આ પત્નીઓ મલ્ટીટાસ્કિંગ કઈ રીતે કરી શકે છે?!
કૌશિક મહેતા
ડિયર હની,
હમણાં આપણા ઘેર કેરીનું જમણ હતું . પંદરેક લોકો જમવાના હતા, પણ તારા ચહેરા પર મેં જરા ય ટેન્શન જોયું નહોતું. સવાર સાડા અગિયાર વાગ્યા ત્યાં સુધીમાં તો બધું તૈયાર થઇ ગયું હતું. બે શાક, એક દાળ, બે ફરસાણ, કેરીનો રસ, ફજેતો અને બાકીનું બધું …ભરેલ ભાણું કહેવાય એવી રસોઈ હતી. હું ક્યારેક વિચાર કરું છું તો પ્રશ્ન થાય છે કે, એકલા હાથે આ બધું કામ પાર કઈ રીતે પાડે છે? બા એટલે કે તારા સાસુ હતા ત્યારે પણ આવો પ્રશ્ન થતો હતો.
બા તો અન્નપૂર્ણા જ કહેવાતાં. એ ખાવાના તો શોખીન હતા જ પણ ખવડાવવામાં પણ એટલા જ પ્રેમાળ. એમની પાસે એટલી બધી વાનગીઓ હાથવગી રહેતી કે, તરલા દલાલની રેસીપી બુક ફિક્કી પડી જાય. મેં તો એમને એક સાથે 25-50 લોકોની રસોઈ એકલા હાથે તૈયાર કરતાં જોયાં છે. સવારે વહેલા ઊઠી જાય અને કામકાજ શરૂ કરી દે અને ઘરની વહુઆરુ આવે ત્યાં સુધીમાં તો લગભગ રસોઈ તૈયાર થઇ ગઈ હોય. માત્ર પૂરી કે રોટલી જ બાકી રાખી હોય.
બાનું મલ્ટીટાસ્કિંગ તો તહેવારોમાં જોવા મળે. સાતમ આઠમના તહેવારો હોય કે દિવાળી. દિવાળીએ તો વિધવિધ નાસ્તાઓ માટે એમને આસપાસના લોકોનાં આમંત્રણ આવતા. મને બરાબર યાદ છે કે ઘરના લોકોનાં ચા- પાણી પતે એટલે એમનું કામ શરૂ થાય. ટાઈમટેબલ ફિક્સ હોય. બધાને કહી રાખ્યું હોય કે, તમારા ઘેર આટલા વાગે આવીશ, બધું તૈયાર રાખજો. બે પાળીમાં કામ ચાલે. દિવસમાં પાંચ છ ઘરનાં નાસ્તા કરી આવે. અને દિવાળીના આગલા દસ બાર દિવસથી એમનું આવું ટાઈટ શિડ્યુલ શરૂ થતું. અને આ બધામાં અમારે બપોરે કે રાત્રે જમવામાં મોડું થયું હોય કે, વેઠ ઉતારી હોય એવું ક્યારેય ના બનતું. હા, રાત પડે તો બા થાકી જતાં.
તું પણ બા પાસેથી ઘણું શીખી છો. કેટલીક વાનગી બનાવ ત્યારે મને બા જ યાદ આવી જાય છે. બાળકોને કેમ તૈયાર કરવા, જમાડવા એમાં પણ તારી હથરોટી….
ખબર નહિ, આવું બધું એકસાથે તમે-પત્ની-ગૃહિણી કઈ રીતે કરી શકો છો? પુરુષ તો નોકરીએથી ઘેર આવે તો થાકી ને ઠૂસ થઇ જાય છે અને પછી બીજું કોઈ કામ કહો તો તુરંત કહે છે, ‘બહુ થાકી ગયો છું, હવે કશું નહિ થાય…’ ઘરની મહિલા સભ્યોને આવી આઝાદી મળતી નથી. એ તો બીમાર હોય તો પણ ઘરની રસોડું જરૂર સંભાળે છે. એમાં જો મહિલા નોકરી કરતી હોય તો એના માથે બે જવાબદારી આવી પડે છે. ઘરની અને ઓફિસની. એ ઘડિયાળનાં કાંટે કામ કરે છે. આવું કઈ રીતે થઇ શકે? એવો પ્રશ્ન કેટલા પુરુષને થાય છે? થતો હોય તો એના કારણો શોધવાની દરકાર કરી છે? આવું શા માટે બની શકે છે એના કેટલાક સામાજિક અને વૈજ્ઞાનિક કારણો અને તારણો છે. તને પણ ખબર નહિ હોય એવા આ જવાબો છે.
આ પણ વાંચો…. ડિયર હની તારો બન્નીઃ માત્ર વહુ જ નથી વગોવતી મોટાં ખોરડાં…
દુનિયામાં એવા ઘણાં બધાં સંશોધન થયાં છે એ જે દર્શાવે છે કે, મહિલાઓના મગજમાં ‘કોર્પસ કેલોસમ’ નામનો પદાર્થ હોય છે જે મગજના બંને ગોળાર્ધોને જોડે છે, તે પુરુષોની સરખામણીમાં થોડું વધુ સક્રિય હોઈ છે. આનાથી મગજના વિવિધ ભાગો વચ્ચે માહિતીનું આદાન-પ્રદાન ઝડપી થાય છે, જે મલ્ટીટાસ્કિંગમાં મદદ કરે છે. ઉપરાંત ‘ઈસ્ટ્રોજન’ જેવા હોર્મોન્સ મહિલાઓના મગજની કાર્યક્ષમતા અને ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવાની ક્ષમતાને વધારે છે, જે એકસાથે બહુવિધ કાર્યો સફળતાથી પાર પાડવામાં સહાયક બને છે. આ થયાં વૈજ્ઞાનિક કારણો, પણ સામાજિક અને બીજા કારણો પણ હોય છે. મોટાભાગના પરિવારોમાં મહિલાઓ પર પરિવાર, ઘરની જવાબદારીઓ, બાળકોની સંભાળ અને કામકાજનું સંચાલન એકસાથે કરવાની અપેક્ષા રાખવામાં આવે છે.
આનાથી એ મલ્ટીટાસ્કિંગમાં નિષ્ણાત બને છે. આજ કારણે મહિલાઓને બાળપણથી જ ઘરનાં કામો, ભાઈ-બહેનોની સંભાળ અને અભ્યાસ જેવી બહુવિધ જવાબદારીઓ નિભાવતી હોય છે, જે એમની મલ્ટીટાસ્કિંગ કુશળતાને વિકસાવે છે. અલબત, હવે નવી પેઢીમાં આવું ઓછું જોવા મળે છે. મનોવિજ્ઞાનની વાત કરીએ તો મહિલાઓમાં ઘણીવાર ઉચ્ચ ભાવનાત્મક બુદ્ધિ (emotional intelligence) અને ઝડપથી પરિસ્થિતિનું મૂલ્યાંકન કરવાની ક્ષમતા હોય છે. આ એમને બદલાતી પરિસ્થિતિઓમાં ઝડપથી અનુકુળ થઇ જવાની માનસિકતા એને એકસાથે અનેક કાર્યો સંભાળવામાં મદદ કરે છે.
આ ઉપરાંત, મહિલાઓમાં ધ્યાનને વિભાજિત કરવાની ક્ષમતા વધુ હોઈ શકે છે, જે તેમને એકસાથે વિવિધ કાર્યો પર ફોકસ કરવામાં સક્ષમ બનાવે છે. બોલ, આનાથી વધુ કારણો કેટલા હોય! પણ મોટાભાગે અમે એટલે કે પુરુષો મહિલાઓની મલ્ટીટાસ્કિંગ સ્કીલને વધાવતા નથી. વધાવીએ તો એમાં કરકસર કરીએ છીએ. સુપ્રીમ કોર્ટે પણ કહ્યું છે કે, ઘરમાં કામકાજી મહિલા છે એ પણ કાંઈ ઓછું કામ કરતી નથી. પુરુષ કામ કરે છે એનાથી વધુ કામ સ્ત્રી કરે છે અને એને પગાર આપવો પડે તો ઘણો બધો આપવો પડે. સલામ છે તારા મલ્ટી ટાસ્કિંગને…!
તારો બન્ની.
આ પણ વાંચો….ડિયર હની : એ કોળિયો કાળજે લાગે …