ભૂખ નહીં, હવે મોટાપો બન્યો વૈશ્વિક આરોગ્ય કટોકટીનો ખતરો, રિપોર્ટમાં થયા ચોંકાવનારા ખુલાસા…
વિશ્વ આરોગ્ય સંગઠન (WHO)એ મોટાપાને વૈશ્વિક આરોગ્ય કટોકટી તરીકે ઓળખાવ્યું છે. આજના સમયમાં ભૂખ કરતાં મોટાપો વધુ મોટી ચિંતાનું કારણ બની રહ્યું છે, જે વિશ્વભરમાં લાખો લોકોના જીવનને અસર કરી રહ્યું છે. WHOના તાજેતરના અહેવાલમાં જણાવાયું છે કે મોટાપો હવે એક વૈશ્વિક જાહેર આરોગ્ય કટોકટીનું સ્વરૂપ ધારણ કરી ચૂક્યું છે, જેને નિયંત્રિત કરવા માટે તાત્કાલિક પગલા લેવા જરૂર છે.
WHOએ જણાવ્યું કે મોટાપો આજે ભૂખ કરતાં વધુ મોટી વૈશ્વિક પડકાર છે, જે 100 કરોડથી વધુ લોકોને અસર કરી રહ્યું છે. સંગઠને કહ્યું કે ‘આજના યુગમાં મોટાપો વૈશ્વિક જાહેર આરોગ્ય કટોકટી બની ગયો છે.’ આ જાહેરાત ખાદ્ય વ્યવસ્થાની અસમાનતા અને આરોગ્ય સમસ્યાઓ પર પ્રકાશ પાડે છે, જેમાં અસંતુલિત આહાર અને ઓછી શારીરિક પ્રવૃત્તિ મુખ્ય કારણો છે.
મોટાપાથી પિડાતા લોકોના આંકડા
WHOના રિપોર્ટ અનુસાર, 2022માં વિશ્વમાં દર આઠમાંથી એક વ્યક્તિ મોટાપાનો શિકાર હતી. વિશ્વભરમાં પુખ્ત વયના લોકોમાં મોટાપો 1990થી બમણો થઈ ગયો છે, જ્યારે કિશોરોમાં તે ચાર ગણો જોવા મળી રહ્યો છે. 2022માં 2.5 અબજ પુખ્ત વયના લોકો અતિ વજનના હતા, જેમાંથી 89 કરોડ મોટાપાના શિકાર હતા.
બાળકોમાં પણ આ આંકડા ચિંતાજનક છે – 2024માં 3.5 કરોડ પાંચ વર્ષથી ઓછી ઉંમરના બાળકો અતિ વજનના હતા, અને 5થી 19 વર્ષના 39 કરોડ બાળકો અને કિશોરો અતિ વજનના હતા, જેમાંથી 16 કરોડ મોટાપાના હતા. આનાથી હૃદયરોગ, ડાયાબિટીસ અને કેન્સર જેવા રોગોનું જોખમ વધે છે, અને 2021માં અતિ વજનને કારણે 37 લાખ મૃત્યુ થયા હતા.
મોટાપાના કારણો
મોટાપાના મુખ્ય કારણોમાં અસંતુલિત કેલરી ઇન્ટેક અને ઓછી શારીરિક પ્રવૃત્તિનો સમાવેશ થાય છે, જેમાં પર્યાવરણીય, માનસિક અને આનુવંશિક પરિબળો પણ ભૂમિકા ભજવે છે. અનારોગ્યપ્રદ ખોરાકની સરળ ઉપલબ્ધતા અને વ્યાયામની અછત આને વધારે છે, ખાસ કરીને નીચી અને મધ્યમ આવકવાળા દેશોમાં જ્યાં કુપોષણ અને મોટાપો બંને સાથે છે. WHOએ આને રોકવા માટે 2025 સુધી બાળકોમાં અતિ વજન અને ડાયાબિટીસમાં વધારો અટકાવવાના લક્ષ્યો નક્કી કર્યા છે.
2022માં વર્લ્ડ હેલ્થ એસેમ્બલીમાં મોટાપો રોકવા અને વ્યવસ્થાપન માટે નવી ભલામણો અપનાવવામાં આવી, અને ‘મોટાપો અટકાવવાની એક્સિલરેશન પ્લાન’ શરૂ કરવામાં આવ્યો, જેમાં આરોગ્યપ્રદ ખોરાક પર્યાવરણ, પ્રાથમિક આરોગ્ય સેવાઓ અને ઉદ્યોગની જવાબદારીઓ પર ભાર મૂકવામાં આવ્યો છે.
આ પણ વાંચો…ફોકસ: ભોજન ક્યારે ને કેવી રીતે કરવું ?
