શું દિલ્હીમાં ફરીથી ઓડ-ઈવન ફોર્મ્યુલા લાગુ થશે?

નવી દિલ્હીઃ દેશની રાજધાની અને તેની આસપાસના વિસ્તારોમાં તહેવારોની મોસમ શરૂ થતાંની સાથે જ હવા ઝેરી બનવા લાગી છે અને પ્રદૂષણ માઝા મૂકવા માંડ્યું છે, જેના કારણે લોકોના તહેવારોની રંગત બગડી ગઈ છે. સોમવારે એટલે કે આજે દિલ્હીના ઘણા વિસ્તારોમાં હવાની ગુણવત્તા ખૂબ જ ખરાબ હોવાનું જાણવા મળ્યું છે.

સોમવારે સવારે દિલ્હીનો 24-કલાકનો સરેરાશ હવા ગુણવત્તા સૂચકાંક (AQI) 309 હતો, જે આગલા દિવસ કરતાં થોડો સારો છે. જોકે, આ આંકડાઓ પણ ડરામણા છે. દિલ્હીના લગભગ તમામ વિસ્તારોમાં આજે સવારે હવાની ગુણવત્તા ‘ખૂબ જ નબળી’ શ્રેણીમાં નોંધાઈ હતી, જેમાં વજીરપુર વિસ્તાર સૌથી નીચો હતો, જ્યાં AQI 436 હતો, જે હવાને શ્વાસ લેવા માટે ‘જોખમી’ બનાવે છે. દરમિયાન ફરી એકવાર ઓડ-ઈવન લાગુ થવાની શક્યતા છે.

સેન્ટ્રલ પોલ્યુશન કંટ્રોલ બોર્ડ (CPCB) અનુસાર, દિલ્હી-એનસીઆરના વિસ્તારોમાં ‘ખૂબ જ નબળી’ હવાની ગુણવત્તા નોંધવામાં આવી હતી, જેમાં ફરીદાબાદમાં 346 AQI, ગુરુગ્રામમાં 268 અને નોઈડામાં 312 AQI નોંધાયા હતા.

દિલ્હીમાં વધતા પ્રદૂષણના મુદ્દે પર્યાવરણ પ્રધાન ગોપાલ રાયે સોમવારે કહ્યું કે, ‘દિલ્હીમાં ઠંડી વધવા લાગી છે અને પવનની ગતિ ઓછી થઈ ગઈ છે, તેનાથી પ્રદૂષણ વધી શકે છે. ગ્રેડેડ રિસ્પોન્સ એક્શન પ્લાન (GRAP)નો બીજો તબક્કો દિલ્હીમાં લાગુ કરવામાં આવ્યો છે અને GRAP તબક્કા 2ના અમલીકરણ અંગે ચર્ચા કરવા માટે તમામ સંબંધિત વિભાગો સાથે બેઠક બોલાવવામાં આવી છે.

ગોપાલ રાયે જણાવ્યું હતું કે, ‘હવામાન આપણા હાથમાં નથી, પરંતુ જે કારણોથી પ્રદૂષણ વધી રહ્યું છે તેમના પર નિયંત્રણ રાખવાની જરૂર છે. GRAP 2 મુખ્યત્વે સફાઈ અને પાણીનો છંટકાવ વગેરે વિશે છે. બસો અને ટ્રેનોની સંખ્યામાં વધારો કરવામાં આવશે. આજે બેઠક બોલાવવામાં આવી છે.

અમે નજીકના રાજ્યોના પર્યાવરણ મંત્રીઓ સાથે વાત કરી છે અને તેઓએ ખાતરી આપી છે કે તેઓ પરાળી બાળવા સામે પગલાં લેશે. દિવાળી, પરાળી અને દશેરાના કારણે આગામી 10 થી 15 દિવસ દિલ્હીની હવાની ગુણવત્તા માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે.

ભારતીય હવામાન વિભાગ (IMD) ના અધિકારીઓના જણાવ્યા અનુસાર, તાપમાનમાં ઘટાડો અને સ્ટબલ સળગાવવાથી ઉત્સર્જનને કારણે દિલ્હી-NCRમાં હવાની ગુણવત્તા આગામી થોડા દિવસો માટે “ખૂબ જ નબળી” રહેશે. પવનની ગતિ ધીમી છે અને છેલ્લા બે વર્ષથી વિપરીત ઓક્ટોબરમાં ઓછો વરસાદ થયો છે, તેથી હવાની ગુણવત્તા નબળી રહેવાનો અંદાજ છે.