દિલ્હી: આજના ઝડપી જીવનમાં બેંક રોજિંદા જીવનનો અભિન્ન હિસ્સો બની ગઈ છે. ચેક એ ચુકવણીનું સૌથી વિશ્વાસપાત્ર અને લોકપ્રિય સાધન છે, જેનો ઉપયોગ ભાગ્યે જ ન કરતું હોય. સામાન્ય રીતે લોકો મોટી નાણાકિય વહિવટ ચેક દ્વારા જ કરે છે. પરંતુ આ દરમિયાન પણ લોકોમાં સામાન્ય એક મૂંઝવણ જોવા મળતી હોય છે, કે ચેક લખતી વખતે તેના પર ‘લાખ’ ને અંગ્રેજીમાં ‘Lakh’ લખવું કે ‘Lac’? કેમ કે નાનામાં નાની ભૂલથી પણ ચેક રિજેક્ટ થઈ શકે છે અને મોટા નાણાકિય વ્યવહાર અટકાવી શકે છે.
Lakh કે Lac: સાચો સ્પેલિંગ ક્યો છે?
ચેક પર રકમ લખતી વખતે અંકો અને શબ્દોમાં બંને સ્પષ્ટતા હોવી જરૂરી છે, અને અહીં મુખ્ય મુદ્દો ‘લાખ’નો અંગ્રેજી સ્પેલિંગનો છે. ઘણા લોકો ‘Lac’ લખે છે, જ્યારે અન્ય ‘Lakh’ લખવું પસંદ કરે છે. ભારતીય રિઝર્વ બેંક (RBI)ના માસ્ટર સર્ક્યુલર અનુસાર, બેંકિંગમાં 1,00,000 (એક લાખ) દર્શાવવા માટે ‘Lakh’ શબ્દનો જ ઉપયોગ કરવો જોઈએ. આ સત્તાવાર માર્ગદર્શિકા બધી બેંકો માટે બંધનકર્તા છે, જેથી ‘Lakh’ને જ સાચો અને વ્યાવસાયિક ગણવામાં આવે છે.
શબ્દકોશમાં Lacનો અલગ અર્થ
અંગ્રેજી ડિક્શનરીમાં ‘Lakh’ એ ભારતીય અંક પદ્ધતિમાં 1,00,000 ને દર્શાવતો શબ્દ છે, જે સંખ્યા સાથે જોડાયેલો છે. જ્યારે ‘Lac’ એક વિવિધ વસ્તુ છે, જે જંતુઓમાંથી મળતો ચીકણો પદાર્થ છે, જેનો ઉપયોગ વાર્નિશ, રંગ અને મીણ બનાવવામાં થાય છે. આ તફાવતથી સ્પષ્ટ થાય છે કે નાણાકીય સંદર્ભમાં ‘Lac’ ખોટો છે અને મૂંઝવણ પેદા કરી શકે છે. RBI તેની વેબસાઇટ અને નોટ પર પણ ‘Lakh’નો જ ઉપયોગ કરે છે.
RBIની માર્ગદર્શિકા અને બેંકોના વ્યવહાર
RBIએ સામાન્ય ગ્રાહકો માટે ‘Lakh’ કે ‘Lac’ વિશે અલગ માર્ગદર્શિકા જારી નથી કરી, પરંતુ બેંકો માટે તે સ્પષ્ટ છે. માસ્ટર સર્ક્યુલરમાં નિયમિતપણે ‘Lakh’નો ઉલ્લેખ છે, જેથી વ્યાવસાયિક લેખનમાં તેને પ્રાધાન્ય આપવામાં આવે છે. આનાથી ચેક પર સ્પેલિંગની એકરૂપતા આવે છે અને ભવિષ્યમાં કોઈ વિવાદ ન થાય. જો કે, ભારતમાં બંને શબ્દો બોલચાલમાં વપરાય છે, તેથી બેંકો આ વિશે કડકાઈ નથી કરતી.
Lac લખવાથી ચેક રદ થશે?
ચિંતા ન કરો! ‘Lac’ લખવાથી તમારો ચેક રદ કે બાઉન્સ થતો નથી, કારણ કે RBIની કોઈ નિયમિત માર્ગદર્શિકા નથી અને બેંકો જોડણી (signature matching) પર વધુ ધ્યાન આપે છે. બંને સ્પેલિંગ ચલાવી લેવામાં આવે છે, પરંતુ સલાહ છે કે ‘Lakh’ વાપરો જેથી તમારું લેખન વ્યાવસાયિક અને સ્પષ્ટ રહે. આ નાની વાતથી તમારી નાણાકીય વ્યવહારો વધુ મજબૂત બને.
