લો બોલો 2000ની નોટ બંધ થયાને બે વર્ષ પછી પણ આટલી નોટ સરકારને પરત નથી મળી! તમારી પાસે પણ છે?
નવી દિલ્હી: ભારતીય રિઝર્વ બેંક (RBI)એ 19 મે 2023ના રોજ 2000 રૂપિયાની નોટોને ચલણમાંથી પરત લેવાની જાહેરાત કરી હતી. આ વાતને બે વર્ષથી વધુ સમય વીતી ગયો હોવા છતાં, હજુ પણ કરોડો રૂપિયાની કિંમતની આ નોટો બેંકોમાં જમા થઈ નથી. મીડિયા અહેવાલો અનુસાર, 31 જુલાઈ 2025 સુધીમાં 6017 કરોડ રૂપિયાની 2000ની નોટો હજુ પણ પરત આવી નથી. જો તમારી પાસે પણ આવી નોટો પડી હોય, તો તેને બદલવાની પ્રક્રિયા વિશે જાણવું જરૂરી છે. આ લેખમાં અમે આ મુદ્દે વિગતવાર માહિતી આપીશું.
રિપોર્ટ અનુસાર, 2000 રૂપિયાની નોટોની કુલ કિંમત મે 2023માં 3.56 લાખ કરોડ રૂપિયા હતી, જે હવે ઘટીને 6017 કરોડ રૂપિયા થઈ ગઈ છે. જેનો અર્થ એ થયો કે 98.31 ટકા નોટો બેંકોમાં જમા થઈ ચૂકી છે. જોકે, હજુ પણ નોંધપાત્ર સંખ્યામાં નોટો બજારમાં ફરી રહી છે. RBIએ સ્પષ્ટ કર્યું છે કે આ નોટો હાલમાં કાયદેસર ચલણ તરીકે માન્ય છે, પરંતુ બેંકો અને વેપારીઓ તેને સ્વીકારવામાં ના પાડી રહ્યા છે, જે હવે સામાન્ય બની ગયું છે.
આ પણ વાંચો: લોકો પાસે હજુ પણ છે કરોડો રૂપિયાની 2000ની નોટઃ RBI એ જાહેર કર્યા આંકડા
આ રીતે બદલી શકાય છે 2000ની નોટ
લોકો પોતાની 2000 રૂપિયાની નોટો RBIની 19 ઈશ્યૂ ઓફિસમાં બેંક ખાતામાં જમા કરાવી શકે છે. આ સુવિધા 9 ઓક્ટોબર 2023થી શરૂ થઈ છે. જો તમે નોટો રૂબરૂ જમા કરાવવા નથી માગતા, તો તમે પોસ્ટ દ્વારા પણ આ નોટો મોકલીને બદલાવી શકો છો. આ ઓફિસો અમદાવાદ, બેંગ્લોર, ચેન્નાઈ, દિલ્હી, મુંબઈ, કોલકાતા, લખનૌ, હૈદરાબાદ, જયપુર, ભોપાલ, પટના, નાગપુર, ગુવાહાટી, ચંદીગઢ, ભુવનેશ્વર, જમ્મુ, કાનપુર, તિરુવનંતપુરમ અને બેલાપુરમાં આવેલી છે.
2000 રૂપિયાની નોટો હવે દૈનિક વ્યવહારોમાં ભાગ્યે જ વપરાય છે. જો RBI આ નોટોને કાયદેસર ચલણમાંથી સંપૂર્ણપણે હટાવી દેશે, તો લોકો પાસે રહેલી નોટોનું કોઈ મૂલ્ય રહેશે નહીં. આથી, જો તમારી પાસે 2000ની નોટો હોય, તો તેને બેંકમાં જમા કરાવવી અથવા બદલાવવી જરૂરી છે. RBIએ આ માટે સરળ પ્રક્રિયા ઉપલબ્ધ કરાવી છે, જેનો લાભ લઈને તમે તમારી નોટોનું મૂલ્ય સુરક્ષિત રાખી શકો છો.
આ પણ વાંચો: કોણ છે એ લોકો જેઓ રૂ. 9330 કરોડના મૂલ્યની રૂ. 2000ની નોટો દબાવીને બેઠા છે? આરબીઆઇએ જાહેર કર્યા આંકડા
2000ની નોટનો ઇતિહાસ
2000 રૂપિયાની નોટ નવેમ્બર 2016માં રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા એક્ટ, 1934ની કલમ 24(1) હેઠળ રજૂ કરવામાં આવી હતી. તેનો હેતુ 500 અને 1000 રૂપિયાની જૂની નોટો બંધ થયા બાદ દેશની ચલણની જરૂરિયાતોને પૂરી કરવાનો હતો. આ હેતુ પૂરો થયા બાદ અને અન્ય ચલણની પર્યાપ્ત ઉપલબ્ધતાને કારણે 2018-19માં 2000ની નોટોનું છાપકામ બંધ કરવામાં આવ્યું.
