નવી દિલ્હી: ભારત અને અમેરિકા વચ્ચે તાજેતરમાં રશિયન તેલ આયાત અને વેપારી ટેરિફને લઈને તણાવ વધ્યો છે. આ બધા વચ્ચે વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પના “હંમેશા મિત્રો રહીશું”ના નિવેદનનો સકારાત્મક પ્રતિસાદ આપ્યો છે.
મોદીએ ભારત અને અમેરિકા વચ્ચેના વ્યૂહાત્મક સંબંધોને “સકારાત્મક અને ભાવિલક્ષી” ગણાવ્યા છે. જોકે, ટ્રમ્પે ભારતની રશિયન તેલ ખરીદી પર નારાજગી વ્યક્ત કરી છે, જેના કારણે બંને દેશો વચ્ચેના સંબંધોમાં થોડી ખટાશ જોવા મળી રહી છે.
શનિવારે વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ એક્સ પર લખ્યું કે, “હું રાષ્ટ્રપતિ ટ્રમ્પની ભાવનાઓ અને અમારા સંબંધોના સકારાત્મક મૂલ્યાંકનની પૂર્ણ પ્રશંસા કરું છું. ભારત અને અમેરિકા વચ્ચે વ્યાપક અને વૈશ્વિક વ્યૂહાત્મક ભાગીદારી ખૂબ જ સકારાત્મક અને આગળ દેખાતી છે.”
શુક્રવારે ટ્રમ્પે ભારત-અમેરિકા સંબંધોને “ખાસ” ગણાવ્યા હતા, પરંતુ એમ પણ કહ્યું હતું કે તેમને મોદીના હાલના નિર્ણયો (રશિયન તેલ આયાત) ગમતા નથી. ટ્રમ્પે એમ પણ જણાવ્યું કે ભારત સાથેની વેપાર ચર્ચાઓ “સારી રીતે” ચાલી રહી છે.
અમેરિકાએ ભારતના રશિયન તેલની ખરીદીને કારણે 50 ટકાથી વધુ ટેરિફ લગાવ્યા છે, જે ટ્રમ્પે અમેરિકી વેપારી ભાગીદારોમાં બ્રાઝિલ પછી ભારત પર લગાવેલો સૌથી ઊંચો ટેરિફ છે. ભારતે આ નિર્ણયને “અન્યાયી, અયોગ્ય અને બિનવાજબી” ગણાવ્યો છે.
આ ઉપરાંત, ટ્રમ્પે ભારત-પાકિસ્તાન વચ્ચેના તાજેતરના સંઘર્ષમાં પોતાની શાંતિ સ્થાપક ભૂમિકાને નકારવા બદલ પણ નારાજગી વ્યક્ત કરી હતી. આ બધા વચ્ચે ભારતે રશિયા સાથેની તેલ ખરીદી ચાલુ રાખવાનો નિર્ણય લીધો છે, જેનું ભારતનું કહેવું છે કે તે ઊર્જા સુરક્ષા માટે જરૂરી છે.
તાજેતરમાં ચીનના તિયાનજિનમાં યોજાયેલા શાંઘાઈ કોઓપરેશન ઓર્ગેનાઈઝેશન (SCO) સમિટમાં મોદીએ ચીનના રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગ અને રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિન સાથે મુલાકાત કરી હતી. આ દરમિયાન ત્રણેય નેતાઓ વચ્ચે હળવી અને મૈત્રીપૂર્ણ વાતચીત જોવા મળી, જેની તસવીરો અને વીડિયો સોશિયલ મીડિયામાં વાયરલ થયા.
ટ્રમ્પે આ મુલાકાત બાદ દાવો કર્યો હતો કે અમેરિકાએ “ભારતને ચીનના હાથમાં ગુમાવ્યું છે,” પરંતુ બાદમાં તેમણે સ્પષ્ટતા કરી કે તેઓ આવું માનતા નથી. મોદીએ એક્સ પર આ મુલાકાતની તસવીરો શેર કરી, જેમાં ભારત-રશિયા સંબંધોને વૈશ્વિક સ્થિરતાનો આધાર ગણાવ્યો હતો.
ટ્રમ્પે જણાવ્યું છે કે ભારત સાથેની વેપાર ચર્ચાઓ સકારાત્મક દિશામાં આગળ વધી રહી છે, જોકે રશિયન તેલ આયાતનો મુદ્દો હજુ પણ બંને દેશો વચ્ચેના સંબંધોમાં અડચણ બની રહ્યો છે. ભારતે સ્પષ્ટ કર્યું છે કે તેની રશિયા સાથેની તેલ ખરીદી ઊર્જા સુરક્ષા અને બજારની પરિસ્થિતિઓને ધ્યાનમાં રાખીને કરવામાં આવે છે.
બીજી તરફ, અમેરિકા અને યુરોપિયન યુનિયન પણ રશિયા સાથે વેપાર ચાલુ રાખે છે, જેને ભારતે ડબલ સ્ટાન્ડર્ડ ગણાવ્યું છે. આ સ્થિતિમાં ભારત-અમેરિકા સંબંધોનું ભવિષ્ય વેપાર ચર્ચાઓ અને રાજદ્વારી પ્રયાસો પર નિર્ભર રહેશે.
આ પણ વાંચો…ભારત ટેરિફથી મારે છે: ડૉનાલ્ડ ટ્રમ્પના આ બફાટ પાછળનું શું છે કારણ?
