નવો પેન્ડેમિક? ચાઈનામાં ન્યુમોનિયા કેમ ફાટી નીકળ્યો છે?

ભારતમાં તેની અસર પહોચશે?

કેનવાસ -અભિમન્યુ મોદી

ચીનમાં ન્યુમોનિયા ફાટી નીકળવાની ચિંતા વચ્ચે, ભારત સહિત અન્ય દેશોમાં તેના પ્રસારની શક્યતા અંગે ડર વધી રહ્યો છે. જ્યારે ભારત તેની જાહેર આરોગ્ય સજ્જતાનું મૂલ્યાંકન કરે છે, ત્યારે આરોગ્ય મંત્રાલયે લોકોને આશ્ર્વાસન આપ્યું છે અને ચાઈનાના ન્યુમોનિયાના ઉછાળાને ભારત માટે ‘ઓછા જોખમ’ તરીકે વર્ણવ્યું છે. ચાઈનાની અત્યારની નબળી સ્થિતિ અને ભારતમાં તેની અસર શું થશે ટુ-ધ-પોઈન્ટ વાત:
ચીનમાં વર્તમાન પરિસ્થિતિ
ચીનમાં ખાસ કરીને બાળકોમાં શ્ર્વસન સંબંધી રોગો વધી રહ્યા છે. બીજિંગ અને લિયાઓનિંગ જેવી ઉત્તરી ચીનની હોસ્પિટલો દર્દીઓના ધસારા સાથે સંઘર્ષ કરી રહી છે. આનાથી વિશ્ર્વભરમાં ચિંતાઓ ઊભી થઈ છે અને લોકો અન્ય રોગચાળાની સંભાવનાથી ડરી ગયા છે. ચાઈનાની સ્થિતિ અત્યારે દયનીય છે. ચાઈનાની સ્થિતિ જાણીને ઘણા બધાનો એવો પ્રતિભાવ છે કે – હાથના કર્યા હૈયે વાગ્યા કે પછી વાવો તેવું લણો. દુનિયા કોરોનાને ભૂલી નથી અને કોરોના માટે માત્ર ને માત્ર ચાઈના કસૂરવાર છે તે હકીકત છે. ચાઈના આ જ લાગનું હતું એવી લાગણી ચાઇનીઝ ન હોય એવી દુનિયાના કોઈ પણ દેશની વ્યક્તિને થઇ આવે છે અને તે સ્વાભાવિક છે. કોવિડને લીધે લોકોની દુનિયા અને જિંદગી બદલાઈ ગઈ છે અને હજુ તેની અસરોમાંથી સંપૂર્ણપણે મુક્ત થઇ શક્યા નથી.
કટોકટી માટે ભારતનો પ્રતિભાવ
ભારત સાવચેતીનાં પગલાં લઈ રહ્યું છે. સરકારે આરોગ્ય સલાહ બહાર પાડીને દેશના દરેક રાજ્યને જાહેર આરોગ્ય તૈયારીઓની સમીક્ષા કરવા વિનંતી કરી છે. આરોગ્ય મંત્રાલય હોસ્પિટલની તૈયારીઓ તપાસવા, રક્ષણાત્મક ગિયરની ઉપલબ્ધતા સુનિશ્ર્ચિત કરવા અને શ્વાસોચ્છવાસના રોગોમાં મોનિટરિંગ વલણો સહિતના સક્રિય પગલાં પર ભાર મૂકે છે. ન કરે નારાયણ ને ભારતમાં હવે કઈ થાય તો ઑક્સિજન કે દવા ખૂટી જવા ન જોઈએ અને તે વાતની જવાબદારી માત્ર ને માત્ર સરકારની છે.

ચીનમાં શા માટે આવું થયું?

ચીનના આરોગ્ય અધિકારીઓનું કહેવું છે કે કોરોના વાઈરસ માટે લાદવામાં આવેલા કડક પ્રતિબંધોના અંત, ઠંડા હવામાનની શરૂઆત અને જાણીતા પેથોજેન્સના ફેલાવાને કારણે ચેપમાં વધારો થયો છે અને પ્રજાનું શ્ર્વસન તંત્ર શિકાર બની રહ્યું છે. બહુ બધા કેસ આવે છે તેને લીધે સંભવિત રોગચાળાની બીક લાગે છે, પરંતુ નિષ્ણાતો સાવચેતી રાખવા અને ન ડરવા માટે વિનંતી કરે છે. જો કે, ચાઈના તો કોરોના સમયે પણ ચિંતા ન કરવાના ગીતો જ ગઈ રહેલું અને અહી સ્મશાનો ફુલ થઇ ગયેલાં.

ભારતનું જોખમ મૂલ્યાંકન
ભારતીય આરોગ્ય મંત્રાલય સ્વીકારે છે કે તાજેતરના ચાઈનામાં ન્યુમોનિયાના કેસો ફાટી નીકળવાના કારણે ભારત પર બહુ જોખમ નથી. લોકોને ખાતરી આપવામાં આવી રહી છે કે બાળકોમાં શ્ર્વસન સંબંધી બીમારીઓના સામાન્ય કારણો ઓળખવામાં આવ્યા છે અને ત્યાં કોઈ ખતરનાક પેથોજેન્સ અથવા અણધાર્યા ક્લિનિકલ ડિસઓર્ડર થયા નથી માટે બધા શાંતિ રાખે.
ભારતીય ડોકટરો શું ભલામણ કરે છે?

દિલ્હીની રામ મનોહર લોહિયા હોસ્પિટલના ડો. અજય શુક્લા લોકોને સ્વચ્છતા જાળવવા, શ્ર્વસન સંબંધી રોગો ધરાવતા લોકોથી અંતર જાળવવા, શક્ય હોય તો માસ્ક પહેરવા અને નિયમિતપણે હાથ ધોવાની સલાહ આપે છે.

તેમણે ચીનમાં શ્ર્વસન સંબંધી બીમારીઓ ધરાવતા બાળકોની સંખ્યામાં વધારો થવાથી થતા વિક્ષેપ પર પ્રકાશ પાડ્યો હતો.
શું આ રોગ ભારતમાં ફેલાઈ શકે છે?
વર્તમાન રોગચાળો માયકોપ્લાઝ્મા ન્યુમોનિયા સાથે જોડાયેલો છે, એક બેક્ટેરિયા જે હળવા ચેપનું કારણ બને છે. જો કે ચાઈનામાં તેના ફેલાવાની ચિંતા છે પણ નિષ્ણાતો સૂચવે છે કે ભારતમાં ચિંતા કરવાની કોઈ જરૂર નથી, કારણ કે હજુ સુધી અહી કોઈ કેસ નોંધાયો નથી. માયકોપ્લાઝ્મા એ જાણીતું રોગકારક છે જે સમયાંતરે ફાટી નીકળે છે.
ચીનની વાસ્તવિક સ્થિતિ
ઇમરજન્સી રૂમમાં ભીડ હોવાના અહેવાલો સાથે, ચાઇનીઝ હોસ્પિટલોમાં દર્દીઓની સંખ્યામાં વધારો જોવા મળી રહ્યો છે. આ વધારો સામાન્ય વાઈરસ અને બેક્ટેરિયાને આભારી છે. ચીનનું આરોગ્ય મંત્રાલય ક્લિનિકની ક્ષમતા વધારીને અને સેવાના કલાકો લંબાવીને પરિસ્થિતિનો સામનો કરવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે.

વૈશ્વિક ચિંતાઓ અને ઠઇંઘ ના પ્રત્યાઘાતો
વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશન (ડબ્લ્યુએચઓ) એ ચીન પાસેથી શ્ર્વસન સંબંધી રોગોમાં વધારા અંગે માહિતી માગી છે. ચાઇનીઝ અધિકારીઓએ ઓક્ટોબરથી વિવિધ રોગો માટે હોસ્પિટલમાં પ્રવેશમાં વધારો દર્શાવતો ડેટા સુપરત કર્યો છે અને ઠઇંઘને ખાતરી આપી છે કે તે કોઈ નવો વાઈરસ નથી જે વૈશ્ર્વિક રોગચાળો ફેલાવી શકે.

નિષ્કર્ષ: (વ્યક્તિગત) સાવચેતી અને (તંત્રની) સજ્જતા
જ્યારે ચીનની સ્થિતિ ચિંતાજનક છે, ત્યારે ભારતના સક્રિય પગલાં અને વૈશ્વિક પ્રતિસાદનો ઉદ્દેશ સંભવિત ફેલાવાને રોકવાનો છે. જેમ જેમ આપણે આ અનિશ્ર્ચિતતાઓ સાથે વ્યવહાર કરીએ છીએ, તેમ આપણા સમુદાયોને સુરક્ષિત રાખવા માટે માહિતગાર રહેવું, સારી સ્વચ્છતાનો આગ્રહ રાખવો અને જાહેર આરોગ્ય માર્ગદર્શિકાનું પાલન કરવું તે મહત્ત્વપૂર્ણ છે.