નિશા સંઘવી
હૉસ્પિટલના OPD (આઉટ પૅશન્ટ ડિપાર્ટમેન્ટ)માં મળતી સારવારનો ખર્ચ આરોગ્ય વીમા કંપની ચૂકવે એવા પ્લાનને ‘ઓપીડી કવર’ કહેવામાં આવે છે. આ સારવારમાં ડૉક્ટરનું ક્ધસલ્ટેશન, નિદાન માટેનાં પરીક્ષણો, ડૉક્ટરે લખી આપેલી દવાઓ, નાની ટ્રીટમેન્ટ અને પ્રોસીજર, દાંતની ટ્રીટમેન્ટ, વગેરેનો સમાવેશ થાય છે.
બીજા શબ્દોમાં કહીએ તો, રાબેતા મુજબના આરોગ્ય વીમાની જેમ હૉસ્પિટલમાં 24 કલાક રહ્યા વગર ઓપીડી ધોરણે લીધેલી સારવારનો ખર્ચ ઓપીડી કવર હેઠળ ક્લેમ કરી શકાય છે. મોટાભાગની કંપનીઓના આરોગ્ય વીમામાં ઓપીડી કવર વૈકલ્પિક લાભ તરીકે મળે છે, જ્યારે અમુક કંપનીઓની પૉલિસીમાં એ પહેલેથી જ સામેલ હોય છે.
પૈસાની બચતની દૃષ્ટિએ ઓપીડી કવર કેવી રીતે ઉપયોગી થાય છે?
આપણ વાંચો: અમદાવાદ વિમાન દુર્ઘટનામાં ગંભીર રીતે ઘાયલ બે ડોકટરોનું સારવાર દરમિયાન મૃત્યુ…
1) ડોક્ટરની ફીનો ખર્ચ ખીસામાંથી કરવો પડતો નથી:
સામાન્ય આરોગ્ય વીમામાં ઓપીડી સારવાર આવરી લેવાયેલી ન હોય ત્યારે એનો ખર્ચ દરદીએ પોતાના ખીસામાંથી કરવો પડે છે. આરોગ્ય વીમો લીધા પછી પણ જો એમાં ઓપીડી કવર ન હોય તો ડૉક્ટરની ફીનો ખર્ચ દરદીએ ચૂકવવો પડે છે. ભારતનાં મહાનગરોમાં આ ખર્ચ ઘણો વધી ગયો છે. ઘણી બીમારીમાં નિષ્ણાત ડોક્ટરના ક્ધસલ્ટેશનની ફીજ 1,500થી 2,000 રૂપિયા જેટલી હોય છે. ઓપીડી કવર લીધું હોય તો આવી ફીનો ખર્ચ બચી જાય છે.
2) રોગનિદાન પરીક્ષણોનો ખર્ચ ભોગવવો પડતો નથી:
તંદુરસ્તી ટકાવી રાખવા માટે નિયમિતપણે, ખાસ કરીને અમુક ઉંમર પછી રોગનિદાન માટે, આરોગ્ય પરીક્ષણો કરાવવાનું સલાહભર્યું હોય છે. વર્તમાન સમયમાં સાધારણ કમ્પ્લટ બ્લડ કાઉન્ટ પરીક્ષણનો ખર્ચ પણ વધતો જાય છે. વળી, એક્સ-રે, એમઆરઆઈ, સીટી સ્કેન, સોનોગ્રાફી, વગેરે જેવાં પરીક્ષણો પણ ઘણાં ખર્ચાળ હોય છે.
ઉદાહરણ તરીકે, મુંબઈ જેવા મહાનગરમાં રોગનિદાન પરીક્ષણોનો ખર્ચ 8,000થી 10,000 રૂપિયા હોય છે.
આપણ વાંચો: સિવિલ હોસ્પિટલનો રેસ્ક્યુ ઓપરેશન: ‘ગોલ્ડન અવર્સ’માં સારવારથી DNA મેચિંગ સુધી, જાણો સંપૂર્ણ વિગતો…
3) દવાઓનો ખર્ચ પણ ઓપીડી કવરમાં આવરી લેવામાં આવ્યો હોય છે:
અમુક દવાઓ એટલી મોંઘી હોતી નથી, પરંતુ લાંબો સમય ચાલતી અનેક બીમારીઓની દવા નિયમિતપણે લેવી પડતી હોય છે અને એનો ખર્ચ પણ વધારે થઈ જાય છે. ડૉક્ટરને બતાવ્યા પછી કોઈ રોગનું નિદાન થાય તો તરત જ દવાઓ લેવાનું પણ શરૂ કરવું પડે છે. ઘણા પરિવારોમાં એક જ વ્યક્તિનો એક મહિનાની દવાનો ખર્ચ ઓછામાં ઓછો 1,500થી 2,000 રૂપિયા જેટલો પણ હોય છે. આરોગ્ય વીમો લીધા પછી પણ ખીસામાંથી ખર્ચ કરવો પડે તો એ વધારે પડતું કહેવાય. આવામાં ઓપીડી કવર ઉપયોગી થાય છે.
4) રોગનિદાન વેળાસર થઈ જવાનો લાભ:
‘પ્રિવેન્શન ઇઝ બેટર ધેન ક્યોર’ એવું સાચું જ કહેવાયું છે. નિદાન સમયસર થઈ જાય ત્યારે પહેલો લાભ તો એ છે કે રોગ વકરતો અટકી જાય છે. ઘણી બીમારીમાં વેળાસરના નિદાનથી સારવાર વધુ અસરકારક નીવડે છે. જલદી નિદાન થઈ જવાથી દરદી પૂર્ણપણે સાજો થઈ જવાની શક્યતા વધી જાય છે.
આપણ વાંચો: આરોગ્ય પ્લસ : કેવા ચિકિત્સક પાસે સારવાર લેવી જોઈએ?
5) કરવેરાનો લાભ:
આરોગ્ય વીમા પૉલિસી માટે આવક વેરા ધારાની કલમ 80ડી હેઠળ કરકપાત મળે છે. આ જ રીતે ઓપીડી કવર પણ એનો ભાગ હોય તો સ્વાભાવિક છે કે એના માટે પણ કરકપાત મળે. આમ, પૉલિસીધારકને ઓપીડીના ખર્ચની બચતની સાથે સાથે કરવેરાની બચતનો પણ લાભ મળે છે. ઓપીડી કવર સાથેનો આરોગ્ય વીમો કોણે લેવો જોઈએ? ખરું પૂછો તો, ઓપીડી કવર સાથેનો આરોગ્ય વીમો બધાએ ખરીદવો જોઈએ. આમ છતાં, અહીં જણાવ્યા મુજબની વ્યક્તિઓએ તો એ શક્ય તેટલો વહેલો લઈ લેવો જોઈએ.
- મેદસ્વિતા, ડાયાબિટીસ, હાઇપરટેન્શન, વગેરે જેવી બીમારીઓની ફેમિલી હિસ્ટરી ધરાવતા લોકો
- વરિષ્ઠ નાગરિકો
- પોલિસી લેતાં પહેલાં જ અમુક બીમારીઓ ધરાવતા લોકો
- નાનાં બાળકો ધરાવતા પરિવારો
- જેમને આરોગ્યસેવાની વધારે વખત જરૂર પડતી હોય
- જેમની રોગપ્રતિકારકશક્તિ નબળી હોય
ઓપીડી હેલ્થ ઇન્સ્યોરન્સ પ્લાન લેતી વખતે ધ્યાનમાં રાખો…
1) ઓપીડી કવરેજની યોગ્ય રકમ નક્કી કરો…
ઓપીડી કવરેજ સાથેના આરોગ્ય વીમાનો પ્લાન નક્કી કરતાં પહેલાં તમારા પરિવારનો દર વર્ષનો સરેરાશ ઓપીડી ખર્ચ કેટલો થાય છે એની નોંધ કરી લેવી. આ રીતે ઓપીડી કવરેજની યોગ્ય રકમ નિશ્ચિત કરવાનું સહેલું થશે અને વિનાકારણ વીમાનો વધુ ખર્ચ થતો બચી જશે.
2) સબ-લિમિટ ક્લોઝ તપાસી લો:
અમુક ઓપીડી પ્લાનમાં નિદાન માટેનાં પરીક્ષણો, ડૉક્ટરની ફી, વગેરે જેવી ઓપીડી સેવાઓ માટેના ખર્ચની મહત્તમ મર્યાદા નક્કી કરનારી સબ-લિમિટ હોય છે. આથી, પ્લાન તમારા ઓપીડીના અંદાજિત ખર્ચને અનુરૂપ છે કે કેમ એ તપાસી લેવું.
3) નેટવર્ક હૉસ્પિટલની યાદી તપાસી લો:
મોટાભાગની વીમા કંપનીઓ પોતાની નેટવર્ક ક્લિનિક અને હૉસ્પિટલોમાં ઓપીડી સારવાર તથા અન્ય સેવાઓની કેશલેસ સુવિધા ઑફર કરતી હોય છે. તમને માફક આવતી હોય એવી હૉસ્પિટલો અને ડૉક્ટરો જેની યાદીમાં હોય એવી વીમા કંપની પાસેથી ઓપીડી પ્લાન લેવાનું પસંદ કરવું.
4) વેઇટિંગ પિરિયડ જાણી લો:
કેટલીક પૉલિસીમાં ઓપીડીનો ક્લેમ કરતાં પહેલાં અમુક વેઇટિંગ પિરિયડ પૂરો કરવાનો હોય છે. આથી જેમાં વેઇટિંગ પિરિયડ ઓછો હોય અથવા ન હોય એવી જ પૉલિસી લેવાનું વિચારવું, જેથી વખત આવ્યે પોતાના ખીસામાંથી ખર્ચ કરવો ન પડે.
5) લાભ અને ખર્ચનું સંતુલન રાખો:
અનેક કંપનીઓના ઓપીડી પ્લાનની તુલના કરો અને જેમાં ઓછા ખર્ચે મહત્તમ લાભ મળતો હોય એવી જ પૉલિસી પસંદ કરો. જરૂરત કરતાં વધુ કવરનો ઓપીડી પ્લાન લેવાનું પણ ટાળવું, કારણ કે એમાં વધુ પ્રીમિયમનો નકામો ખર્ચ થઈ શકે છે. આમ, ઓપીડી પ્લાન અગત્યનો હોવા છતાં પોતાના પરિવારની આવશ્યકતાઓને ધ્યાનમાં રાખીને ખપપૂરતું કવરેજ ધરાવતો પ્લાન નક્કી કરવો.
