વિધાનસભા અને પરિષદમાં રૂ. 8,609.17 કરોડની પૂરક માંગણીઓ રજૂ
(અમારા પ્રતિનિધિ તરફથી)
મુંબઈ: પાંચ દિવસના બજેટ સત્રના પ્રથમ દિવસે, મહારાષ્ટ્રના નાયબ મુખ્ય પ્રધાન અને નાણાં પ્રધાન અજિત પવારે તેમણે 2023-24 માટે વધારાના રૂ. 8,609.17 કરોડની માગણી કરી હતી. અહીં ઉલ્લેખનીય છે કે ગયા વર્ષે ડિસેમ્બર મહિનામાં રૂ. 55,520.77 કરોડની માગણી કરવામાં આવી હતી. રૂ. 8,609.17 કરોડમાંથી રૂ.5,665.48 કરોડની પૂરક માંગણીઓ ફરજિયાત ખર્ચ માટે, રૂ.2,943.69 કરોડ વિવિધ કાર્યક્રમો માટે અને રૂ.0.0017 કરોડ કેન્દ્ર સરકાર પ્રાયોજિત કાર્યક્રમો હેઠળ રાજ્યના ભંડોળ માટે છે.
8,609.17 કરોડની પૂરક માંગણીઓ હોવા છતાં, રાજ્ય પર ચોખ્ખો બોજ રૂ. 6,591.45 કરોડ રહેશે, જેના માટે સરકાર પાસે વધારાના સંસાધનો ઉપલબ્ધ નથી, એમ અજિત પવારે જણાવ્યું હતું. આ અંગે આવતીકાલે (27 ફેબ્રુઆરીએ) પૂરક માંગણીઓ પર ચર્ચા અને મતદાન કરવામાં આવશે. આ પછી સરકારી કામકાજ થશે અને નાયબ મુખ્યમંત્રી અને નાણામંત્રી અજિત પવાર બપોરે 2 વાગ્યે 2024-25નું વચગાળાનું બજેટ રજૂ કરશે.
નાણાં વિભાગ સૌથી વધુ રૂ. 1,871.63 કરોડની ફાળવણી સાથે મોખરે છે, ત્યારબાદ મહેસૂલ વિભાગને રૂ. 1,798.58 કરોડ, ઉર્જા વિભાગને રૂ. 1,377.49 કરોડ, કાયદો અને ન્યાય વિભાગને રૂ. 1,328.87 કરોડ, શહેરી વિકાસ વિભાગને 1, 1746 કરોડ રૂ. કરોડ, આયોજન વિભાગને 476.27 કરોડ, ગૃહ વિભાગને 278.84 કરોડ, કૃષિ અને પશુપાલનને 204.76 કરોડ અને જાહેર બાંધકામ વિભાગને 95.48 કરોડની ફાળવણી કરવામાં આવી છે. આગામી લોકસભાની ચૂંટણીને ધ્યાનમાં રાખીને સરકારે કૃષિ પંપ, હેન્ડલૂમ ઉદ્યોગ અને પાવરલૂમ ઉદ્યોગને વીજળીના પુરવઠા માટે આપવામાં આવતી સબસીડી માટે રૂ. 2,031 કરોડની રકમ અનામત તરીકે રાખી મૂકી છે. મહાવિતરણ સરકારી વીજ વિતરણ કંપની છે. કમોસમી વરસાદ, અતિવૃષ્ટિ અને વાવાઝોડાને કારણે પાક અને બગીચાને થયેલા નુકસાન માટે સરકારે ખેડૂતોને રૂ. 2,210.30 કરોડની નાણાકીય સહાય કરવાનું નક્કી કર્યું છે.
સરકારે રાષ્ટ્રીયકૃત બેંકોમાંથી સિવિલ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ડેવલપમેન્ટ ફંડ હેઠળ નાગરી સંસ્થાઓને લોન માટે રૂ. 2,019.28 કરોડનું વિતરણ કર્યું છે. મુંબઈ મેટ્રો ફેઝ 3, નાગપુર મેટ્રો અને પુણે મેટ્રો લાઇન માટે બાકી લોનની ચુકવણી માટે લગભગ રૂ. 1,438.78 કરોડ ફાળવવામાં આવ્યા છે. રેડ્ડી કમિશનના જણાવ્યા અનુસાર, સરકારે ન્યાયિક અધિકારીઓને પૂરા પાડવામાં આવતા વિવિધ ભથ્થાંના દેવાદારો માટે 1,328.33 કરોડ રૂપિયા અનામત રાખ્યા છે.
વધુમાં, સરકારે નગરપાલિકાઓ, મ્યુનિસિપલ કાઉન્સિલ અને નગર પંચાયતોને નાગરિક સુવિધાઓ પૂરી પાડવા માટે રૂ. 800 કરોડ (મહેસૂલ અને મૂડી) ફાળવ્યા છે.
સરકારે મહારાષ્ટ્ર સ્ટેટ રોડ ટ્રાન્સપોર્ટ કોર્પોરેશન (એસટી)ના પગાર માટે રૂ. 485 કરોડ, હાઇકોર્ટના ન્યાયાધીશોના પેન્શન અને અન્ય નિવૃત્તિ લાભો માટે રૂ. 432.85 કરોડ, વિવિધ સિંચાઈ વિકાસ નિગમો માટે રૂ. 384.41 કરોડ અને જાહેર આરોગ્ય વિભાગ માટે રૂ. 381.07 કરોડ ફાળવ્યા છે. નવી શહેરી હોસ્પિટલોના નિર્માણ માટે, રાષ્ટ્રીય ગ્રામીણ આરોગ્ય મિશન હેઠળ કેન્દ્ર અને રાજ્યનું યોગદાન રૂ. 256.86 કરોડ, મહારાષ્ટ્ર સ્ટેટ રોડ ટ્રાન્સપોર્ટ કોર્પોરેશનને ટ્રાફિક સેસ માટે રૂ. 251.07 કરોડ, દૂધ અને દૂધના પાવડર માટે સબસિડી રૂ. 248 કરોડ, રૂ. વિવિધ સહકારી ખાંડ મિલોને આપવામાં આવેલી બાકી લોનના સંદર્ભમાં જિલ્લાના રસ્તાઓ, સરકારી ઇમારતોના સમારકામ માટે અને મહારાષ્ટ્ર રાજ્ય સહકારી બેંકને 200 કરોડની પ્રત્યેરને સરકારી ગેરંટી મળી છે. આ સિવાય સરકારે વિવિધ સરકારી મેડિકલ કોલેજોના સમારકામ અને બાંધકામ માટે રૂ. 177.50 કરોડ, રેલ્વે સંરક્ષણ બાંધકામ માટે રૂ. 150 કરોડ, રેલ્વે સંરક્ષણના કામો માટે રૂ. 128 કરોડ અને નગરપાલિકાઓ અને મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશનો માટે રૂ. 100 કરોડ રોડ સુધારણાના કામો માટે અનામત રાખ્યા છે.