ગ્રાહકોને કેવી રીતે છેતરે છે ઓનલાઈન કંપનીઓ? જાણો અને વિચારો તમે તો આ ટ્રિક્સનો શિકાર નથી બન્યા ને?

આજના સમયમાં લોકો ઓનલાઈન ખરીદી કરી રહ્યા છે. તેથી પ્રોડક્ટ બનાવતી કંપનીઓ પોતાની વેબસાઈટ મારફતે તેની જાહેરાત અને વેચાણ કરે છે. વેબસાઈટ પર એવી ડિઝાઈન અને લલચાવનારી જાહેરાત હોય છે કે, ગ્રાહકને ખરીદી ન કરવી હોય તો પણ તે ખરીદી કરવા માટે લલચાઈ જાય છે. ગ્રાહકનું લલચાવું એ એક રીતે તેને ગેરમાર્ગે દોરવા સમાન છે. આવી રીતે જાહેરાત કરતી કંપનીઓ સામે કેન્દ્ર સરકારે લાલ આંખ કરી છે.

કેટલીક કંપનીઓ પોતાની વેબસાઈટ પર ડાર્ક પેટર્નનો ઉપયોગ કરી ગ્રાહકોને ગેરમાર્ગે દોરવાનું કામ કરતી હોય છે. ડાર્ક પેટર્નના ઉપયોગના આરોપસર થોડા દિવસો પહેલા કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા અંદાજીત એક ડઝન જેટલી કંપનીઓને નોટિસ ફટકારી છે. સરકારે હાલ તમામ કંપનીઓને પોતાની વેબસાઈટ પરથી ગ્રાહકોને ગેરમાર્ગે દોરતી ડિઝાઈન હટાવવા માટે કહ્યું છે. જો બે અઠવાડિયાની અંદર કોઈ કંપની આવું નહીં કરે તો સરકાર તેની સામે કડક કાર્યવાહી કરશે.

કંપનીઓ ગ્રાહકોને ગેરમાર્ગે દોરવા માટે જુદાજુદા નુસખા અજમાવી રહી છે. જેના વિશે જાણવું જરૂરી છે. કોઈ સામાનની ઓછી કિંમત જોઈને ગ્રાહક તેને ખરીદવા માટે લલચાય છે. પરંતુ તે સામાનની કિંમત સાથે અન્ય ખર્ચ જોડી દઈ તેને મોંઘા ભાવે વેચવામાં આવે છે. ગ્રાહક જો કોઈ ઉત્પાદન ખરીદવા ઈચ્છે, તો તેની ઉપલબ્ધતા ઓછી બતાવીને માંગ વધારે બતાવવામાં આવે છે.

કંપની દ્વારા લોભામણી જાહેરાત તૈયાર કરવામાં આવે છે. આ જાહેરાતને એવી રીતે દેખાડવામાં આવે છે. જેથી ગ્રાહક ગેરમાર્ગે દોરાઈને તેની ખરીદી કરી લે. ઓનલાઈન શોપિંગ કાર્ટમાં સહમતિ વગર વધારે વસ્તુઓ ઉમેરી દેવામાં આવે છે અને તેની ઉપયોગીતા બતાવવામાં આવે છે. ગ્રાહક વસ્તુ ખરીદે તે માટે તેનામાં શરમની ભાવના પેદા કરવામાં આવે છે. સાથોસાથ ગ્રાહકને દાન આપવા તથા વસ્તુ ખરીદવા માટે કહેવામાં આવે છે. આ સિવાય પહેલા કોઈ વસ્તુ કે સેવાની ઓછી કિંમતે જાહેરાત કરવામાં આવે છે, પરંતુ જ્યારે ગ્રાહક તેને ખરીદવા ઈચ્છે ત્યારે તેને સ્ટોક નથી એવું કહીને મોંઘો સામાન વેચવામાં આવે છે.

આજકાલ ઓનલાઈન સુવિધાઓ સબસ્ક્રિપ્શન પર આધારિત થઈ ગઈ છે. જેમાં પણ ગ્રાહકોને ગેરમાર્ગે દોરવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવે છે. વેબસાઈટની ડિઝાઈનમાં ફેરફાર કરીને કેટલીક જાણકારીને ખાસ કરીને હાઈલાઈટમાં લાવવામાં આવે છે. જ્યારે કેટલીક જરૂરી જાણકારીને અસ્પષ્ટ રાખવામાં આવે છે. જેથી ગ્રાહક તેનું સબસ્ક્રિપ્શન લેવા માટે પ્રેરાય છે. જેના માટે SaaS બિલિંગનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. SaaS બિલિંગમાં 30 દિવસ સુધી મફત સબસ્ક્રિપ્શનની લાલચ આપીને ડેબિટ કાર્ડ વગેરેની માહિતી મેળવવામાં આવે છે.

સબસ્ક્રિપ્શન દરમિયાન પણ કેટલાક એવા વિકલ્પો આપવામાં આવે જેથી વપરાશકર્તાએ હામાં જવાબ આપવો પડે છે. જ્યાં સુધી કોઈ સેવાને તમે સબ્ક્રાઈબ ન કરી લો. ત્યાં સુધી અડચણો ઊભી કરવામાં આવે છે. સબસ્ક્રિપ્શન બાદ કોઈ ઉત્પાદન કે સેવાનો ઉપયોગ ત્યાં સુધી રોકી રાખવામાં આવે છે, જ્યાં સુધી તેનું અપગ્રેડ વર્જન ન લેવામાં આવે. પૈસા ચૂકવીને લેવામાં આવતા સબસ્ક્રિપ્શનને રદ્દ કરવાની પ્રક્રિયાને અઘરી અને લાંબી કરી દેવામાં આવે છે. આ સિવાય સબસ્ક્રિપ્શન રદ્દ કરવાના વિકલ્પને છૂપાવવામાં આવે છે. આ સિવાય કમ્પ્યુટરમાં મેઈલવેર દ્વારા જાહેરાત કરવામાં આવે છે. આ મેઈલવેર બતાવે છે કે કમ્પ્યુટરમાં વાયરસ છે અને તે નકલી સોફ્ટવે્ર ખરીદવા માટે પ્રેરિત કરે છે.

આ પણ વાંચો….રાજકોટ મનપાની વેબસાઇટ પર સાયબર એટેકઃ 400 જીબી ડેટા પર ખતરો