હસો, હસવાના છે અગણિત ફાયદા
વિશેષ -લોકમિત્ર ગૌતમ
એક સ્મિત તમારા લાખો બગડેલાં કામોને સુધારી શકે છે. એક સ્મિત તમારી અંદર અસંખ્ય સપનાઓને જાગૃત કરી શકે છે. એક નાનું સ્મિત ગુસ્સાથી સળગી રહેલી વ્યક્તિને શાંત કરી શકે છે. આ માત્ર લાગણીશીલ કવિઓ કે ફિલોસૂફીની ઉદાર કથાઓ નથી. વિજ્ઞાન પણ આ બાબતો સાથે સહમત છે કે સ્મિત એ મનુષ્યની મોટી તાકાત છે. હસવું એ માત્ર શક્તિ નથી, હસવાના અગણિત ફાયદા છે, પછી ભલે આપણે એ ફાયદા જાણતા હોઈએ કે ન જાણતા હોઈએ. જો તમે ઘણા તાણમાં છો અને તમે થોડું સ્મિત કરો છો, તો સમજી લો કે તમારો તણાવ ૫૦ ટકા દૂર થઈ જશે. વાસ્તવમાં, નાનામાં નાનું સ્મિત પણ આપણા ન્યુરોપેપ્ટાઈડ્સના સ્ત્રાવને સક્રિય કરે છે અને તે તરત જ ડોપામાઇન અને સેરોટોનિન જેવા ન્યુરોટ્રાન્સમીટરની સિસ્ટમને પણ સક્રિય કરે છે, જેના કારણે ન માત્ર આપણો મૂડ તરત જ સુધરે છે પરંતુ આપણે વધુ સતર્ક અને સક્રિય બનીએ છીએ, જેના કારણે આપણું વર્તન વધુ સકારાત્મક અને ઘનિષ્ઠ બને છે.
Also read: ડોનલ્ડ ટ્રમ્પની જીત અમેરિકનોની ખરી માનસિકતા છતી થઈ ગઈ છે !
સમજદાર વ્યક્તિ કો ઇશારા હી કાફી હૈ જો તમારે જીવનમાં સ્વસ્થ અને સકારાત્મક રહેવું હોય તો બને તેટલું હસતા રહો. કારણ કે હસવાથી આપણો મૂડ અને સ્વાસ્થ્ય બંને સુધરે છે. આ કોઈ એક મનોવિજ્ઞાની કે ફિઝિયોલોજિસ્ટનો દાવો નથી, પરંતુ લાખો વૈજ્ઞાનિકોની લાંબા ગાળાની સમીક્ષાઓનું નિષ્કર્ષ છે. સ્મિત એ વ્યક્તિની સૌથી મોટી તાકાત છે. સ્મિત માત્ર પોતાને જ અસંખ્ય લાભો નથી આપતી, અન્યને પણ સમૃદ્ધ બનાવે છે. હસવાથી માત્ર તમારો દિવસ જ નહીં પણ બીજાનો દિવસ પણ બની શકે છે. ચોક્કસપણે, સ્મિત એ એક અનૈચ્છિક પ્રતિક્રિયા છે જે આપણને ખુશ કરે છે. જો આપણે જાણી જોઈને અથવા તો નાટકના ભાગરૂપે હસીએ છીએ, તો તે સ્મિતથી પણ નકારાત્મક પરિણામ નથી આવતું, તે પણ ફાયદાકારક જ છે.
સ્મિતની એટલી ચેપી અસર છે કે જો આપણી આસપાસ કોઈ હસે તો તેનો લાભ આપણને બધાને મળે છે, એટલે કે જે વ્યક્તિ સ્મિત કરે છે અને જેના માટે આપણે સ્મિત કરીએ છીએ તે જ નહીં, જો આપણે સ્મિત કરનારાઓની આસપાસ હાજર હોઈએ તો આપણને પણ લાભ મળે છે. આના પરથી અંદાજ લગાવી શકાય છે કે હસવું કેટલું ફાયદાકારક છે. વેલ, સ્મિત ત્રણ પ્રકારનું હોય છે. પ્રથમ પ્રકારનું સ્મિત એ હળવું સ્મિત છે. જે સ્વીકૃતિ, ખુશી, સંતોષ અને અન્ય અસંખ્ય હકારાત્મક લાગણીઓ વ્યક્ત કરે છે. બીજા પ્રકારનું સ્મિત એ છે જે આપણને શક્તિ, આત્મવિશ્ર્વાસ, સંબંધની ભાવના, કરુણા અને સામાજિક જોડાણ માટેની આશા આપે છે, પરંતુ એક વર્ચસ્વનું સ્મિત પણ હોય છે અથવા આપણે ઈચ્છીએ તો તેને પ્રભુત્વનું સ્મિત કહી શકીએ. જ્યારે ભગવાન કૃષ્ણ દુર્યોધનના મોટી બડાઈઓ પર હળવાશથી સ્મિત કરે છે, ત્યારે તે સ્મિત દુર્યોધનના તમામ દાવાઓને રદ કરે છે. આ પ્રભુત્વનું સ્મિત છે. આ સ્મિતથી આપણે બીજાને નકારીએ છીએ, આપણી શ્રેષ્ઠતા નોંધીએ છીએ અને ક્યારેક આવા સ્મિતથી આપણે આપણી અંદરની નફરત પણ વ્યક્ત કરીએ છીએ.
Also read: ગામડામાં જ નહીં, હવે તો શહેરોમાં પણ ઉગાડવામાં આવે છે ફળ ને શાકભાજીઓ
સ્મિતના અગણિત ફાયદા છે, પછી ભલે તેનું કોઇપણ રીતે વિશ્ર્લેષણ કરવામાં આવે. પછી ભલે તેને જૈવિક ધોરણે જોવામાં આવે છે અથવા સામાજિક આધાર પર સમજવામાં આવે કે પછી તેને કારકિર્દી કે વ્યવસાયમાં સફળતા તરીકે વ્યક્ત કરવામાં આવે. જો આપણે તેને જૈવિક રીતે જોઈએ તો આપણને જોવા મળે છે કે જે લોકોને દરેક વાતમાં હસવાની અને પ્રસંગોએ ખુશ રહેવાની આદત છે, તેઓ એવી કોઈ વ્યક્તિ કરતાં લાંબું જીવે છે, જેમનો ગુસ્સો નાક પર રહે છે અથવા જેઓ તેમના જીવનના મોટાભાગનો સમય દુ:ખી રહે છે. નાની-નાની બાબતોમાં પરેશાન થઈ જાય છે અને નિસ્તેજ બની જાય છે. જે લોકો હસતા હસતા જીવન વિતાવે છે અને સ્મિત સાથે પડકારોનો સામનો કરે છે તેવા લોકો આવા લોકો કરતાં લાંબું જીવે છે અને તેનું એક ખૂબ જ સરળ કારણ છે. જ્યારે આપણે સ્મિત કરીએ છીએ અથવા આપણી સામે હાજર કોઈ વ્યક્તિ સ્મિત કરે છે, ત્યારે તેનું સ્મિત અથવા આપણું પોતાનું સ્મિત આપણો મૂડ બદલી નાખે છે અને આપણે લાંબા સમય સુધી હકારાત્મક રહીએ છીએ.
વાસ્તવમાં, ખુશ અને સકારાત્મક રહેવું એ તંદુરસ્ત જીવનશૈલીનો એક મહત્ત્વપૂર્ણ હિસ્સો છે. તેથી, જે લોકો સ્મિત કરે છે તેઓ લાંબું અને સ્વસ્થ જીવન જીવે છે. જો આપણે દિવસમાં ઓછામાં ઓછું એક વાર સ્મિત કરીએ તો આપણા આખા દિવસના તણાવનો અંત આવે છે. ચહેરાના હાવભાવ સુંદર અને સકારાત્મક બને છે, જેના કારણે આપણે જે વ્યક્તિને મળીએ છીએ તે આપણને પસંદ કરે છે એટલું જ નહીં, આપણને સારું પણ લાગે છે કારણ કે આપણે જે વ્યક્તિને મળીએ છીએ તે આપણી સાથે સારી રીતે વર્તે છે. જો આપણે દિવસમાં એક-બે વાર પણ દિલથી હસીએ તો આપણો બધો થાક દૂર થઈ જાય છે. હસવાથી માત્ર તાણમાં જ ઘટાડો નથી થતો, આપણા શરીરનું રક્તપરિભ્રમણ પણ સુધરે છે. કારણ કે આનાથી આપણા શરીરમાં ઓક્સિજનનું પ્રમાણ વધે છે. જો આપણું સ્મિત પ્રાકૃતિક છે, તો પણ આપણને તેનો લાભ મળે છે. જેમ કે આપણે પહેલા પણ જોયું અને વૈજ્ઞાનિક રીતે પ્રમાણિક હકીકત તરીકે જોઈ ચુક્યા છીએ કે હસવું ચેપી છે. જ્યારે આપણે હસીએ છીએ, ત્યારે આપણી બાજુની વ્યક્તિ પણ સ્મિત કરે છે, જો આપણી બાજુની વ્યક્તિ સ્મિત કરે છે, તો આપણે પણ સ્મિત કરીએ છીએ.
Also read: લક્ષ્મીજી પધાર્યાં
વિજ્ઞાને સાબિત કર્યું છે કે હસવાથી આપણી રોગપ્રતિકારક શક્તિ મજબૂત બને છે. આપણી કામ કરવાની રીત અસરકારક બને છે. સ્મિત કરવાથી આપણા શરીરનો કોઈપણ પ્રકારનો દુખાવો ઓછો થાય છે અથવા દૂર થાય છે. કારણ કે હસવાથી આપણું શરીર એન્ડોર્ફિન જેવા કુદરતી દર્દ નિવારક પદાર્થોને મુક્ત કરે છે. હસવાથી સેરોટોનિન ઉત્પન્ન થાય છે, જે આપણો મૂડ સુધારે છે. આપણા સ્વભાવને સકારાત્મક બનાવે છે. આપણે એ પણ ભૂલવું ન જોઈએ કે માત્ર મનોવૈજ્ઞાનિકો જ નહીં પરંતુ સૌંદર્ય નિષ્ણાતોએ પણ એ હકીકત સ્વીકારી છે કે હસવાથી આપણે સુંદર દેખાઇએ છે. સૌથી કદરૂપી વ્યક્તિ પણ હસવાથી સુંદર લાગે છે. મૂળ વાત એ છે કે હસવું એ આપણી જીત, આપણી સફળતા, આપણી ખુશીનો સૌથી મોટો પુરાવો છે.