સ્વચ્છ ભારત અભિયાનનો દાયકો : આ સફર કરોડો ભારતીયોની અતૂટ કટિબદ્ધતાનું પ્રતીક :PM મોદી

સ્વચ્છતા માટેના સૌથી મહત્વપૂર્ણ જન આંદોલનોમાંના એક – સ્વચ્છ ભારત મિશનના શુભારંભના 10 વર્ષ પૂર્ણ થવાના પ્રસંગે પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીએ આજે નવી દિલ્હીમાં વિજ્ઞાન ભવનમાં 2 ઓક્ટોબરના રોજ 155મી ગાંધી જયંતિના પ્રસંગે સ્વચ્છ ભારત દિવસ 2024 કાર્યક્રમમાં ભાગ લીધો હતો.

શ્રી મોદીએ અમૃત અને અમૃત 2.0, નેશનલ મિશન ફોર ક્લીન ગંગા અને ગોબરધન યોજના હેઠળની પરિયોજનાઓ સહિત 9600 કરોડ રૂપિયાથી વધારેનાં મૂલ્યનાં કેટલાંક સ્વચ્છતા અને સ્વચ્છતા પ્રોજેક્ટનો શુભારંભ અને શિલાન્યાસ કર્યો હતો. સ્વચ્છતા હી સેવા 2024ની થીમ ‘સ્વાભાવ સ્વચ્છતા, સંસ્કાર સ્વચ્છતા’ છે.

આ પ્રસંગે પ્રધાનમંત્રીએ પૂજ્ય બાપુ અને લાલ બહાદુર શાસ્ત્રીજીની જન્મજયંતિની નોંધ લીધી હતી તથા મા ભારતીના સપૂતોને શ્રદ્ધાંજલિ અર્પણ કરી હતી. મોદીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે, આજનો પ્રસંગ મહાત્મા ગાંધી અને અન્ય મહાન વિભૂતિઓનાં સ્વપ્નોને સામૂહિક રીતે સાકાર કરવા પ્રેરણાનો સ્ત્રોત છે.

પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, તેઓ ફરજની ભાવનાથી ભરેલા છે, છતાં તેઓ 2 ઓક્ટોબરનાં રોજ એક જ સમયે લાગણીશીલ છે. સ્વચ્છ ભારત અભિયાનનાં 10 વર્ષ પૂર્ણ થવાનાં પ્રસંગે પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, “સ્વચ્છ ભારત અભિયાનની સફર કરોડો ભારતીયોની અતૂટ કટિબદ્ધતાનું પ્રતીક છે.

” તેમણે છેલ્લાં 10 વર્ષમાં આ અભિયાનને મળેલા ઉચ્ચ જનસમર્થન પર પ્રકાશ પાડ્યો હતો અને કહ્યું હતું કે, દેશનાં દરેક નાગરિકે તેને પોતાનું અભિયાન બનાવ્યું છે – તેમનાં જીવનનું અભિન્ન અંગ. સ્વચ્છ ભારતનાં 10 વર્ષનાં સિમાચિહ્ન પર પ્રધાનમંત્રીએ સ્વચ્છ ભારત અભિયાનને એક વિશાળ જન આંદોલનમાં પરિવર્તિત કરવા માટે સફાઈમિત્રો, ધાર્મિક નેતાઓ, રમતવીરો, ખ્યાતનામ હસ્તીઓ, એનજીઓ અને મીડિયા સહિત અન્ય દેશોનાં પ્રયાસોની પ્રશંસા કરી હતી.

આપણ વાંચો: ‘સ્વચ્છ ભારત કા ઈરાદા કર લિયા હમને’- સ્વચ્છ ભારત મિશનનો દાયકામાં પ્રવેશ

તેમણે શ્રમદાન સ્વરૂપે સ્વચ્છ ભારત તરફ આગળ વધવા માટે ભારતનાં રાષ્ટ્રપતિ અને ભારતનાં ઉપરાષ્ટ્રપતિ એમ બંનેનાં પ્રદાનની નોંધ લીધી હતી તથા દેશને પ્રેરિત કરવા બદલ તેમનો આભાર માન્યો હતો. પ્રધાનમંત્રીએ આજે ગામડાંઓ, શહેરો અને વસાહતોમાં થઈ રહેલી અસંખ્ય સ્વચ્છતા પ્રવૃત્તિઓ પર પ્રકાશ પાડ્યો હતો તથા રાજ્યનાં મંત્રીઓ, નેતાઓ અને પ્રતિનિધિઓની સક્રિય ભાગીદારીની નોંધ પણ લીધી હતી.

તેમણે સ્વચ્છતા પખવાડાના આ સંસ્કરણમાં સ્વચ્છતા હી સેવા કાર્યક્રમમાં કરોડો લોકોએ ભાગ લીધો હોવાની માહિતી આપી હતી. તેમણે જણાવ્યું હતું કે, સેવા પખવાડાના 15 દિવસમાં સમગ્ર દેશમાં 28 કરોડ લોકોની ભાગીદારીને ધ્યાનમાં રાખીને 27 લાખથી વધુ કાર્યક્રમોનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું. ભારતને સ્વચ્છ રાખવા સતત પ્રયાસો કરવાની જરૂરિયાત પર ભાર મૂકીને પ્રધાનમંત્રીએ ભારતના દરેક નાગરિક પ્રત્યે કૃતજ્ઞતા વ્યક્ત કરી હતી.

આજના આ મહત્વપૂર્ણ સિમાચિહ્નરૂપ પ્રધાનમંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, સ્વચ્છતા સાથે સંબંધિત આશરે 10,000 કરોડ રૂપિયાનાં મૂલ્યનાં વિવિધ પ્રોજેક્ટ શરૂ થઈ ગયા છે. તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, ‘મિશન અમૃત’નાં ભાગરૂપે ઘણાં શહેરોમાં પાણી અને સુએઝ ટ્રીટમેન્ટ પ્લાન્ટ સ્થાપિત કરવામાં આવશે.

પ્રધાનમંત્રીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે, નમામિ ગંગે હોય કે પછી ઓર્ગેનિક કચરાને બાયોગેસમાં પરિવર્તિત કરવાનો ગોબર ધન પ્રોજેક્ટ હોય, જે સ્વચ્છ ભારત અભિયાનને નવી ઊંચાઈઓ પર લઈ જશે. શ્રી મોદીએ કહ્યું હતું કે, “સ્વચ્છ ભારત અભિયાન જેટલું વધુ સફળ થશે, તેટલો આપણો દેશ વધુ ચમકશે.”

આપણ વાંચો: બીજી ઓકટોબરે સ્વચ્છતા દિન માટે જિલ્લા-તાલુકાઓને સરકાર આપશે લાખેણાં ઈનામ. છો ને તૈયાર ?

પ્રધાનમંત્રીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે, સ્વચ્છ ભારત અભિયાનને 1000 વર્ષ પછી પણ યાદ કરવામાં આવશે, જ્યારે ભારત પર એક અભ્યાસ હાથ ધરવામાં આવશે. શ્રી મોદીએ જણાવ્યું હતું કે, “સ્વચ્છ ભારત અભિયાન આ સદીનું સૌથી મોટું અને જનભાગીદારી સાથેનું જન આંદોલન છે, જેમાં જનભાગીદારી અને જન નેતૃત્વ સામેલ છે.

” તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, આ મિશને તેમની સમક્ષ લોકોની સાચી ઊર્જા અને સંભવિતતા છતી કરી છે. શ્રી મોદીએ નોંધ્યું હતું કે, તેમના માટે સ્વચ્છતા એ જનશક્તિની પ્રાપ્તિનો પર્વ બની ગયો છે. પ્રધાનમંત્રીએ યાદ કર્યું હતું કે, જ્યારે સ્વચ્છતા અભિયાન શરૂ થયું હતું, ત્યારે લાખો લોકોએ હાથ મિલાવ્યા હતા, પછી તે લગ્ન હોય કે જાહેર સમારંભ હોય કે અન્ય કોઈ પણ સ્થળ હોય, સ્વચ્છતાનો સંદેશો અસરકારક રીતે ફેલાયો હતો.

આપણ વાંચો: સરકારની સેવાનું સરવૈયું – ગુજરાતની મહાપાલિકા સાથે 157 નગરપાલિકાઓમાં સ્વચ્છતા ઝુંબેશ

તેમણે કહ્યું કે એવા કિસ્સાઓ છે કે વૃદ્ધ માતાઓએ શૌચાલય બનાવવા માટે તેમના પશુઓને વેચી દીધા હતા, કેટલીક મહિલાઓએ તેમનું મંગળસૂત્ર વેચી દીધું હતું, કેટલાક લોકોએ તેમની જમીન વેચી દીધી હતી, કેટલાક નિવૃત્ત શિક્ષકોએ તેમનું પેન્શન દાન કર્યું હતું, કેટલાક નિવૃત્ત સૈન્ય કર્મચારીઓએ સ્વચ્છતાના મિશન માટે તેમના નિવૃત્તિ લાભો દાનમાં આપ્યા હતા.

પ્રધાનમંત્રીએ નોંધ્યું હતું કે, જો આ જ પ્રકારનું દાન કોઈ મંદિરમાં કે કોઈ પણ સમારંભમાં આપવામાં આવ્યું હોત, તો વર્તમાનપત્રોમાં તેનું મુખ્ય મથાળું બની રહેત.

તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, દેશને ખબર હોવી જોઈએ કે એવા લાખો લોકો છે, જેમનો ચહેરો ક્યારેય ટીવી પર દર્શાવવામાં આવ્યો નથી કે તેમનું નામ ક્યારેય અખબારમાં પ્રકાશિત થયું નથી, જેમણે આ મિશનને સફળ બનાવવા માટે તેમના નાણાં અને મૂલ્યવાન સમય દાનમાં આપ્યો હતો.

શ્રી મોદીએ જણાવ્યું હતું કે, આ તમામ ઉદાહરણો ભારતનાં ચરિત્રને પ્રતિબિંબિત કરે છે. શ્રી મોદીએ એ બાબત પર પ્રકાશ પાડ્યો હતો કે, જ્યારે ઘણાં લોકોએ સિંગલ-યુઝ પ્લાસ્ટિકનો ઉપયોગ બંધ કરવા અપીલ કરી હતી, ત્યારે તેમણે ખરીદી કરવા જતી વખતે શણ અને કાપડની થેલીનો ઉપયોગ કરવાની પરંપરાને જાળવી રાખી હતી.

તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, સિંગલ-યુઝ પ્લાસ્ટિકના ઉત્પાદનમાં સંકળાયેલા ઉદ્યોગોની સાથે તેઓ હાથ મિલાવવા અને આ પહેલને ટેકો આપવા બદલ લોકોનો આભારી છે. તેમણે આ પહેલને ટેકો આપનારા રાજકીય પક્ષોનો પણ આભાર માન્યો.