ફૂડ પોઈઝનિંગનો કેર

આહારથી આરોગ્ય સુધી -ડૉ. હર્ષા છાડવા

આધુનિક જીવનશૈલી એટલે વ્યસ્ત જીવન જીવવું. સમાજ આધુનિક થાય ત્યારે સમાજની મૂળભૂતતા બદલાઈ જાય. આર્થિક ઉપાર્જન માટે સતત દોડધામ કરવી, તેથી બજાર આધારિત અર્થ વ્યવસ્થા ગોઠવાઈ ગઈ. ચારે તરફ આપણે ગ્રાફિક ડિઝાઈનમાં બંધાઈ ગયા. આધુનિક ટેક્નિક એ ઉન્નત સંચાર પ્રાદ્યોગિક ઉપકરણોથી ઊભરાઈ છે. મોબાઈલ અને સોશિયલ મીડિયાએ જીવનશૈલી પર મોટો પ્રભાવ પાડયો છે. પારંપારિક શૈલીથી આપણે હટી ગયા, દૃષ્ટિકોણ બદલાઈ ગયો. જીવનશૈલી, સૌંદર્યશાસ્ત્ર (દેખાવ) આધારિત થઈ ગઈ છે. પારંપારિક વિચારધારા બદલાઈ ગઈ. વિભિન્ન પરિસ્થિતિઓની અનુરૂપ સ્વયંને ઢાળવાની કલાને આધુનિકતા કહેવાય. અથવા એમ કહીએ કે જે વર્તમાન સમયમાં પ્રચલિત છે તે આધુનિકતા સંચાર માધ્યમના ઉપકરણો અતિરેકના કારણે આર્થિક ઉપાર્જનની વધુ જરૂર પડી છે. લોકો ઉપાર્જન માટે વધુ સમય બહાર વીતાવે છે. રેડીમેડ ખાદ્યપદાર્થ પર આધાર રાખવો પડે છે અથવા તો એમ કહીએ કે બાહ્ય ખાદ્યપદાર્થનું આકર્ષણ લોકો પર વધુ જણાય છે. સ્વાદ, પેકેજિંગને કારણે બાહ્ય ઉપાર્જન માટે ન જતાં લોકો પણ રેડીમેડ ખાદ્યપદાર્થનો ઉપયોગ કરવા લાગ્યા. બહારના રેડીમેડ ખાદ્યપદાર્થને ટકાવવા, સ્વાદ વધારવા, દેખાવ સુંદર કરવા માટે અગણિત કેમિકલો, પ્રિઝર્વવેટિવનો સહારો લેવો પડે છે. તેમજ સસ્તા તેલો જે ખાવા યોગ્ય નથી. તેમાંથી બનતા ખોરાક પોષકતત્ત્વોની કમીવાળા પદાર્થને કારણે ફૂડ પોઇઝનિંગની સમસ્યા હાલમાં વધુ દેખાય છે. ઊલટી, ઝાડા, ગેસ, અપચો, મરોડ પડવા, એસિડીટી વધી જવી, માથું ભારે થવું, પેટમાં સસત દુ:ખવું, ઝાડાનો રંગ લીલો થવો, વગેરે.

ફૂડ પોઈઝનિંગ હૉટલના ખાદ્યપદાર્થ, લગ્ન સમારંભના ખાદ્યપદાર્થ, રેકડી પર પર બનતા પદાર્થ, એકસપાયરીવાળા પદાર્થ, વારંવાર ગરમ કરેલા કે તળેલા પદાર્થ, પેકેટ ફૂડ, વાસી બેકરીના પ્રોડકટસ, લાંબા સમય પહેલાની બનેલી મીઠાઈઓ, અડધી રાંધેલી દાળ (જે સ્ટમક પચાવી શકતું નથી) અથવા સોડા કે ઈનો નાખેલી વાનગીઓ. પાચન માટે મળતી દવાઓ કે બીજી અન્ય દવાઓ. કેમિકલવાળા ઠંડા પીણા, વધુ સમય ફ્રિજમાં રાખેલી ખાદ્ય વસ્તુઓ, અજાણ્યા ફળોના સેવનથી, માંસાહાર કે ઈંડાની વાનગીઓને કારણે ફૂડ પોઈઝનિંગ થાય છે.

ફૂડ પોઈઝનિંગ શરીરમાં વિષેલા પદાર્થ વધી જાય છે. પેટમાં એસિડની માત્ર વધી જાય. મોટા આંતરડા ખાવાનું અવશોષણ ન થાય ત્યારે પ્રેશર વધી જતા ઝાડા થવા, ઘણીવાર પ્રેશર લો થતા ચક્કર આવવા લાગે, ઊલટી વધુ થવા લાગે જેવા લક્ષણો દેખાય ત્યારે જણાય કે ફૂડ પોઈઝનિંગની અસર થઈ છે. આવા સમયે પહેલા ઠંડા પાણીનો નેપકીન પેટ અને માથા પર રાખી દેવો જેથી શરીરમાં એસિડીટી ઓછી થવા લાગે. ઊલટીઓ કે ઝાડાને રોકવા નહી કે દવાઓ લઈને પણ રોકવા નહી. ઊલટી, ઝાડા દરમિયાન કાંઈ પણ ખાવું નહીં. પાણીના નેપકીનથી ઘણી રાહત થઈ જાય છે. આરામ કરવો. ચારથી પાંચ કલાક બાદ સૌપ્રથમ જવનું પાણી લેવું જેના કારણે વિષ નાબૂદ થઈ જાય.

જવ (બાર્લી): આ ઉત્તમ ઝેરનાશક છે. ફૂડ પોઈઝનિંગમાં અદ્ભુત કામ કરે છે. એન્ટી ઈન્ફલમેશન, એન્ટી ઓક્સિડેન્ટ, એન્ટી કેન્સર, એન્ટિ હાયપોસીયા, એન્ટિ ફંગલ, તાંબા, ફોસ્ફરસ, પોટેશિયમ, મેગ્નેશિયમ જેવી ઉચ્ચ ગુણવત્તાની પ્રોપર્ટી ભરપૂર છે. પેશાબ વધારનાર છે તેથી શરીરમાં વિષાક્ત દ્રવ્યોને જલદી બહાર ફેંકી દે છે. બીજા ઘણાંય તત્ત્વો આની અંદર હાજર છે. ઝેરી અસર દવાથી કે ખાવાથી થાય ત્યારે આનું પાણી કે બાફીને ખાવું અતિ લાભદાયક છે. ગ્રીન કલરના ઝાડા થયા હોય ત્યારે પણ આ લઈ શકાય.

એલોવીરા: આનાથી કોઈ અજાણ નથી. ફૂડ પોઈઝનિંગની અસર દૂર કરે છે. એકથી બે ચમચી જેટલી તાજી ઝેલ ખાઈ લેવી.

અળસી: આજકાલ મુખવાસમાં વધારે ખવાય છે. ફૂડ પોઈઝનિંગ, બીજા અન્ય ઝેર કાઢવા માટે અતિ સક્ષ્મ છે. આના બીજનો કાઢી બનાવી લેવાથી ઝેર નાબૂદ થાય છે.

સરગવાના પાન: હાલના સમયમાં આની વપરાશ માત્રા વધી ગઈ છે. સરગવાના પાનનો કાઢો કે રસ લેવાથી ફૂડ પોઈઝનિંગમાં રાહત મળે છે. આની મેડિકલ પ્રોપર્ટી ખાસ છે. તેથી સરગવાની શીંગનો સુપ કે ઉકાળો લઈ શકાય.

તાંદળજો ભાજી: ફૂડ પોઈઝનિંગ વધુ થયું હોય, ઊલટી, લીલા રંગના ઝાડા, માથું ભારે થવું, તાવ આવવો જેવી સાથે સમસ્યા થઈ હોય ત્યારે પાણી પટ્ટી રાખી બેથી ત્રણ કલાક પછી ભાજી રસ લેવાથી ઝેર સદંતર નાબૂદ થાય છે. આનો સુપ પણ લઈ શકાય.

દાડમ: ઉચ્ચ એન્ટિ ઈન્ફલમેટરી અને એન્ટિ ઓક્સિડેન્ટ હોવાથી ઝેર નાબૂદ કરવાની સાથે એસિડીટીને જડમૂળથી કાઢી નાખવાની ક્ષમતા ધરાવે છે. ઊલટી બંધ થયા પછી આનો રસ બે ત્રણ દિવસ લેવાથી ઝેર નાબૂદ થઈ જાય છે. ઝાડા પણ બંધ થાય છે.

કેળાદાંડાનો રસ: પોટેશિયમની ઉચ્ચ માત્રાને કારણે ત્વરિત ઝેર નાબૂદ કરે છે. હૃદયનું સ્વાસ્થય સુધારે છે. કીડનીના કામને વેગ આપે છે. જેથી ઝેર જલદી નાબૂદ થાય છે. કીડનીના સ્ટોનને અતિશીઘ્રતાથી ઓગાળી નાખે છે.

કોઈપણ પ્રકારના ઝેર નાબૂદ માટે ઉપવાસ એ સૌથી મોટામાં મોટો રામબાણ ઈલાજ છે. ઝેર ચડયા પછી તરત જ ખાવાપીવું બંધ કરી દેવું. ફક્ત પેટ પર ઠંડા (બરફવાળા) પાણીનો નેપકીન બેથી ત્રણ વખત રાખવો જેથી પેશાબનું પ્રમાણ વધી જાય અને ઝેર નાબૂદ થાય છે. ઠંડા પાણીનો નેપકીન વધુ વખત પણ રાખી શકાય. એક દિવસનો ઉપવાસ અવશ્ય કરવો પછી બીજા દિવસે દાડમનો રસ, જવનું પાણી, તાંદળજો ભાજીનો સુપ લેવા જોઈએ. ફૂડ પોઈઝનિંગ એક આમ સમસ્યા બની ગઈ છે. લોકો બહારના ખાદ્યપદાર્થ છોડતાં નથી. આનાથી બચવા માટે લોકોએ પ્રાકૃતિક માર્ગ અપનાવવો જ પડશે અથવા સચેત રહીને બહારના ખાદ્યપદાર્થ વાપરો. ધીરજથી ઈલાજ કરવા, હાયતોબા ન કરવી. આ સમસ્યા જો વધુ પ્રમાણ થઈ હોય તો જ દવાનો સહારો લો.