નવી દિલ્હી: ભૂતકાળમાં ડુંગળીના ભાવે લોકોને ભારે રડાવ્યા હતા. જેને લઈને તેના ભાવને અંકુશમાં રાખવા માટે કેન્દ્ર સરકારે તેના નિકાસ પર પ્રતિબંધ લાદી દીધો હતો. આ પ્રતિબંધ 31 માર્ચ 2024 સુધી લાદવામાં આવ્યો હતો, પરંતુ સમય મર્યાદા પૂર્ણ થાય તે પહેલા જ કેન્દ્રની મોદી સરકારે ડુંગળીના એક્સપોર્ટ પરના પ્રતિબંધને હટાવી દીધો છે. કેન્દ્રીય ગૃહપ્રધાન અમિત શાહની આગેવાની હેઠળની મંત્રીઓની સમિતિએ ડુંગળીની નિકાસને મંજૂરી આપી દીધી છે.
ગૃહપ્રધાન અમિત શાહની (Amit Shah) અધ્યક્ષતામાં મંત્રીઓની સમિતિની બેઠકમાં આ નિર્ણયને મંજૂરી આપવામાં આવી છે. જો પ્રતિબંધ હટાવવા પાછળના કારણોની વાત કરીએ તો ગુજરાત અને મહારાષ્ટ્રમાં ડુંગળીના સ્ટોકને જોતા સરકારે આ મંજૂરી આપી છે. કેન્દ્રીય પ્રધાન મનસુખ માંડવિયા (Mansukh Mandaviya) એ કેન્દ્રીય ગૃહ પ્રધાનને ડુંગળીના ખેડૂતોની સ્થિતિ વિશે માહિતી આપી હતી, ત્યારબાદ ચર્ચા કર્યા પછી પ્રતિબંધ હટાવવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે.
અગાઉના ઘણા અહેવાલોમાં, એવી અપેક્ષા રાખવામાં આવી હતી કે કેન્દ્ર સરકાર ડુંગળીની નિકાસ પરનો પ્રતિબંધ દૂર કરવાની યોજના બનાવી રહી છે. આનું મુખ્ય કારણ ડુંગળી ઉત્પાદક વિસ્તારોમાં ડુંગળી અને અન્ય શાકભાજીના ભાવમાં ઘટાડો હોવાનું કહેવાય છે. હવે કેન્દ્રીય મંત્રીઓની સમિતિએ પ્રતિબંધ હટાવવાનો નિર્ણય લીધો છે અને 3 લાખ મેટ્રિક ટન ડુંગળીની નિકાસને મંજૂરી આપી છે. આ સાથે બાંગ્લાદેશમાં 50,000 ટન ડુંગળીની નિકાસને પણ મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
ડુંગળીના ઉત્પાદનમાં ઘટાડો અને આસમાની કિંમતોને કારણે કેન્દ્ર સરકારે 8 ડિસેમ્બરે ડુંગળીની નિકાસ પર પ્રતિબંધની જાહેરાત કરી હતી. ડાયરેક્ટોરેટ જનરલ ઓફ ફોરેન ટ્રેડ દ્વારા આ સંબંધમાં જારી કરવામાં આવેલા નોટિફિકેશનમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે આ પ્રતિબંધ 31 માર્ચ, 2024 સુધી લાદવામાં આવ્યો છે. નોંધનીય છે કે ડિસેમ્બર મહિનામાં ડુંગળીના ભાવમાં તીવ્ર વધારો થયો હતો અને તેની કિંમત 100 રૂપિયા પ્રતિ કિલો સુધી પહોંચી ગઈ હતી. જો કે આ પછી સરકારના પ્રયાસોને કારણે તેની કિંમતોમાં સતત ઘટાડો થતો રહ્યો.
ભારતમાં ડુંગળીના સૌથી મોટા નિકાસકારોમાંના એક, ડુંગળીના નિકાસ પ્રતિબંધની સાથે, સરકારે લોકોને સસ્તી ડુંગળી વેચવા માટે પણ પગલાં લીધાં અને બફર સ્ટોકમાંથી ડુંગળી 25 રૂપિયા પ્રતિ કિલો ગ્રામના ભાવે વેચવામાં આવી. તમને જણાવી દઈએ કે નિકાસ પ્રતિબંધ બાદ સૌથી વધુ ડુંગળી ઉત્પાદક રાજ્ય મહારાષ્ટ્રમાં ડુંગળીના ભાવમાં ઘટાડો થયો છે. આના કારણે દેશના તમામ ભાગોમાં માંગ અને વપરાશ મુજબ ડુંગળીની સપ્લાય થવા લાગી. જથ્થાબંધ બજારોમાં ડુંગળીની સારી આવકને કારણે ડુંગળીના ભાવ નરમ પડ્યા છે. તે જ સમયે, ડુંગળીના ભાવમાં નરમાઈની અસર રિટેલમાં પણ જોવા મળી હતી.