પ્રજાસત્તાક દિને રિલીઝ થનારીફિલ્મો સફળ થાય એ જરૂરી નથી

ફોકસ -કૈલાશ સિંહ

નિર્માતાઓ તેમની ફિલ્મો દિવાળી, ઈદ અને ક્રિસમસ પર રિલીઝ કરવા આતુર હોય છે કારણ કે તેઓ રજાઓ દરમિયાન સારી કમાણી કરવાની આશા રાખે છે.
જોકે, એ વિચારવા જેવું છે કે હવે પ્રજાસત્તાક દિવસે પણ ફિલ્મો રિલીઝ કરવાની સ્પર્ધા થાય છે. શા માટે?

પ્રજાસત્તાક દિવસ એ રાષ્ટ્રીય તહેવાર છે. માત્ર એક જ દિવસની રજા છે અને તે દિવસે પણ લોકો આ તહેવારને લગતી પરેડ અને અન્ય કાર્યક્રમો જોવાનું અથવા તેમાં ભાગ લેવાનું અથવા દેશભક્તિ સાથે સંબંધિત કોઈ જૂની ફિલ્મ જેમ કે હકીકત, શહીદ વગેરે જોવાનું પસંદ કરે છે.

આ ગણતંત્ર દિવસના અવસર પર પણ ઘણી ફિલ્મો રિલીઝ થશે, જેમ કે સિદ્ધાર્થ આનંદ દ્વારા નિર્દેશિત ફિલ્મ ‘ફાઇટર’ ૨૫ જાન્યુઆરી ૨૦૨૪ના રોજ રિલીઝ થશે.

આ એક્શન ફિલ્મમાં હૃતિક રોશન (સ્ક્વોડ્રન કમાન્ડર શમશેર પઠાનિયા), દીપિકા પાદુકોણ (સ્ક્વોડ્રન લીડર મીનલ રાઠોડ) અને અનિલ કપૂર (ગ્રુપ કેપ્ટન રાકેશ જય સિંહ) મુખ્ય ભૂમિકામાં છે, જેઓ સાથે મળીને દેશ માટે લડે છે. આ સ્પષ્ટપણે દર્શાવે છે કે નિર્માતા પ્રજાસત્તાક દિને નાગરિકોમાં જાગેલી દેશભક્તિની લાગણીનો લાભ લેવાનો પ્રયાસ કરે છે.

કદાચ આ જ મજબૂત કારણ છે કે ભૂતકાળમાં પણ, નિર્માતાઓએ પ્રજાસત્તાક દિવસની આસપાસ તેમની ફિલ્મો રજૂ કરી છે, ખાસ કરીને કેન્દ્રમાં દેશભક્તિની થીમ ધરાવતી ફિલ્મો અને તે બોક્સ ઓફિસ પર હિટ પણ રહી છે.

‘એરલિફ્ટ’ ૨૦૧૬માં પ્રજાસત્તાક દિવસ પર રજૂ કરવામાં આવી હતી, જે ૧૯૯૧માં ગલ્ફ વોર દરમિયાન અત્યાર સુધીના સૌથી મોટા માનવ સ્થળાંતર પર આધારિત છે.

રાજા કૃષ્ણ મેનન દ્વારા નિર્દેશિત આ ફિલ્મે સારો બિઝનેસ કર્યો હતો અને સો કરોડની ક્લબમાં પણ સામેલ થઈ ગઈ હતી. અક્ષય કુમારે આ ફિલ્મમાં પોતાની કારકિર્દીનું સર્વશ્રેષ્ઠ પ્રદર્શન કર્યું હતું અને નિમરત કૌરનો અભિનય પણ પ્રશંસનીય હતો.

૨૦૧૪ના પ્રજાસત્તાક દિવસે રિલીઝ થયેલી સલમાન ખાનની ફિલ્મ ‘જય હો’ પણ દેશભક્તિ સાથે એ અર્થમાં જોડાયેલી હતી કે એક ભૂતપૂર્વ સૈનિક પોતાના રાજ્યના પ્રામાણિક મુખ્ય પ્રધાનને ભ્રષ્ટ રાજકારણીઓથી બચાવવાનો સફળતાપૂર્વક પ્રયાસ કરે છે અને લોકોનું ભલું કરે છે અને તે આશા રાખે છે કે તેઓ અન્ય લોકો માટે પણ સારું કામ કરશે.

આ ફિલ્મ ચોક્કસપણે રૂ. ૧૦૦ કરોડની ક્લબમાં સામેલ થઈ ગઈ, પરંતુ સલમાન ખાન પાસેથી જે બ્લોકબસ્ટરની અપેક્ષા હતી તે હાંસલ કરી શકી નહીં.

સલમાન ખાનની ફિલ્મ ‘વીર’ પણ ૨૦૧૦નાં પ્રજાસત્તાક દિવસે રિલીઝ થઈ હતી, જે તેના દ્વારા લખાયેલી વાર્તા પર આધારિત હતી. આ ફિલ્મમાં એક ભારતીય પિંડારી જનજાતિ બ્રિટિશ શાસકોને લોહિયાળ યુદ્ધમાં પડકારે છે. આ ફિલ્મ બોક્સ ઓફિસ પર ફ્લોપ થઈ અને સલમાન ખાનની કારકિર્દીની સૌથી અસફળ ફિલ્મોમાંની એક બની રહી, પરંતુ ૨૦૦૬માં પ્રજાસત્તાક દિવસે રિલીઝ થયેલી દેશભક્તિની ફિલ્મ ‘રંગ દે બસંતી’ આજે પણ તેના સંપ્રદાયના દરજજાને કારણે યાદગાર છે.

આમિર ખાનની આ ફિલ્મ મિત્રતા વિશે અને સ્વતંત્રતાની ચળવળની પ્રેરણામાં દોસ્તીમાં વિશ્ર્વાસ અને સાચું શું છે તે વિશે હતી. જેમાં ભારતના બદલાતા સમાજ અને બદલાતા રાજકારણને અસરકારક રીતે દર્શાવવામાં આવ્યું છે. તેથી જ તે એક પરિચિત વાર્તા જેવી લાગે છે.

એવું નથી કે પ્રજાસત્તાક દિવસના અવસર પર માત્ર દેશભક્તિ સાથે જોડાયેલી ફિલ્મો જ રિલીઝ કરવામાં આવી છે. ખરેખર, આ પ્રસંગે તમામ પ્રકારની ફિલ્મોની રિલીઝ જોવા મળી છે. ઉદાહરણ તરીકે, ૨૦૧૭ માં, ૨૬ જાન્યુઆરીએ થિયેટરોમાં એક સાથે બે મોટી ફિલ્મો રજૂ કરવામાં આવી હતી. એક હતી શાહરૂખ ખાનની ‘રઈસ’ જે ગુજરાતમાં દારૂની હેરાફેરી પર આધારિત હતી.

બીજી હૃતિક રોશનની ‘કાબીલ’ હતી જે એક સામાન્ય પ્રેમ કથા હતી, પરંતુ આ બંને ફિલ્મો બોક્સ ઓફિસ પર કંઈ ખાસ કમાલ ન કરી શકી.

એ જ રીતે, ૨૦૧૫ માં પ્રજાસત્તાક દિવસના અવસર પર રિલીઝ થયેલી અભિનેતા-દિગ્દર્શક જોડી અક્ષય કુમાર અને નીરજ પાંડેની ફિલ્મ ‘બેબી’ પણ બોક્સ ઓફિસ પર એટલો કમાલ કરી શકી ન હતી જેટલી તેની જાસૂસી થ્રિલર ‘સ્પેશિયલ ૨૬’ ફિલ્મએ કરી હતી.

૨૦૦૮માં રિલીઝ થયેલી અત્યંત સફળ રેસની સિક્વલ ‘રેસ ૨’, ૨૬ જાન્યુઆરી ૨૦૧૩ના રોજ રિલીઝ થઈ હતી. અબ્બાસ મસ્તાન દ્વારા નિર્દેશિત આ ફિલ્મ તેના પહેલા વર્ઝનની જેમ ઝંડો ફરકાવી શકી નહોતી, પરંતુ સૈફ અલી ખાન અને અનિલ કપૂરની આ ફિલ્મ ૧૦૦ કરોડના ક્લબમાં પોતાનું સ્થાન બનાવવામાં સફળ રહી હતી. આ લૂંટ અને છેતરપિંડી પર આધારિત ફિલ્મ હતી.

કરણ જોહરે તેમના પિતા યશ જોહરની ૧૯૯૦માં આવેલી ફિલ્મ ‘અગ્નિપથ’ને આ જ નામથી ફરી બનાવી હતી અને વિજય દીનાનાથ ચૌહાણનાં રોલમાં અમિતાભ બચ્ચનની જગ્યાએ હૃતિક રોશનને લેવામાં આવ્યો હતો.

ફિલ્મમાં કેટલાંક નવાં પાત્રોનો પણ સમાવેશ કરવામાં આવ્યો હતો. ઋષિ કપૂર અને સંજય દત્ત વિલનની ભૂમિકામાં હતા.

આ એક એક્શન ડ્રામા ફિલ્મ ૨૦૧૨ માં પ્રજાસત્તાક દિવસે રિલીઝ થઈ હતી અને બોક્સ ઓફિસ પર સફળ રહી હતી.

મધુર ભંડારકરની કોમેડી ડ્રામા ફિલ્મ ‘દિલ તો બચ્ચા હૈ જી’, ૨૦૧૧નાં પ્રજાસત્તાક દિવસે રિલીઝ થઈ હતી, તેણે બધાને ચોંકાવી દીધા હતા.

અજય દેવગન, ઈમરાન હાશ્મી લીડ રોલમાં હતા. આ ફિલ્મે એવો સંદેશ આપ્યો હતો કે પુરુષ પુરુષ જ રહેશે અને ફિલ્મે મલ્ટિપ્લેક્સમાં ઉત્તમ બિઝનેસ કર્યો હતો.

આ વિવરણ પરથી સહેલાઈથી અનુમાન લગાવી શકાય છે કે પ્રજાસત્તાક દિન નિમિત્તે ફિલ્મ રિલીઝ કરવી એ સફળતાની ગેરંટી નથી, પછી ભલે તે ફિલ્મ દેશભક્તિથી પ્રેરિત હોય કે અન્ય કોઈ વિષય સાથે સંબંધિત હોય.