એન્ટવર્પ/નવી દિલ્હી: પંજાબ નેશનલ બેન્ક (PNB)માં રૂ.૧૩,૦૦૦ કરોડના કૌભાંડના મુખ્ય આરોપી ભાગેડુ ઉદ્યોગપતિ મેહુલ ચોક્સીને ભારતને પ્રત્યાર્પણ કરવા માટે બેલ્જિયમની એન્ટવર્પ કોર્ટે શુક્રવારે મંજૂરી આપી દીધી છે. કોર્ટે ભારતની વિનંતી પર બેલ્જિયમ સત્તાવાળાઓ દ્વારા ચોક્સીની ધરપકડને માન્ય ગણાવી છે, જે ભારતના કેસ માટે એક મજબૂત સમર્થન ગણાય છે. જોકે, ચોક્સી પાસે હજુ પણ બેલ્જિયમની ઉપરી કોર્ટમાં આ નિર્ણય વિરુદ્ધ અપીલ કરવાનો વિકલ્પ ખુલ્લો છે.
પ્રત્યાર્પણ માટેનું પ્રથમ કાયદાકીય પગલું સફળ
આ અંગે એક વરિષ્ઠ અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે, “આ આદેશ અમારા પક્ષમાં આવ્યો છે. કોર્ટે ભારતની વિનંતી પર બેલ્જિયમ સત્તાવાળાઓ દ્વારા તેમની ધરપકડને માન્ય ગણાવી છે. તેમને પ્રત્યાર્પિત કરાવવાનું પ્રથમ કાયદાકીય પગલું હવે સ્પષ્ટ થઈ ગયું છે.” બેલ્જિયમમાં મેહુલ ચોક્સીની ધરપકડ ૧૧ એપ્રિલના રોજ સીબીઆઈ (CBI) દ્વારા મોકલવામાં આવેલી પ્રત્યાર્પણ વિનંતીના આધારે કરવામાં આવી હતી. ત્યારથી, તેમની તમામ જામીન અરજીઓ નકારી કાઢવામાં આવી છે. બેલ્જિયમની કોર્ટે સપ્ટેમ્બરના મધ્યમાં સુનાવણી કર્યા બાદ ચોક્સીની ધરપકડને માન્ય ઠેરવી હતી. ફરિયાદીઓએ કોર્ટને જણાવ્યું હતું કે ચોક્સી ભાગી જવાનું જોખમ (flight risk) ધરાવે છે અને તેથી તેમને જેલમાંથી મુક્ત ન કરવા જોઈએ.
ભારતીય એજન્સીઓએ મજબૂત દલીલો રજૂ કરી
બેલ્જિયમના ફરિયાદીઓને વિદેશ મંત્રાલય અને સીબીઆઈના ભારતીય અધિકારીઓએ મદદ કરી હતી. તેમણે ચોક્સી પર તેના ભત્રીજા નીરવ મોદી સાથે મળીને મુંબઈની પીએનબીની બ્રેડી હાઉસ શાખામાં ફ્રોડ્યુલન્ટ લેટર્સ ઓફ અન્ડરટેકિંગ (LoUs) દ્વારા ₹૧૩,૦૦૦ કરોડનું કૌભાંડ આચરવાના ગુના અંગે મજબૂત દલીલો રજૂ કરી હતી. સીબીઆઈએ તેની વિનંતીમાં યુનાઇટેડ નેશન્સ કન્વેન્શન અગેઇન્સ્ટ ટ્રાન્સનેશનલ ઓર્ગેનાઇઝ્ડ ક્રાઇમ (UNTOC) અને યુનાઇટેડ નેશન્સ કન્વેન્શન અગેઇન્સ્ટ કરપ્શન (UNCAC)નો પણ ઉલ્લેખ કર્યો હતો.
તપાસ એજન્સીઓ અનુસાર, ચોક્સીની કંપનીઓને નિયમોનું ઉલ્લંઘન કરીને ૧૬૫ LoU અને ૫૮ FLC જારી કરવામાં આવ્યા હતા. આ LoUsના આધારે એસબીઆઈ (મોરેશિયસ, ફ્રેન્કફર્ટ), અલ્હાબાદ બેન્ક (હોંગકોંગ), એક્સિસ બેન્ક (હોંગકોંગ), બેન્ક ઓફ ઇન્ડિયા (એન્ટવર્પ) અને કેનેરા બેન્ક (મનામા) જેવી વિદેશી બેન્કો દ્વારા નાણાં ધિરાણ કરવામાં આવ્યા હતા, જેના વળતરમાં નિષ્ફળતાને કારણે પીએનબીએ ઓવરડ્યુ વ્યાજ સહિત ₹૬,૩૪૪.૯૭ કરોડની ચુકવણી કરી હતી.
ચોક્સીને આર્થર રોડ જેલમાં યુરોપિયન ધોરણો મુજબની સુવિધા
ભારતે બેલ્જિયમ સત્તાવાળાઓને આશ્વાસન આપ્યું છે કે જો ચોક્સીને પ્રત્યાર્પિત કરવામાં આવશે, તો તેમને મુંબઈની આર્થર રોડ જેલના બેરેક નંબર ૧૨માં રાખવામાં આવશે. કેન્દ્રીય ગૃહ મંત્રાલયે ૪ સપ્ટેમ્બરના પત્ર દ્વારા જણાવ્યું હતું કે બેરેક નંબર ૧૨માં કેદી માટેની રહેવાની જગ્યા યુરોપની CPTના ન્યૂનતમ માપદંડોને પૂર્ણ કરે છે. જેલ વિભાગે વધુમાં ખાતરી આપી છે કે ચોક્સીની કોટડીમાં “ઉચ્ચ સ્તરની સુરક્ષા” હશે, તેમજ સ્વચ્છ ગાદલું, ઓશીકું, બેડશીટ, ધાબળો, શુદ્ધ પીવાનું પાણી, બહાર કસરતની જગ્યા, આરામ ક્ષેત્રો અને ચેસ, કેરમ, બેડમિન્ટન જેવી રમતોની સુવિધા પણ પૂરી પાડવામાં આવશે.
આ પણ વાંચો…પીએનબી કૌભાંડના આરોપી મેહુલ ચોક્સીના પ્રત્યાર્પણ માટે સીબીઆઇ -ઇડીની ટીમ બેલ્જિયમ જશે
