-સંજય છેલ
ટાઇટલ્સ:
ટાઇમથી મોટો કોઇ ટાઇમ-બોંબ નથી. (છેલવાણી)
ચાર મિત્રો રેસ્ટોરંટમાં ખામોશ બેઠા હતા. એવામાં
એકે માથું ધૂણાવીને કહ્યું, ‘ઓહ..ઓહ..ઓહ…’
પછી બીજાએ કહ્યું, ‘અહં…અહં…અહં….’
ત્રીજા મિત્રએ કહ્યું, ‘ત્ચ..ત્ચ..ત્ચ…અરેરેરે…’
ચોથા મિત્રએ ભડકીને કહ્યું, ‘તમે લોકો આમ પોલિટિક્સની ફાલતુ વાતો કરશો ને તો હું જતો રહીશ!’
આ જોકનો કોઈ મતલબ નથી, પણ ફાલતુ વાતો વિશે ઊંડો મેસેજ છે. તમે માર્ક કરજો, રોજેરોજ આપણાં કાનમાં, મગજમાં ચારેબાજુથી ફાલતુ વાતોનાં ઢગલાં ઠલવાયે જ રાખે છે. એનાં એ જ વાસી વિચારો, દોઢિયાની દલીલો…., ‘અમેરિકામાં આપણાં જેવાં જ ઇડલી-વડા મળે હોં?’, ‘અરે, લતા મંગેશકર મરચાં ક્યારેય ના ખાતા હોં?’, ‘કરીના ને સૈફનું લાંબું નહીં ટકે’ જેવી અઢળક બકવાસ ચાલે જ રાખે છે.
તમે કોઇ પણ પાર્ટી કે મેળાવડામાં જાવ તો એ જ વાસી વાતો સંભળાશે-‘આ દેશમાં તો ખરેખર હિટલર જેવાની જ જરૂર છે’, ‘કોહલી અનુષ્કાને ખોટો પરણ્યોને?’, ‘આ વખતે કે.બી.સી.માં મજા નથી’, ‘બિચારા અમિતાભને નક્કી ઓલી જયા હેરાન કરતી હશે’, ‘તમે સવારે ઘાસ પર ઊંધા પગે ચાલો, મેં વોટ્સ-એપ પર જોયેલું!’
આવી ધડમાથાં વિનાની વાતો, જે ઇન્ટરનેટ-સોશિયલ મીડિયા પર ઓલરેડી છે એની ઉત્સાહભેર ઉલ્ટીઓ કરીને લોકો હરખાયે રાખે છે. પાર્ટીમાં પસાર થતી સ્ત્રીને નીરખતાં 65 વર્ષનો ભદ્દો પુરુષ કહેશે, ‘આજકાલ ફેશનમાં મર્યાદા જ નથી રહી’, ‘બધાં અંગ્રેજી છાપાવાળાં બધાં દેશદ્રોહી છે! જોકે શેરબજાર માટે વાંચવા યે પડે, હોં’ પછી ઉછીના આંકડા કે માહિતી બોલીને આર્થિક અભ્યાસ ઓકશે. વિદેશી દારૂની ચૂસકી લેતાં લેતાં, પંદર વરસનાં ગરીબ વેઇટરની પ્લેટમાંથી સમોસું ઉપાડીને ‘ભારતની ભાવિ પેઢી’ વિશે ચિંતા કરશે, તો વળી કોઇ ‘ભૂતકાળમાં આપણે કેવા મહાન હતા ને?’- એનું લિસ્ટ ગણાવશે. ‘યુ નો?’…‘યુ સી!’.‘રીઅલી?’નાં ખોટાં ઉપયોગો કરીને ગૂગલ-ગંગામાંથી અને મોટિવેશનલ સ્પીકરોની વાસી માહિતીઓ ઉલેચે રાખશે.
એકવાર દિલ્લીની એક મીડિયા પાર્ટીમાં નેશનલ લેવલનાં અખબારનાં એડિટરને મળવાનું થયું. મને એમ કે જાણકાર તંત્રી પાસેથી દેશ કે સમાજ વિશે બે વાત જાણવા મળશે, પણ એમણે તો મને જ ગંભીરતાથી પૂછયું કે ‘ટી.વી.નાં ફલાણાં ડાંસ-રિઆલિટી શોમાં ઢીંકણો કેમ ના જીત્યો?’ ‘બિગ-બોસના સેટની આસપાસ આર્મી હોય કે જેથી કોઇ ભાગી ના જાય?’ ‘ફિલ્મોની હીરોઇન, પૈસાવાળા સાથે દુબઇ ટ્રિપનાં કેટલાં લે?’ વગેરે વગેરે..
જે છાપાનાં સમાચારોની અસર આખા દેશમાં સૌથી વધારે પડી શકે એનાં તંત્રીની વાતોનું આ લેવલ? મારી સાથે જ નહીં, બધાં સાથે પાર્ટીમાં બે કલાક સુધી એ એડિટર આવી ગોસિપમાં મશગૂલ હતા. પ્રજાના દિલો-દિમાગ પર કેવા લોકો અજાણતા રાજ કરે છે.
ઇન્ટરવલ:
જિંદગી આવાજ હૈ,
બાતેં કરો, બાતેં કરો.(અહમદ મુશ્તાક)
એક બુઢ્ઢા પાસે ઊંચી નસ્લનો ઘોડો હતો. રાજા પણ એ ઘોડાની મોં માંગી કિમત આપવા તૈયાર હતો, પણ બુઢ્ઢો વેંચવા તૈયાર નહોતો. એક દિવસ, ઘોડો તબેલામાંથી ભાગી ગયો. ગામના લોકો એને કહેવા માંડ્યા-‘અમે તો કહ્યું’તું જ કે ઘોડો વેંચીને પૈસા કમાઈ લે. હવે તો ઘોડો પણ ગયો ને પૈસા પણ!’
બીજાએ કહ્યું ‘હવે અફસોસ કરીને શું ફાયદો?’, વગેરે વગેરે…
બુઢ્ઢાએ કંટાળીને કહ્યું,‘બસ, હવે ! મારી ને ઘોડાની ચિંતા રહેવા દો. અટકળો લગાડવાની છોડો ને જાવ.’
અઠવાડિયા પછી એ જ ઘોડો પોતાની સાથે બીજા 5-6 જંગલી ઘોડા લઈને પાછો આવ્યો. ફરી ગામ ભેગું થઈ ગયું ને વાતો કરવા માંડ્યું :
‘ડોસા, તેં ભવિષ્ય ભાખેલું કે શું?’, બીજાએ પૂછયું:‘તને ખબર હતી કે ઘોડો શું કરવાનો છે?’, ત્રીજો બોલ્યો,‘હવે તો તારે પૈસાની રેલમછેલ થઈ જશે!’, વગેરે વગેરે…
બીજા જ દિવસે બુઢ્ઢાનો જુવાન દીકરો એક જંગલી ઘોડા પર સવારી કરવા જતા નીચે પછડાયો ને બેઉ પગના હાડકાં તૂટી ગયા. તો ફરી ગામ લોકો ભેગા થઈને વાતો કરવા માંડ્યા-‘તારો ઘોડો પાછો આવ્યો ના હોત, તો દીકરાની આવી હાલત ના થઈ હોત.’….તો કોઇએ કહ્યું ‘6 મહિનાનો ખાટલો પાક્કો!’, વગેરે વગેરે…
બુઢ્ઢાએ હાથ જોડી કહ્યું,‘મારા દીકરાના પગ ભલે ભાંગ્યા પણ મારું માથું ના ભાંગો..નકામી વાતો બંધ કરો’
ત્યાર બાદ રાજ્યમાં યુદ્ધ થતા રાજાએ ફરજિયાત જુવાનોને લશ્કરમાં જોડાવા હુકમ કર્યો. બુઢ્ઢાના છોકરાના પગ તૂટેલા હતા એટલે એ ફોજમાં જઈ શક્યો નહીં. ગામના લોકો ફરી વાતે વળગ્યા: ‘લે! તારો દીકરો તો બચી ગયો, નસીબદાર છે. અમારા છોકરાઓ તો જીવતાં પાછા આવશે કે નહીં?’ વગેરે વગેરે…
હવે બુઢ્ઢાએ ભડકીને કહ્યું, ‘શું ફાલતુ વાતો કરો છો? મારો છોકરો સાજો-નરવો હોત તો હોંશે હોંશે દેશ માટે ફૌજમાં મોકલત. બકવાસ બંધ કરો નહીં તો રાજાને કહી તમને બધાને જ ફોજમાં મોકલી દઇશ.’
આ લોકકથાથી આગળ સમાજ હજી વધ્યો નથી. શહેરમાં, ગામમાં, મીડિયામાં, ટ્રેનમાં, પ્લેનમાં સૌ કારણ વિનાની વાતો કરે જ રાખે છે. ‘ઠંડીમાં ભૂખ બહુ લાગે, હોં’, ‘સ્ત્રીને કોઇ સમજી જ નથી શક્યું’, ‘મિસીસને ના સમજાય એટલે હોલિવૂડ ફિલ્મ ના જોઉં! હોં!’, ‘પરણ્યાં એટલે આઝાદી ખતમ, બાપુ!’, ‘મારા દાદા આ ઉંમરે પણ હજૂ ચાલે છે.’, ‘તારા દાદા અગાઉ પોસ્ટમેન હતા? હા-હા-હા..’ આવી પચેલા જ્ઞાન વિનાની પ્રજાને ટી.વી. સિરિયલ કે સમાચારમાં જો કશુંક જાણીતું જોવા મળે તો તરત જ ‘હવે આગળ શું થશે?’ એનું ત્રિકાળ જ્ઞાન હોય એમ કહેશે ‘મેં નહોતું કહ્યું? થયુંને? લખી રાખો, આ સરકાર 50 વરસ ચાલશે!’
તમને થશે કે આવી સાદી સીધી રોજિંદી વાતોમાં ખોટું શું છે?
ના. કશું ખોટું નથી.. આમ જ ચાલવા દો
‘હા, તો હું શું કહેતો હતો કે 200 વરસમાં દુનિયા ખતમ’
એન્ડ -ટાઇટલ્સ:
આદમ: એક વાત કહું?
ઈવ: સાંભળી છે!
આપણ વાંચો : મિજાજ મસ્તી : ગુજ્જુ જીવનયાત્રા રોમમાં રસપૂરી ને પાર્લામાં પાણીપુરી
