આ નાના ગુણો તમારી ખામી તો નથી બની ગયા ને?

વિશેષ -નમ્રતા નદીમ

નીરાની હાઇટ ૫ ફૂટ ૮ ઇંચ છે. નાનપણથી જ તેની હાઇટ વધુ રહી છે. ઘરે આવનાર દરેક સગા-સંબંધી અને દરેક ઓળખીતા તેના જતાની સાથે જ પ્રતિક્રિયા આપતા કે, ‘નીરાના લગ્ન બહુ ઊંચા છોકરા સાથે થશે.’ પોતાના વિશેની આ પ્રતિક્રિયાઓ સાંભળીને નીરાના મનમાં નાનપણથી જ એ વાત બેસી ગઈ હતી કે તેનો પતિ તેના કરતાં ઘણો લાંબો હશે. આ વાત દિલમાં વસી ગઈ હોવાથી હવે છેલ્લા ત્રણ વર્ષમાં એક ડઝન છોકરાઓ, જેમાંથી ઘણા ખરેખર બહુ સારા હતા, પણ બધા રિજેક્ટ થઈ ગયા. કોઈની હાઇટ નીરા જેટલી હતી, કોઈની તેના કરતાં માત્ર દોઢ સેન્ટિમીટર વધુ હતી, જ્યારે તેને તો એવો પતિ જોઈતો હતો જે તેના કરતાં ઓછામાં ઓછો ત્રણથી ચાર સેન્ટિમીટર લાંબો હોય. ઘણાને અન્ય કારણોસર રિજેક્ટ કરવામાં આવ્યા હતા. ટૂંક સમયમાં, નીરાની સારી હાઇટ હવે તેના લગ્ન માટે મુખ્ય અવરોધ બની ગઈ છે, પરંતુ આ એકલી નીરાની વાત નથી. ગયા વર્ષે ભારત અને પાકિસ્તાનમાં કરવામાં આવેલા એક સર્વેમાં સામે આવ્યું હતું કે એક ટકા છોકરીઓ પણ લગ્ન માટે તેમનાથી સહેજ પણ નાની હાઇટના છોકરાને પસંદ કરતી નથી, પછી ભલે ઊંચી હાઇટના છોકરાની ઇચ્છામાં તેમણે ઘણા ગુણિયલ છોકરાઓને છોડી દેવા પડે.

આ જ વાત રંગના સંદર્ભમાં પણ છોકરીઓને લાગુ પડે છે. ગોરો રંગ ધરાવતી છોકરીઓ, જો કોઈ દબાણ કે મજબૂરી ના હોય તો તેમનાથી ઓછા ગોરા કે ઘઉંવર્ણી રંગના છોકરાઓને પસંદ કરતી નથી. જોકે એક સમયે સૈનિક અધિકારીઓ અને વરિષ્ઠ વહીવટી અધિકારીઓ સાથે એવું બનતું કે તેમના ચહેરાનો નકશો ભલે બદલાઇ ગયો હશે, પરંતુ તેમને સુંદર પત્નીઓ મળી જતી, પરંતુ હવે મધ્યમ વર્ગમાં સમાન દરજ્જો ધરાવતા લોકોમાં આવું નથી થતું, પરંતુ આ કોઈ સિદ્ધિ નથી. જો છોકરીઓ લગ્નના મામલામાં બિલકુલ સમાધાન નથી કરતી તો તે હંમેશાં તેમની જીત નથી હોતી, ક્યારેક આના કારણે તેમને ઘણું નુકસાન પણ સહન કરવું પડે છે. જો છોકરાની હાઇટ વધુ હોય અને છોકરીની ઓછી હોય, તો સામાન્ય રીતે આ બાબત પર વિચાર કરવામાં આવતો નથી, તેને ચર્ચા કે વિચારણાનું કારણ પણ બનાવવામાં આવતું નથી, તો પછી તેની થોડી વધુ હાઇટમાં એવો શું વાંધો છે કે તેને લઈને એટલી જિદ્દ કરવી કે કોઈ સમાધાન ન થઈ શકે? જોકે એવું નથી કે ઓછી હાઇટને કારણે સંબંધોમાં ખચકાટ ન આવે. પરંતુ જો છોકરીની હાઇટ વધુ હોય અને છોકરાની ઓછી હોય, તો તેને છોકરીની નબળાઈ માનવામાં આવે છે. જો છોકરીની હાઇટ છોકરા કરતાં થોડી પણ વધારે હોય તો તે છોકરી માટે ઇન્ફિરિયોરિટી કોમ્પ્લેક્સનો મુદ્દો બની જાય છે એટલું જ નહીં પરિવાર તેમજ છોકરો પોતે પણ એવી છોકરી સાથે લગ્ન કરવા માગતો નથી જે તેના કરતા થોડી પણ ઊંચી હોય. વાસ્તવમાં છોકરાઓની છોકરીઓ કરતા ઓછી હાઇટ એ આપણા સમાજમાં અપમાન અને સામાજિક હીનતાનો વિષય છે. તેથી, આ માત્ર છોકરીના વિચારની વાત નથી. આખા સમાજમાં એવી માન્યતા છે કે છોકરો છોકરી કરતાં થોડો લાંબો જ હોવો જોઈએ. જો કે, આ માટે કોઈ વૈજ્ઞાનિક કારણ સામે નથી આવ્યું. હા કદાચ, એવું બની શકે છે કે રસ્તા પર ચાલતી વખતે તેમની જોડી વધુ આકર્ષક ન લાગે, પરંતુ આ એક ધારણા સિવાય કંઈ નથી. કારણ કે જો આવું હોત તો ફિલ્મોમાં લાંબી હિરોઈન સાથે કોઈ ઓછી હાઇટનો હીરો કામ જ ન કરત. બીજું, ઓછી હાઇટને મેનેજ કરવા માટે ઘણી રીતો છે. જો છોકરીઓ તેમની ઊંચાઈ બતાવવા માટે હાઈ હીલના સેન્ડલ પહેરી શકે છે, તો પછી જે છોકરાઓ છોકરીઓ કરતાં થોડી ઓછી હાઈટ હોવા પર શરમ અનુભવે છે, તે હાઈ હીલના શૂઝ કેમ પહેરતા નથી? ફિલ્મોમાં આ જ રીતે શિલ્પા શેટ્ટી, ઐશ્ર્વર્યા રાય અને દીપિકા પાદુકોણની હાઇટ સાથે શાહરૂખ અને આમિર જેવા શોર્ટ એક્ટર્સને પણ એડજસ્ટ કરવામાં આવે છે.
આથી જે કામ ફિલ્મી પડદે થઇ શકે તે વાસ્તવિક જીવનમાં પણ થઇ શકે છે.

બોટમ લાઇન એ છે કે છોકરીઓએ તેમના લગ્ન માટે થોડી નાની હાઇટને મુદ્દો બનાવવો જોઈએ નહીં. ત્વચાના રંગ બાબતે પણ એવું જ થવું જોઈએ. એવા અસંખ્ય મોટા અને પ્રભાવશાળી લોકો છે જેઓ પોતે કાળી ચામડીના છે, પરંતુ તેમની પત્નીઓ ખૂબ જ ગોરી છે, પરંતુ જ્યારે મામલો સમાન સ્થિતિવાળા વચ્ચે આવે છે, ત્યારે સામાન્ય રીતે કાળી ચામડીના છોકરાઓની સરખામણીમાં ઓછી કાળી ચામડીની છોકરીઓ લગ્ન માટે બિલકુલ તૈયાર હોતી નથી. જો કે, રંગ એ એક લાગણી છે અને જો કોઈને રંગને લઈને ઉચ્ચ, નીચ અથવા અસમાનતાની લાગણી હોય, તો તેમાંથી બહાર નીકળવાનો કોઈ વૈજ્ઞાનિક માર્ગ નથી, અન્યથા રંગની આપણા જીવનમાં કોઈ ભૌતિક ભૂમિકા નથી. ન તો ગોરા લોકો બહુ બુદ્ધિશાળી હોય છે કે ન તો કાળા લોકો મૂર્ખ હોય છે. તેથી, જો શક્ય હોય તો, લગ્નમાં રંગનું પરિબળ હોવું જોઈએ નહીં. જો કુદરતે કોઈ છોકરીને આ નાના ગુણોથી આશીર્વાદ આપ્યો હોય, તો તેણે આ ગુણો માટે આભાર માનવો જોઈએ અને તેનો સરળતાથી લાભ લેવો જોઈએ. તેને પોતાના જીવનમાં અવરોધ ન બનાવવો જોઈએ.