ગુજરાતના બાળકોમાં ડાયાબિટીસનું મોટું જોખમ: દેશના ટોચના ત્રણ રાજ્યોમાં ગુજરાત!
અમદાવાદ: ભારત સરકારના એક તાજેતરના અહેવાલ ‘ચિલ્ડ્રન ઇન ઇન્ડિયા 2025’ એ ગુજરાતના બાળકો માટે એક ગંભીર ચેતવણી આપી છે. ગુજરાતના બાળકો ડાયાબિટીસની સંભાવનામાં દેશના સૌથી વધુ સંવેદનશીલ ટોચના ત્રણ રાજ્યોમાં આવે છે. આ રિપોર્ટ 2016 થી 2023 સુધીના બાળકોના સ્વાસ્થ્યના ડેટા પર આધારિત છે. જેમાં 10 થી 19 વર્ષના વયજૂથમાં, ગુજરાતમાં 2.9% બાળકોને ડાયાબિટીસ છે, જે 5 કરોડથી વધુ વસ્તીવાળા મોટા રાજ્યોમાં સૌથી વધુ છે. આની સામે, સમગ્ર ભારતમાં આ પ્રમાણ માત્ર 0.6% છે.
રિપોર્ટ મુજબ, 10-19 વર્ષના વયજૂથમાં ડાયાબિટીક બાળકોનું પ્રમાણ ગુજરાતમાં 2.9% નોંધાયું છે, જે 5 કરોડથી વધુ વસ્તી ધરાવતા મુખ્ય રાજ્યોમાં સૌથી વધુ છે. સમગ્ર ભારતમાં આ વયજૂથમાં ડાયાબિટીસનું કુલ પ્રમાણ 0.6% છે. 5-9 વર્ષના વયજૂથમાં પ્રી-ડાયાબિટીક બાળકોના પ્રમાણમાં ગુજરાત 20.8% સાથે મુખ્ય રાજ્યોમાં બીજા ક્રમે છે, ત્યારબાદ પશ્ચિમ બંગાળ (21%) છે. 10-19 વર્ષના વયજૂથમાં, 20.9% પ્રી-ડાયાબિટીક બાળકો સાથે ગુજરાત ત્રીજા ક્રમે છે, જે કેરળ (32.2%) અને પશ્ચિમ બંગાળ (22.2%) પછી આવે છે.
આ પણ વાંચો: આરોગ્ય પ્લસ -સંકલન: એક ખતરનાક રોગ…ડાયાબિટીસ
બેઠાડુ જીવનશૈલીને કારણે કેસમાં વધારો
બાળરોગ નિષ્ણાતો અને ડાયાબિટોલોજિસ્ટ્સના મતે, આનુવંશિક પરિબળો, જંક ડાયટ, કસરતનો અભાવ અને લાંબા સમય સુધી સ્ક્રીન ટાઇમ દ્વારા વર્ગીકૃત થતી નબળી અને બેઠાડુ જીવનશૈલીને કારણે નાના બાળકોમાં ડાયાબિટીસના કેસ વધી રહ્યા છે. ડોક્ટરોએ સ્થૂળતા (Obesity) અને તેનાથી થતી અન્ય સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓને ડાયાબિટીસ માટેના સંકેત ગણાવ્યા હતા. બાળરોગ એન્ડોક્રિનોલોજિસ્ટે જણાવ્યું કે, “અતિશય સ્ક્રીન ટાઇમ અને ફાસ્ટ ફૂડના સેવન માટે ફૂડ-ડિલિવરી એપ્સના વધુ પડતાં ઉપયોગે જાડાપણાની વહેલી શરૂઆત કરી છે.’ આંકડાઓ ઉપરાંત, ટાઇપ-1 ડાયાબિટીસના કેસોમાં પણ વધારો જોવા મળી રહ્યો છે.
ડાયાબિટીસ સિવાય પણ રિપોર્ટમાં અન્ય સ્વાસ્થ્ય ચિંતાઓ બહાર આવી છે. 10-19 વર્ષના વયજૂથમાં 6.4% બાળકોને હાઈ બ્લડ પ્રેશર તરીકે ઓળખવામાં આવ્યા છે, જે રાષ્ટ્રીય સરેરાશ 4.9% કરતા વધુ છે. આ યાદીમાં રાજ્ય મુખ્ય રાજ્યોમાં છઠ્ઠા ક્રમે છે. આ વયજૂથના 4.4% બાળકોમાં હાઇ ટોટલ કુલ કોલેસ્ટ્રોલ લેવલ અને લગભગ 6% બાળકોમાં ઉચ્ચ LDL જોવા મળ્યું હતું. બાળરોગ નિષ્ણાતે જણાવ્યું હતું કે, “જો ડાયાબિટીસ, હાઈ બ્લડ પ્રેશર અથવા જાડાપણું જેવી પરિસ્થિતિઓ બાળપણ દરમિયાન વિકસે છે, તો પુખ્ત વયે આ પરિસ્થિતિઓના વધુ ગંભીર સ્વરૂપો વિકસાવવાની તેમની શક્યતાઓ ઘણી વધારે છે.”
