ઇન્સ્ટન્ટ નૂડલ્સ સ્વાસ્થ્ય માટે હાનિકારક

વિશેષ – દિક્ષિતા મકવાણા

આજની વ્યસ્ત લાઈફમાં ઓછા સમયમાં બનતું ભોજન ખૂબ જ પસંદ આવે છે. પરંતુ સ્વાસ્થ્ય પર તેની શું અસર થશે, લોકોને તેની ચિંતા નથી. આવો જ એક ખોરાક નૂડલ્સ છે.

ખરેખર નૂડલ્સ ખૂબ ઓછા સમયમાં અને ઓછા પૈસામાં તૈયાર કરી શકાય છે. આ સિવાય તેમાં જોવા મળતા હાનિકારક રસાયણો તેનો સ્વાદ વધારે છે. આ જ કારણ છે કે બાળકો તેને પોતાની પસંદ માને છે. સમયના અભાવને કારણે ઘણા માતા-પિતા નૂડલ્સ પણ તૈયાર કરીને બાળકોને આપે છે.

જો તમે પણ આ કરો છો તો તમે ચોક્કસપણે તમારા બાળકના સ્વાસ્થ્ય સાથે રમી રહ્યા છો. તમને જણાવી દઈએ કે જાપાનમાં પહેલીવાર શોધાયેલ આ નૂડલ્સ આજે આખી દુનિયામાં ખૂબ જ લોકપ્રિય છે. આજે બજારમાં અનેક ફ્લેવરમાં નૂડલ્સ ઉપલબ્ધ છે.

આ નૂડલ્સના આવા ફ્લેવર છે, જેમાં ઘણા પ્રકારના હાનિકારક પદાર્થો હોય છે. આનું વધુ સેવન કરવાથી બાળકોમાં ચરબી વધે છે. તેની યકૃત પર પણ વિપરીત અસર થાય છે.

નૂડલ્સમાં મોટી માત્રામાં બિનઆરોગ્યપ્રદ ચરબી અને ઘણાં પ્રિઝર્વેટિવ્સ હોય છે, જે શરીરને નુકસાન પહોંચાડે છે. આજકાલ ફાસ્ટ ફૂડનો જમાનો છે. લોકો દરેક બાબતમાં ઉતાવળમાં હોય છે.

આ જ કારણ છે કે બે મિનિટમાં ઇન્સ્ટન્ટ નૂડલ્સ બનાવવાનો રસ અને વલણ પણ વધી રહ્યું છે. કંપનીઓ તેમની જાહેરાતોમાં ખાસ કરીને બાળકોને ટાર્ગેટ કરે છે અને તેમના આગ્રહ અને તેમની સગવડતા જોઈને માતા-પિતાએ પણ તેને તેમની દિનચર્યામાં સામેલ કરવાનું શરૂ કર્યું છે. ઘણી વખત બાળકોના ટિફિનમાં નૂડલ્સનો પણ સમાવેશ થાય છે.

માત્ર બાળકો જ નહીં, પુખ્ત વયના લોકો પણ તેને ખૂબ અનુકૂળ લાગે છે. ઓફિસ જનારાઓ અને સ્નાતકોની પણ તે પહેલી પસંદ બની ગઈ છે, પરંતુ શું તમે ક્યારેય વિચાર્યું છે કે તેના કેટલા ફાયદા અને ગેરફાયદા છે? ચાલો આજે તમને જણાવીએ કે ઇન્સ્ટન્ટ નૂડલ્સ શું છે અને એ શરીર માટે કેટલા નુકસાનકારક સાબિત થઈ શકે છે.

ઇન્સ્ટન્ટ નૂડલ્સ શું છે?
નિષ્ણાતોના મતે નૂડલ્સ મેંદો તેમજ અન્ય ધાન્યોના લોટમાંથી તૈયાર કરવામાં આવે છે. આ સિવાય ઇન્સ્ટન્ટ નૂડલ્સમાં મસાલા, મીઠું અને મોનોસોડિયમ ગ્લુટામેટ (એમએસજી) પણ હોય છે. આમાં શૂન્ય પોષણ છે. આનું સેવન કરવાથી તમારું પેટ થોડા કલાકો સુધી ભરાઈ શકે છે.

તમને જણાવી દઈએ કે ઈન્સ્ટન્ટ નૂડલ્સને પહેલા બાફવામાં આવે છે અને પછી ડીપ ફ્રાઈ કરવામાં આવે છે. આવું કરવાનો હેતુ તેનું આયુષ્ય લંબાવવાનો છે. આમ કરવાથી તેમાં ટ્રાન્સફેટનું પ્રમાણ વધે છે. આ જ કારણ છે કે વધુ પડતા સેવનથી બાળકોમાં સ્થૂળતાની સમસ્યા વધી શકે છે.
મીણનું કોટિગ: મીણ બાળકોના સ્વાસ્થ્ય માટે હાનિકારક છે. તેની તેમના લીવર પર વિપરીત અસર થાય છે. દરેક કંપની પોતાના નૂડલ્સને આકર્ષક બનાવવા માગે છે. આ કારણે નૂડલ્સ તૈયાર થયા પછી, તેઓ ઉપર મીણનું પડ લગાવે છે. આવી સ્થિતિમાં બાળકોને તેમના સેવનથી બચાવવું જોઈએ.

સોડિયમનું વધુ પ્રમાણ : નૂડલ્સમાં હાજર ઉચ્ચ સોડિયમ સ્વાસ્થ્ય માટે ખૂબ જ હાનિકારક છે. નિષ્ણાતોના મતે 100 ગ્રામ નૂડલ્સમાં લગભગ 397 થી 3678 મિલિગ્રામ સોડિયમ જોવા મળે છે. આવી સ્થિતિમાં તેના વધુ પડતા સેવનથી પેટનું કૅન્સર, સ્ટ્રોક, હૃદય રોગ, હાઈ બ્લડ પ્રેશર, કિડની વગેરે જેવી બીમારીઓનું જોખમ વધી શકે છે. તમને જણાવી દઈએ કે ડબ્લ્યુએચઓ એ એક દિવસમાં માત્ર 2 ગ્રામ સોડિયમનું સેવન કરવાની સલાહ આપે છે.

એમએસજીની વધુ માત્રા: નૂડલ્સને સ્વાદ આપવા માટે તેમાં મોનોસોડિયમ ગ્લુટામેટ (એમએસજી) ઉમેરવામાં આવે છે. આવી સ્થિતિમાં તેનું સેવન સ્વાસ્થ્ય માટે હાનિકારક બની જાય છે.

તમને જણાવી દઈએ કે આ નૂડલ્સના વધુ પડતા સેવનથી માથાનો દુખાવો, ચક્કર આવવું, હાઈ બ્લડ પ્રેશર, થાક, નબળાઈ, સ્નાયુઓમાં તણાવ, છાતીમાં દુખાવો, હૃદયના ધબકારા વગેરે જેવી સમસ્યાઓ થઈ શકે છે. તે જ સમયે, નૂડલ્સને સુરક્ષિત રાખવા માટે, મોટી માત્રામાં મીઠું ઉમેરવામાં આવે છે, જે બાળકોના મહત્ત્વપૂર્ણ અંગોને નુકસાન પહોંચાડે છે.

પ્રોટીન અને ફાઇબરનો અભાવ: ઇન્સ્ટન્ટ નૂડલ્સમાં પ્રોટીન અને ફાઇબરનો અભાવ હોય છે. તમને જણાવી દઈએ કે કોઈપણ ખોરાકમાં આ બંનેનું હોવું ખૂબ જ જરૂરી છે. કારણ કે પ્રોટીન તમારા પેટને ભરેલું લાગે છે અને ફાઈબર આંતરડાને સાફ કરવામાં મદદ કરે છે.

આવી સ્થિતિમાં ઇન્સ્ટન્ટ નૂડલ્સનું વધુ પડતું સેવન પાચનતંત્રને બગાડી શકે છે.
પ્રોફાઈલિંગ ગ્લાયકોલયુકત: નૂડલ્સને સૂકી રાખવી મહત્ત્વપૂર્ણ છે. આવી સ્થિતિમાં નૂડલ્સ કંપનીઓ પેકિગની અંદર ભેજ જાળવી રાખવા માટે તેમાં પ્રોપિલીન ગ્લાયકોલ ઉમેરે છે. પ્રોપિલિન ગ્લાયકોલ બાળકોના હૃદય માટે સારું માનવામાં આવતું નથી. નિષ્ણાતોના મતે આના વધુ પડતા સેવનથી બાળકોમાં હૃદય, લીવર અને કિડની સંબંધિત સમસ્યાઓ થઈ શકે છે.

પોષક તત્ત્વોનો અભાવ
ઇન્સ્ટન્ટ નૂડલ્સ જેમ કે નામ સૂચવે છે, ઝડપથી તૈયાર કરવામાં આવે છે. તે રાંધવા માટે પણ ખૂબ જ સરળ છે. આનાથી પેટ તો ભરાય છે, પરંતુ તેનાથી સ્વાસ્થ્યને કોઈ ફાયદો થતો નથી. બીજી બાજુ તેમાં એક પણ પોષક તત્વ નથી હોતું, બીજી બાજુ તેમાં મોટી માત્રામાં બિનઆરોગ્યપ્રદ ચરબી અને ઘણાં પ્રિઝર્વેટિવ્સ હોય છે, જે શરીરને નુકસાન પહોંચાડે છે. આરોગ્ય નિષ્ણાતોનું માનવું છે કે તેનું રોજનું સેવન સ્વાસ્થ્ય માટે સારું નથી. લાંબા સમય સુધી તેનું સેવન કરવાથી ઘણી શારીરિક સમસ્યાઓ થઈ શકે છે.

ગેરફાયદા શું છે? સોડિયમનું ઊચું પ્રમાણ ઇન્સ્ટન્ટ નૂડલ્સમાં ઘણીવાર વધુ હોય છે, જે બ્લડ પ્રેશર વધારી શકે છે. તેનાથી હૃદય, કીડની અને અન્ય અંગો પર દબાણ આવી શકે છે.

ઉચ્ચ પ્રિઝર્વેટિવ્સ: ઇન્સ્ટન્ટ નૂડલ્સ સામાન્ય રીતે પ્રિઝર્વેટિવ્સ અને અન્ય ઉમેરણોથી ભરેલા હોય છે, જેનો વધુ પડતો વપરાશ સ્વાસ્થ્ય માટે હાનિકારક હોઈ શકે છે.

પોષક તત્ત્વોની ઊણપ: ઇન્સ્ટન્ટ નૂડલ્સમાં કેલરીની માત્રા વધુ હોય છે, પરંતુ તેમાં પ્રોટીન, ફાઇબર, વિટામિન્સ અને મિનરલ્સ જેવા જરૂરી પોષક તત્ત્વો ખૂબ ઓછા પ્રમાણમાં હોય છે. દરરોજ તેનું સેવન કરવાથી શરીરમાં જરૂરી પોષક તત્ત્વોની ઊણપ થઈ શકે છે.

બિનઆરોગ્યપ્રદ ચરબી: ઇન્સ્ટન્ટ નૂડલ્સમાં વધુ માત્રામાં બિનઆરોગ્યપ્રદ ચરબી હોય છે, જેમ કે પામ તેલ, જે કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર વધારી શકે છે અને હૃદય રોગનું જોખમ વધારે છે.

મેટાબોલિક સિન્ડ્રોમ: ઘણાં સંશોધનો દર્શાવે છે કે તેનું સતત સેવન મેટાબોલિક સિન્ડ્રોમનું જોખમ વધારે છે. તેમ જ હાઈ બ્લડ પ્રેશર, હાઈ બ્લડ શુગર અને સ્થૂળતા જેવી ગંભીર સમસ્યાઓ થઈ શકે છે.

કેન્સરનું જોખમ: ઇન્સ્ટન્ટ નૂડલ્સમાં એક્રેલામાઇડ નામનું હાનિકારક રસાયણ જોવા મળ્યું છે, જે જાણીતું કાર્સિનોજન છે. આ કારણે તેમના સેવનથી કૅન્સરનું જોખમ પણ વધી શકે છે.