ગાંધીનગરઃ ગિફ્ટ સિટીના ચર્ચા માત્ર ગુજરાત કે ભારતમાં જ નહીં પરંતુ સમગ્ર વિશ્વમાં થઈ રહી છે. અનેક વિદેશી સંસ્થાઓએ અહીં તેમની શાખા ખોલી છે. આ દરમિયાન ગિફ્ટ સિટીને લઈ એક આશ્ચર્યજનક વાત સામે આવી છે. જે મુજબ ગિફ્ટ સિટીમાં ક્યાંય એસી નહીં હોય, પરંતુ એસી જેવી ઠંડક મળી રહે તે માટે ચિલ્ડ વોટરથી ઠંડક માટે ખાસ ટનલ બનાવવામાં આવી છે.
ગિફ્ટ સિટીના સેન્ટરમાં તેનું સિટી કમાન્ડ એન્ડ કંટ્રોલ સેન્ટર (C4) આવેલું છે. ત્રીજા માળે લેટેસ્ટ ટેકનોલોજી-સંચાલિત કંટ્રોલ રૂમ છે, જે ત્રણ વિશાળ ડિસ્પ્લે વોલથી સજ્જ છે—દરેક વોલમાં બહુવિધ લાઇવ ડેટા સ્ક્રીન છે. રોડની અવરજવર અને ટ્રાફિકના પ્રવાહથી લઈને બિલ્ડિંગના લિફ્ટ્સ, ફાયર સેન્સર, પાણી પુરવઠો, ગંદા પાણીનો નિકાલ, સેન્ટ્રલ કૂલિંગ સિસ્ટમ, યુટિલિટી ટનલ, સ્ટ્રીટલાઇટ્સ અને પાવર સિસ્ટમ્સ સુધી, દરેક મહત્વપૂર્ણ શહેરી કાર્ય ઓપરેટરોના આંગળીના ટેરવે થાય છે. આ સમગ્ર શહેરને આ કેન્દ્રમાંથી, દિવસના 24 કલાક, નિરીક્ષણ કરી શકાય છે, મોનિટર કરી શકાય છે અને દૂરથી સંચાલિત પણ કરી શકાય છે.
કમાન્ડ એન્ડ કંટ્રોલ સેન્ટર (C4)
C-4 ને વ્યૂહાત્મક રીતે બે મુખ્ય ઝોનમાં વિભાજિત કરવામાં આવ્યું છે: એક એક્સર્ટનલ સર્વેલન્સ માટે સમર્પિત છે અને બીજો ઇન્ટેલિજન્ટ મેનેજમેન્ટ સિસ્ટમ (IMS) અને SCADA પ્લેટફોર્મનું સંચાલન કરે છે.
ઇન્ટેલિજન્ટ બિલ્ડિંગ મેનેજમેન્ટ સિસ્ટમ (IBMS) ગિફ્ટ સિટીમાંની તમામ 24 કાર્યરત બિલ્ડિંગ્સ માટે ફરજિયાત છે. આ પ્લેટફોર્મ, મિત્સુબિશી આઇકોનિક્સના કસ્ટમાઇઝ્ડ સોલ્યુશન પર આધારિત છે (જે પ્લેટફોર્મ પેન્ટાગોન દ્વારા પણ ઉપયોગમાં લેવાય છે, પરંતુ ગિફ્ટ સિટીની જરૂરિયાતો મુજબ કસ્ટમાઇઝ્ડ કરાયું છે), તે કોમન એરિયામાં ફાયર અને સ્મોક ડિટેક્ટરનું રિયલ-ટાઇમ મોનિટરિંગ પૂરું પાડે છે, જે 3D ફ્લોર પ્લાન પર ચોક્કસ રીતે મેપ થયેલું છે. આ ચેતવણીઓ (alerts) તત્કાળ C-4 અને તેની સાથે આવેલી ફાયર સ્ટેશનમાં પણ પહોંચાડવામાં આવે છે.
C-4 કોમન એરિયાના CCTV અને એલિવેટર મોનિટરિંગ સિસ્ટમ (EMS) પર પણ નજર રાખે છે, જે લિફ્ટનું સ્થાન, દિશા, અંદરનો રિયલ-ટાઇમ વ્યૂ અને મુસાફરોની સંખ્યાની લાઇવ સ્થિતિ પૂરી પાડે છે. સૌથી અગત્યનું, આ સિસ્ટમ શહેરના કર્મચારીઓને કટોકટી અથવા ગુનાહિત પ્રવૃત્તિ દરમિયાન લિફ્ટને દૂરથી નિયંત્રિત કરવાની અને બિલ્ડિંગ્સની અંદર લોકોની અવરજવરને ટ્રેક કરવાની મંજૂરી આપે છે. IBMSનું કસ્ટમાઇઝેશન એટલું વ્યાપક છે કે ગિફ્ટ સિટી દરેક સિંગલ ડિટેક્ટર (દા.ત., એક બિલ્ડિંગમાં 5,000 વ્યક્તિગત ડિટેક્ટર) માંથી અલગ ફીડ્સ લે છે, જેનાથી ખાતરી થાય છે કે જો બિલ્ડિંગની પોતાની આંતરિક વ્યવસ્થાપન પ્રણાલી નિષ્ફળ જાય તો પણ શહેરની એલાર્મ ક્ષમતા કાર્યરત રહે.
SCADA અને ઝીરો-વેસ્ટ યુટિલિટીઝ
ગિફ્ટ સિટીનું મુખ્ય માળખું (core infrastructure) SCADA પ્લેટફોર્મનો ઉપયોગ કરીને પાંચ મુખ્ય યુટિલિટી પ્લાન્ટનું સંચાલન અને મોનિટરિંગ કરે છે: પાવર, ડિસ્ટ્રિક્ટ કૂલિંગ સિસ્ટમ (DCS), વોટર ટ્રીટમેન્ટ, વેસ્ટ કલેક્શન અને સુએઝ ટ્રીટમેન્ટ. આ સિસ્ટમ પાણી અને પાવરની માસિક જરૂરિયાતોની આગાહી કરવા માટે મોટા ડેટાનું વિશ્લેષણ કરે છે.
ગિફ્ટ સિટી ઝીરો-ડિસ્ચાર્જ વોટર કોન્સેપ્ટ પર કાર્ય કરે છે, જેનાથી ખાતરી થાય છે કે પાણીનો બગાડ થતો નથી. પ્રારંભિક ઉપયોગ (પીવાના) પછી, પાણીને સુએઝ ટ્રીટમેન્ટ પ્લાન્ટમાં ટ્રીટ કરવામાં આવે છે અને DCS, લેન્ડસ્કેપિંગ અને ટોઇલેટ ફ્લશિંગમાં ફરીથી ઉપયોગ માટે રિસાયકલ કરવામાં આવે છે. દરેક નળમાંથી પાણીની ગુણવત્તા WHO ના પીવાના પાણીના ધોરણોને પૂર્ણ કરે છે, જેનાથી વ્યક્તિગત RO પ્લાન્ટની જરૂરિયાત દૂર થાય છે. પાઇપલાઇન નેટવર્કમાં લીક શોધવા માટે SCADA સેન્સર ઇન્સ્ટોલ કરેલા છે, જેનો ઉદ્દેશ્ય “વોટર-લોસ-ફ્રી” સિસ્ટમ સુનિશ્ચિત કરવાનો છે.
ડિસ્ટ્રિક્ટ કૂલિંગ અને ઓટોમેટેડ વેસ્ટ
ગિફ્ટ સિટીમાં એર કન્ડીશનીંગ યુનિટ્સ પર પ્રતિબંધ છે. તેના બદલે, કેન્દ્રીકૃત ડિસ્ટ્રિક્ટ કૂલિંગ સિસ્ટમ (DCS) “કૂલિંગ એઝ એ સર્વિસ” પ્રદાન કરે છે, જે ઇમારતોને 5 ડિગ્રી સેલ્સિયસ પર ઠંડું પાણી પૂરું પાડે છે. આ પદ્ધતિ બાહ્ય AC યુનિટ્સ અથવા ચિલર પ્લાન્ટ્સની જરૂરિયાતને દૂર કરે છે, અને પરંપરાગત ACs કરતાં આશરે 30% વધુ કાર્યક્ષમ હોવાનો અંદાજ છે. વપરાશકર્તાઓને કૂલિંગ માટે માસિક બિલ મળે છે અને તેઓ DCS ને અરજી દ્વારા તેમની ટનેજ જરૂરિયાતને સમાયોજિત કરી શકે છે.
સોલિડ વેસ્ટનું સંચાલન ઓટોમેટેડ વેસ્ટ કલેક્શન સિસ્ટમ (AVWCS) દ્વારા થાય છે. કચરો દરેક ફ્લોર પર ચુટ્સ દ્વારા સૂકા અને ભીના ડબ્બામાં વિભાજિત થાય છે. જ્યારે સેન્સર ડબ્બો ભરેલો હોવાનું શોધી કાઢે છે, ત્યારે સેન્ટ્રલ પ્લાન્ટ વેક્યુમ સક્શન પ્રક્રિયા શરૂ કરે છે, જે કચરાને ભૂગર્ભ પાઇપ દ્વારા 70 થી 80 કિલોમીટર પ્રતિ કલાકની ઝડપે હેન્ડલિંગ પ્લાન્ટમાં પહોંચાડે છે. આ ઓટોમેશન કચરો એકત્ર કરવાના વાહનોની જરૂરિયાતને દૂર કરે છે. બિન-રિસાયકલ કરી શકાય તેવા પ્લાસ્ટિક કચરાને હાલમાં એકત્ર કરીને નિકાલ માટે મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશનને આપવામાં આવે છે.
