સ્વસ્થ હોળી, સલામત હોળી કેવી રીતે રમશે? ઘરે કુદરતી રંગો બનાવો, નિર્દેાષ આનંદ મેળવો

આરોગ્ય એક્સપ્રેસ – મધુ સિંહ

રંગોનો તહેવાર હોળી તેની સાથે ઘણી ખુશીઓ લઈને આવે છે. પરંતુ ઘણી વખત આપણી પોતાની બેદરકારી અને મસ્તીના કારણે આપણે આ ખુશીઓને સમસ્યાઓમાં ફેરવી દઈએ છીએ. કેમિકલ રંગોથી હોળી રમવાને કારણે આ સમસ્યા થાય છે. તેથી જો આપણે તંદુરસ્ત અને સલામત હોળીનો આનંદ માણવા માગતા હોય તો આપણે ફક્ત ઓર્ગેનિક રંગોથી જ હોળી રમવી જોઈએ. જો આ ઓર્ગેનિક રંગો બજારમાંથી મેળવવા મુશ્કેલ હોય તો તે ખૂબ જ સરળતાથી બનાવી શકાય છે. ચાલો જાણીએ કેવી રીતે …

હળદર જેવો પીળો રંગ
આપણે બધા જાણીએ છીએ કે પીળો રંગ ખૂબ જ પવિત્ર અને શુભ પ્રસંગોનું પ્રતીક છે. તેથી હળદર જેવા પીળા રંગથી હોળી રમવાનું હંમેશા સારું લાગે છે. તેને ઘરે ખૂબ જ સરળતાથી બનાવી શકાય છે. આ માટે 50 ગ્રામ હળદર લો અને તેમાં લગભગ 100 ગ્રામ ચણાનો લોટ નાખો. જો તમારે ભીનો રંગ બનાવવો હોય તો હળદરને પાણીમાં ઓગાળીને બેફિકરતાથી હોળી રમો. હળદર સિવાય પીળારંગના ફૂલોને સૂકવીને પણ પીળો રંગ બનાવી શકાય છે.

શુષ્ક લાલ રંગ
ચંદન આપણી ત્વચા માટે ખૂબ જ ફાયદાકારક છે. તેથી બજારમાંથી સૂકો લાલ ગુલાલ ખરીદવાને બદલે, તેને લાલ ચંદનથી ઘરે બનાવો. આ માટે એલોવેરાના ફૂલોને સૂકવીને તેનો પાવડર બનાવી લો અને પછી જુઓ કે તે કેવો આકર્ષક રંગ આપે છે. જો સૂકો પાઉડર ઓછો હોય અને વધુ કલર બનાવવો હોય તો તેમાં થોડો લોટ પણ ઉમેરી શકાય. જો તમે સૂકાને બદલે ભીનો લાલ રંગ બનાવવા માગો છો, તો લાલ ચંદનના પાવડરને થોડી વાર પાણીમાં ઉકાળો અને આ લાલ રંગના પાણીથી હોળી રમો. પાણીનો આ સ્પ્રે પર્યાવરણને સુગંધિત તો બનાવશે જ, સાથે જ ત્વચા પર કોઈપણ પ્રકારના ડાઘ થવાનું જોખમ પણ રહેશે નહીં. એ જ રીતે દાડમના દાણાને પાણીમાં ઉકાળીને કુદરતી લાલ રંગ બનાવી શકાય છે.

કિરમજી(મજેંટા)
કિરમજી રંગ મેળવવો એ થોડો મુશ્કેલ લાગે છે, પરંતુ એવું નથી. બીટ રુટ આ માટે શ્રેષ્ઠ છે. હોળીના થોડા દિવસો પહેલા બીટના મૂળને સૂકવી દો.જ્યારે તે સંપૂર્ણપણે સુકાઈ જાય, ત્યારે તેને પીસી લો. તે પાવડરની જેમ બારીક બની જશે જે હોળીને રંગીન બનાવવામાં ઉપયોગી થશે. જો તમારે આછું કિરમજી મેળવવું હોય તો થોડી વધુ મહેનત કરો એટલે કે ડુંગળીની છાલને અડધો લિટર પાણીમાં ઉકાળો, તેનાથી આછો કિરમજી રંગ તૈયાર થશે.

જાંબલી
જાંબલી રંગ મેળવવા માટે કાળી દ્રાક્ષ અથવા બ્લેકબેરીને ઉકાળી શકાય છે. ધ્યાન રાખો કે પાણી ઠંડુ થાય પછી જ રંગીન પાણીનો ઉપયોગ કરો. ઓર્ગેનિક રંગોની કોઈ આડઅસર થતી નથી. પરંતુ તેને બનાવતી વખતે સંપૂર્ણ સાવધાની રાખો. ખાસ કરીને જ્યારે કોઈપણ ફૂલ કે શાકભાજીને છત કે બાલ્કનીમાં સૂકવવા માટે રાખવામાં આવે છે. ત્યારે આવા સમયે જંતુઓ આવીને ચોંટી જવાનો ભય રહે છે. જો કાળજી લેવામાં ન આવે તો, આ જંતુઓ આંખોમાં પ્રવેશી શકે છે અને આપણી આંખોને નુકસાન કરી શકે છે.
હકીકતમાં એક સમય હતો જ્યારે લોકો હોળી રમવા માટે માત્ર કુદરતી રંગોનો ઉપયોગ કરતા હતા. પરંતુ પાછળથી ખતરનાક કેમિકલ રંગોનો ઉપયોગ થવા લાગ્યો. જેમાં આલ્કલી, કાચનો ભૂકો, એસિડ અને અન્ય ઘણા ખતરનાક તત્વો હોય છે. જે હોળીના અવસરે મોટા પાયે વેચાય છે. આની ત્વચા પર ખરાબ અસર પડે છે. આ રંગો આંખોને પણ નુકસાન પહોંચાડે છે. આંખો સિવાય, તેઓ શ્વસન સંબંધી ઘણા રોગોનું કારણ બની શકે છે. આવા રંગો ખાસ કરીને આંખો માટે અત્યંત જોખમી છે. હોળી રમતી વખતે કેટલાક લોકો તેમની આંખોને આ ખતરનાક રંગોની અસરોથી સુરક્ષિત કરી શકતા નથી, જેના કારણે તેઓને નુકસાન થઈ શકે છે. હોળી દરમિયાન બજારમાં વેચાતા માત્ર સૂકા રંગો જ નહીં, પણ કલર પેસ્ટમાં લીડ ઓક્સાઈડ, કોપર સલ્ફેટ, મર્ક્યુરી સલ્ફાઈટ જેવા રસાયણો હોય છે. જે આંખમાં બળતરા, સોજો અને અસ્થાયી અંધત્વનું કારણ બની શકે છે. આ જ વાત હોળીના અવસર પર બજારમાં ખુલ્લેઆમ વેચાતા ગુલાલને પણ લાગુ પડે છે. ગુલાલમાં ક્રોમિયમ, સીસું, કેડમિયમ, નિકલ, પારો, જસત, આયર્ન જેવી ભારે ધાતુઓની ભેળસેળ કરવામાં આવે છે, જે આપણી કિડની, નર્વસ સિસ્ટમ અને પ્રજનન તંત્ર માટે ખૂબ જ નુકસાનકારક છે. તેથી હોળીના અવસર પર ખુશી જાળવી રાખવા માટે ફક્ત ઓર્ગેનિક રંગોથી જ હોળી રમવી જોઇએ. ઓર્ગેનિક ગુલાલ પણ બજારમાં સરળતાથી મળી રહે છે.