હિન્દુ ધર્મમાં વ્રતોનું વિશેષ સ્થાન છે અને તેમાં એકાદશીને સર્વોચ્ચ મહત્વ આપવામાં આવે છે. આ વ્રતથી મનની અસ્થિરતા દૂર થાય છે, આરોગ્ય સુધરે છે અને ધનની પ્રાપ્તિ પણ થાય છે. જ્યોતિષ શાસ્ત્ર અનુસાર ઉત્પન્ના એકાદશીનું વ્રત સ્વાસ્થ્ય, સંતાન અને મોક્ષ માટે અત્યંત ફળદાયી માનવામાં આવે છે. આ વખતે કારતક માસના કૃષ્ણ પક્ષમાં આવતી આ એકાદશી 15 નવેમ્બરે ઉજવાશે, જેમાં ફળાહાર કરવો સ્વાસ્થ્ય માટે અનુકૂળ રહેશે.
ક્યારે છે ઉત્પન્ના એકાદશી?
પંચાંગ મુજબ ઉત્પન્ના એકાદશીની તિથિ 15 નવેમ્બરે મધ્યરાત્રીના 12:49 વાગ્યે શરૂ થશે અને 16 નવેમ્બરે રાત્રીના 2:37 વાગ્યે સમાપ્ત થશે. વ્રતના પારણા 16 નવેમ્બરે રવિવારે બપોરે 1:10થી 3:18 વચ્ચે કરવામાં આવશે. આ દિવસે વ્રત પાળવું ખૂબ જ શુભ ગણાય છે.
શુભ યોગોનો સંયોગ
આ વર્ષે ઉત્પન્ના એકાદશી વધુ વિશેષ બની રહી છે કારણ કે આ દિવસે ઉત્તરા ફાલ્ગુની નક્ષત્ર, વિષ્કુંભ યોગ અને અભિજીત મુહૂર્તનો સુંદર સંયોગ બની રહ્યો છે. આવા દુર્લભ યોગો વ્રતનું ફળ અનેકગણું વધારી દે છે. ભક્તો માટે આ દિવસ પૂજા-અર્ચના માટે અત્યંત અનુકૂળ રહેશે.
પૂજા વિધિ અને નિયમ
સવારે ઊઠીને સ્નાન કરો, ઘર અને પૂજા ઘર સાફ કરો. વિષ્ણુ ભગવાનની મૂર્તિ સ્થાપિત કરી તેમને તુલસીદળ સાથે પંચામૃત અર્પણ કરો. દેશી ઘીનો દીવો પ્રગટાવો. સાંજે ભોગ ચઢાવતી વખતે વિષ્ણુ સહસ્ત્રનામ અને હરિ સ્તોત્રનો પાઠ કરો. વ્રત નિર્જળ, ફળાહાર કે જળાહાર રૂપે રાખી શકાય છે, પરંતુ દશમીની રાત્રે ભોજન ટાળવું જરૂરી છે. આ મહિનામાં ફળોનું સેવન સ્વાસ્થ્ય માટે ઉત્તમ છે. વ્રત દરમિયાન ફળોનો ભોગ લગાવીને ભક્તિ અને આરોગ્ય બંનેનો લાભ લઈ શકાય છે.
