‘ગ્રીક ગોડ’થી લઈને ‘હી-મેન’ સુધીની ધર્મેન્દ્રની સફર કેવી રહી, જાણો ધરમપાજીના જીવનની A2Z વાતો…

નવી દિલ્હી: ધર્મેન્દ્રના નિધનથી હિન્દી સિનેમામાં એક યુગનો અંત આવ્યો. તેમના મોહક સ્મિત, એક્શન અને કોમિક ટાઇમિંગથી ભરપૂર 65 વર્ષની કારકિર્દીની અદભૂત રહી અને આ સફરમાં સંખ્યાબદ્ધ અને શાનદાર ફિલ્મો આપી. ધર્મેન્દ્રની ‘શોલે’, ‘ચુપકે ચુપકે’ અને ‘સત્યકામ’ વગેરે ફિલ્મોએ ચાહકોના દિમાગમાં આગવું સ્થાન મેળવ્યું હતું, જ્યારે એટલા જ નવા કલાકારો પણ તેમના પગલે પગલે ચાલતા.

ધર્મેન્દ્રનો મજબૂત બાંધો, પહેલવાન જેવું શરીર, સંવેદનશીલતા, કરિશ્મા. અને ક્લાસિક સુંદરતા લોકોને પસંદ પડતી. તેમની ફિલ્મી કારકિર્દીમાં “બહારેં ફિર ભી આયેંગી”, ઉત્સાહી “શોલે” થી સ્વસ્થ “ચુપકે ચુપકે” અને આકર્ષક એક્શનર “ચરસ” સુધી દરેક પ્રકારની ફિલ્મ પણ લોકો માટે મનોરંજન અને પ્રેરણાસ્ત્રોત સમાન હતું.

2023માં જ્યારે તેઓ ૮૮ વર્ષના હતા, ત્યારે તેમણે કરણ જોહરની “રોકી ઔર રાની કી પ્રેમ કહાની”માં શબાના આઝમી સાથે ખૂબ જ પ્રભાવશાળી રોમાંસ કર્યો – જે હજુ પણ લોકોને યાદ છે અને સદાબહાર પ્રેમ ગીત “અભી ના જાઓ છોડ કર”ના તાલ સાથે નિસાસો નાખે છે કારણ કે તેઓ તેમના ખોવાયેલા પ્રેમને વ્યક્ત કરે છે. અને તેને ચુંબનથી સીલ કરે છે!

આ પણ વાંચો…ધર્મેન્દ્રને હી-મેનની ઉપાધિ કઈ રીતે મળી? શું છે આ પાછળની સ્ટોરી…

ધર્મેન્દ્રને ઘણીવાર ‘ગ્રીક ગોડ’ કહેવામાં પણ આવતા

ચાલ ધીમી હતી, ઉંમર સ્પષ્ટ હતી પણ ચમકતી આંખો અને તે ગરમ સ્મિત? અકબંધ હતું. આ એક એવો અભિનેતા હતા જેણે દાયકાઓ દરમિયાન હિન્દી ફિલ્મ ઉદ્યોગનો વિકાસ જોયો, કાળા અને સફેદથી રંગીન અને હવે ડિજિટલ યુગમાં આગળ વધતા ગયા, અને ખાતરી કરી કે તે દરેક યુગમાં સુસંગત રહે. વ્યાપારી સિનેમામાં તેમના પગ મજબૂત રીતે રોપાયેલા, ધર્મેન્દ્ર રાજેશ ખન્નાના સુપરસ્ટારડમ અને અમિતાભ બચ્ચનના ઉદયથી બચી ગયા, ખાતરી કરી કે તેમની જગ્યા ફક્ત તેમની પોતાની છે.

તેઓ ગરમ ધરમ હતા અને પરીકથાના હીરોની નરમાઈ સાથે હિન્દી સિનેમાના મૂળ હી-મેન હતા. ૩૦૦થી વધુ ફિલ્મોમાં અભિનય કરનાર ધર્મેન્દ્રને ઘણીવાર ‘ગ્રીક ગોડ’ કહેવામાં આવતા હતા. “હું જ્યારે પણ સ્ક્રીન પર આવ્યો ત્યારે મેં હંમેશા મારી છબિ તોડી નાખી છે. મને ખબર નથી કે ગ્રીક ગોડ હોવાનો અર્થ શું થાય છે, પરંતુ લોકો મને ગ્રીક ગોડ કહેતા હતા,” એવું 2018માં એક મુલાકાતમાં જણાવ્યું હતું.

સોશિયલ મીડિયા પર જોરદાર એક્ટિવ રહેતા હતા

તેઓ એક સરળ ગામડાના પંજાબી છોકરાનો સાર હતો અને જેને તેમણે જાળવી રાખ્યો હતો. સોશિયલ મીડિયા પર સક્રિય, ધર્મેન્દ્ર વારંવાર લોનાવાલામાં તેમના ખેતરમાંથી પેદાશોના વીડિયો અને તેમણે લખેલી વાત અને તેમના હેન્ડલ પર ઉદારતાથી ટાંકેલા ચિત્રો શેર કરતા હતા. ધર્મેન્દ્રના ઇન્સ્ટાગ્રામ પર ૨.૬ મિલિયન ફોલોઅર્સ હતા અને હેન્ડલ “આપકાધરમ” પર ૭૭૦.૫ હજાર એક્સ ફોલોઅર્સ હતા.

પિતાની ઈચ્છા તો ધર્મેન્દ્ર પ્રોફેસર બને એની હતી

ધર્મેન્દ્રનો જન્મ ૮ ડિસેમ્બર, ૧૯૩૫ના રોજ પંજાબના લુધિયાણા જિલ્લાના નસરાલી ગામમાં એક આદર્શવાદી શાળા શિક્ષકને ઘરે ધર્મસિંહ દેઓલ તરીકે થયો હતો. ધર્મેન્દ્ર માત્ર બે વર્ષના હતા ત્યારે તેમના પિતાની બદલી પછી પરિવાર સહેનવાલ ગામમાં રહેવા ગયો. તેમના પિતા, એક શાળા શિક્ષક હતા અને આશા રાખતા હતા કે તેમનો પુત્ર પ્રોફેસર બનશે. દિલીપ કુમાર અને મધુબાલાની ફિલ્મોના જાદુથી મોહિત થઈને ધર્મેન્દ્ર એક અલગ જ સ્વપ્ન જોવા લાગ્યા હતા: પોસ્ટર પર પોતાનું નામ જોવાનું. તે ઘણીવાર રેલવે સ્ટેશનના પુલ પર ચઢીને પ્રાર્થના કરતા કે ફ્રન્ટિયર મેઇલ એક દિવસ તેને સપનાના શહેર મુંબઈ લઈ જશે અને તેમ થયું.

આ પણ વાંચો…ધર્મેન્દ્રએ ‘શોલે’ સ્ટાઇલમાં પ્રચાર કરતા સંસદની છત પરથી કૂદી જવાની આપી ધમકી: જાણો ધરમપાજીનો રાજકીય કારકિર્દીનો કિસ્સો

ડ્રિલિંગ કંપનીમાં મહિનાના ૨૦૦ રૂપિયામાં કામ કર્યું હતું

૧૯૫૮માં ફિલ્મફેર મેગેઝિને રાષ્ટ્રવ્યાપી પ્રતિભા શોધની જાહેરાત કરી. યુવાન ધરમે પોતાનું નસીબ અજમાવવાનું નક્કી કર્યું, સ્પર્ધા જીતી અને મુંબઈ માટે પોતાનો સામાન પેક કર્યો. તેણે પહેલી ફિલ્મ સાઇન કરી જે બિમલ રોયની “બંદિની” હતી, જેમાં અશોક કુમાર અને નૂતન હતા. ફિલ્મ શરૂ થવાની રાહ જોતી વખતે તેને ગુજરાન ચલાવવામાં મુશ્કેલી પડી અને તેણે ટકી રહેવા માટે એક ડ્રિલિંગ કંપનીમાં મહિનાના ૨૦૦ રૂપિયામાં કામ કર્યું. પહેલો બ્રેક ૧૯૬૦માં અર્જુન હિંગોરાનીની “દિલ ભી તેરા, હમ ભી તેરે” સાથે મળ્યો. ડેબ્યૂ સફળ ન રહ્યું. પરંતુ તેમની નોંધ લેવાઇ.

મીના કુમારી સાથેની ફિલ્મ ‘ફૂલ ઔર પથ્થર’માં સ્ટારડમ મળ્યું.

આઇ મિલન કી બેલા, હકીકત અને કાજલ સહિતની ફિલ્મોની શ્રેણી પછી મીના કુમારી સાથે ૧૯૬૬ની ફિલ્મ “ફૂલ ઔર પથ્થર” સાથે સ્ટારડમ મળ્યું. તે જ વર્ષે તેમને “અનુપમા”માં જોવા મળ્યા, જે દિગ્દર્શક હૃષિકેશ મુખર્જી સાથેની તેમની પહેલી ફિલ્મ હતી, જેમણે તેમને શર્મિલા ટાગોરના સહાયક હીરો તરીકે જોયા હતા. મુખર્જી, જેમણે ધર્મેન્દ્રને તેમની અન્ય ઘણી ફિલ્મોના રફ સ્ક્રીન વ્યક્તિત્વથી અલગ રીતે કલ્પના કરી હતી, તેમણે તેમને “મજલી દીદી”, “સત્યકામ”, “ગુડ્ડી”, “ચૈતાલી” અને અલબત્ત, “ચુપકે ચુપકે” માં કાસ્ટ કર્યા, જ્યાં વનસ્પતિશાસ્ત્રના પ્રોફેસર પરિમલ ત્રિપાઠી તરીકેની તેમની ભૂમિકા લાંબા સમય સુધી યાદ રાખવામાં આવશે.

શોલેના માફક ચુપકે ચુપકેની જોડી હીટ રહી

૭૦ અને ૮૦ના દાયકામાં જ્યારે બીજું મોટું નામ ક્ષિતિજ પર હતું ત્યારે ધર્મેન્દ્ર સુપરસ્ટાર અમિતાભ બચ્ચન સાથે તેની સંપૂર્ણ ક્ષમતામાં ખીલી ઉઠ્યા. તેમણે “ચુપકે ચુપકે”માં બચ્ચન સાથે જોડી બનાવી. અને “શોલે” માં પણ યાદગાર રીતે જ્યાં જય અને વીરુ તરીકેની તેમની ભૂમિકાઓ પુરુષ બંધનને વ્યાખ્યાયિત કરવા આવી બે પાત્રો કોમેડી, એક્શન અને રોમાંસનું મિશ્રણ કરે છે.

આ પણ વાંચો…ધર્મેન્દ્ર માટે 1987નું વર્ષ નસીબદાર રહ્યું હતું, કારણ શું હતું?

2007માં જોની ગદારમાં પણ કામ કર્યું

૮૦ના દાયકામાં ધર્મેન્દ્રને ટોચનું મહેનતાણું મળતું રહ્યું અને તેમણે શ્રીદેવી અને ડિમ્પલ કાપડિયા જેવી નાયિકાઓ સાથે રોમાન્સ કર્યો, જેમણે તેમના પુત્ર સની સાથે પણ કામ કર્યું હતું. પછીના દાયકાઓમાં, ધર્મેન્દ્રએ અન્ય ભૂમિકાઓમાં ઝંપલાવ્યું. ૨૦૦૭માં જ્યારે ધર્મેન્દ્ર ૭૨ વર્ષના હતા, ત્યારે તેમણે શ્રીરામ રાઘવનની “જોની ગદાર”માં એક ગેંગ મેમ્બર અને અનુરાગ બાસુની “લાઇફ ઇન અ મેટ્રો”માં પોતાના બાળપણના પ્રેમ સાથે જોડાતા એક માણસની ભૂમિકા ભજવી હતી.

ઘણી ફિલ્મોમાં હેમા સાથે જોડી જામી અને તેમના અંગત જીવન પરના સતત પ્રકાશથી કોઈ બચી શક્યું નહીં. તેમના લગ્ન પ્રકાશ કૌર સાથે થયા હતા. તેમને ચાર બાળકો છે – પુત્રો, અભિનેતા બોબી અને સની દેઓલ, અને બે પુત્રીઓ વિજેતા અને અજીતા. ૧૯૮૦માં અભિનેતાએ કથિત રીતે ઇસ્લામ ધર્મ સ્વીકાર્યા પછી તેની સહ-અભિનેત્રી હેમા માલિની સાથે લગ્ન કર્યા, પરંતુ ધર્મેન્દ્રએ આ દાવાને નકારી કાઢ્યો. આ દંપતીને પુત્રીઓ એશા અને આહના છે. હેમા માલિની સાથેનો તેમનો પ્રેમ તેમની ઘણી ફિલ્મો દરમિયાન ખીલ્યો હતો. આમાં “સીતા ઔર ગીતા”, “ધ બર્નિંગ ટ્રેન”, “ડ્રીમ ગર્લ” અને “શોલે”નો સમાવેશ થાય છે.

આ પણ વાંચો…ધર્મેન્દ્રના ટોચના 10 રોમેન્ટિક ગીતો: ગર તુમ ભુલા ના દોગે…

હેમા માલિની સાથે લગ્ન કર્યાના એક વર્ષ પછી દેઓલ પરિવારના વડાએ ૧૯૮૧માં પ્રોડક્શન હાઉસ વિજયતા ફિલ્મ્સની સ્થાપના કરી. ૧૯૮૩માં આવેલી “બેતાબ” ફિલ્મ માટે તેમના પુત્ર સની દેઓલ માટે તેનું નિર્માણ કરવામાં આવ્યું હતું. ધર્મેન્દ્રએ ૧૯૯૫માં નાના દીકરા બોબી દેઓલને “બરસાત” ફિલ્મમાં બ્રેક આપવા માટે આ બેનરનો ઉપયોગ કર્યો હતો.

દીકરા ફિલ્મોમાં કામ કરે પણ દીકરીઓ નહીં….

૨૦૦૫માં ભત્રીજા અભય દેઓલનો વારો “સોચા ના થા” ફિલ્મમાં આવ્યો હતો અને ૨૦૧૯માં પૌત્ર કરણ દેઓલનો “પલ પલ દિલ કે પાસ” ફિલ્મમાં કામ કરવાનો વારો આવ્યો. ધર્મેન્દ્રએ ૨૦૦૭માં આવેલી સ્પોર્ટ્સ ડ્રામા ફિલ્મ “અપને”માં પહેલીવાર તેમના દીકરાઓ સની અને બોબી સાથે સ્ક્રીન સ્પેસ શેર કરી હતી.

દેઓલના પરિવારે કોમેડી ફ્રેન્ચાઇઝી “યમલા પગલા દીવાના”માં પણ અભિનય કર્યો હતો, જેનું નામ “પ્રતિજ્ઞા” ફિલ્મના ધર્મેન્દ્રના લોકપ્રિય ગીત પરથી લેવામાં આવ્યું છે. તેઓ એશા ફિલ્મોમાં જોડાય એ માટે રાજી નહોતા અને તેમણે ક્યારેય તેની ફિલ્મ “ધૂમ” જોઈ ન હતી, પરંતુ પછીથી તેમણે હાર માની લીધી અને ૨૦૧૧ની ફિલ્મ “ટેલ મી ઓ ખુદા”માં તેની સાથે કામ કર્યું.

પદ્મ ભૂષણ વિજેતા ધર્મેન્દ્રએ રાજકારણમાં પણ ઝંપલાવ્યું હતું

નોંધપાત્ર કારકિર્દીમાં એમને ફક્ત થોડા જ પુરસ્કારો મળ્યા. ૧૯૯૦માં પુત્ર સની દેઓલ અભિનીત ફિલ્મ “ઘાયલ” ના નિર્માતા તરીકે, પીઢ અભિનેતાને સ્વસ્થ મનોરંજન પૂરું પાડતી શ્રેષ્ઠ લોકપ્રિય ફિલ્મ માટે રાષ્ટ્રીય ફિલ્મ પુરસ્કાર મળ્યો. પદ્મ ભૂષણ વિજેતા ધર્મેન્દ્રએ થોડા સમય માટે રાજકારણમાં ઝંપલાવ્યું હતું, ૨૦૦૪માં ભાજપની ટિકિટ પર બિકાનેરથી એમણે લોકસભા બેઠક જીતી હતી. જીવનના મંચ પરથી તેમની ફિલ્મ પૂરી થઇ ગઈ છે, પરંતુ ધર્મેન્દ્ર હજુ સુધી પૂર્ણ થયા નથી. આ વર્ષે ડિસેમ્બરમાં, તે શ્રીરામ રાઘવન દ્વારા લખાયેલી યુદ્ધ ફિલ્મ “ઇક્કિસ”માં જોવા મળશે.

આ પણ વાંચો…51 રૂપિયાની ફીથી 500 કરોડના સામ્રાજ્ય કઈ રીતે ઊભું કર્યું હી-મેન ધર્મેન્દ્રએ?