આજથી ચૈત્રી નવરાત્રિનો પ્રારંભ, કેવી રીતે કરવી કળશ સ્થાપના ? ક્યારે છે શુભ મુહૂર્ત?

આજથી ચૈત્રી નવરાત્રીનો પ્રારંભ થયો છે. ચૈત્ર નવરાત્રીના (Chaitra Navratri 2024 ) પ્રથમ દિવસે મા દુર્ગાના પ્રથમ સ્વરૂપ મા શૈલપુત્રીની પૂજા કરવાની પરંપરા છે. હિન્દુ ધર્મમાં નવરાત્રીના તહેવારનું વિશેષ મહત્વ છે. નવરાત્રિમાં 9 દિવસ સુધી દેવી દુર્ગાના 9 સ્વરૂપોની પૂજા કરવામાં આવે છે. આ વખતે ચૈત્રી નવરાત્રી સંપૂર્ણ 9 દિવસ ચાલશે. નવરાત્રિના પ્રથમ દિવસે માતા દુર્ગા ઘોડા પર સવાર થઈને આવી રહી છે.

ચૈત્ર નવરાત્રિ આજથી શરૂ થઈ છે અને તે 17 એપ્રિલે રામ નવમી સુધી ચાલશે. નવરાત્રિના પ્રથમ દિવસે કલશની સ્થાપના કરવાનું વિશેષ મહત્વ છે. હિન્દુ ધર્મમાં અભિજીત મુહૂર્તનું વિશેષ મહત્વ છે. અભિજિત મુહૂર્તમાં કરવામાં આવેલ કામ અને પૂજા ખૂબ જ શુભ માનવામાં આવે છે. કલશની સ્થાપના કરવાનો શ્રેષ્ઠ સમય સવારે 11:58 થી 12:47 સુધીનો રહેશે.

માતા શૈલપુત્રી, દુર્ગાનું પ્રથમ સ્વરૂપ, સફેદ અને શુદ્ધ ખાદ્ય ખોરાક પસંદ કરે છે. તેથી જ પ્રથમ નવરાત્રિ પર દેવી શૈલપુત્રીને પ્રસન્ન કરવા માટે સફેદ વસ્તુઓ ચઢાવવામાં આવે છે. જો પરિવારને સ્વસ્થ જીવન અને સ્વસ્થ શરીર જોઈતું હોય તો ગાયના શુદ્ધ ઘીમાંથી બનેલી સફેદ વસ્તુઓ માતાને અર્પણ કરો.

વૈદિક કેલેન્ડર મુજબ દર વર્ષે ચૈત્ર નવરાત્રીનો તહેવાર ચૈત્ર મહિનાના શુક્લ પક્ષની પ્રતિપદાથી શરૂ થાય છે.આ વર્ષે પ્રતિપદા તિથિ 08મી એપ્રિલે રાત્રે 11.50 કલાકે શરૂ થઈ છે અને તે 09મી એપ્રિલે રાત્રે 8.30 કલાકે સમાપ્ત થશે. ત્યારપછી દ્વિતિયા તિથિ શરૂ થશે.

હિંદુ પંચાંગ મુજબ ચૈત્ર નવરાત્રિ ચૈત્ર શુક્લ પક્ષની પ્રતિપદા તિથિથી શરૂ થાય છે. નવરાત્રિના પ્રથમ દિવસે કળશની સ્થાપના કરવાનું વિશેષ મહત્વ છે. એવી ધાર્મિક માન્યતા છે કે નવરાત્રિના પ્રથમ દિવસે માતા દુર્ગા સ્વર્ગમાંથી પૃથ્વી પર આવે છે અને અહીં 9 દિવસ રોકાય છે અને પોતાના ભક્તોને આશીર્વાદ આપે છે. આવી સ્થિતિમાં, નવરાત્રિના પ્રથમ દિવસે, કળશની સ્થાપના કરીને અને ધાર્મિક વિધિઓ અનુસાર દેવી દુર્ગાનું આહ્વાન કરવામાં આવે છે. નવરાત્રિમાં 9 દિવસ સુધી વ્રત રાખવામાં આવે છે.

નવરાત્રિના પહેલા દિવસે સવારે ઘરની સાફ-સફાઈ કરો અને મુખ્ય દરવાજાની બંને બાજુ સ્વસ્તિક બનાવો અને સુખ-સમૃદ્ધિ માટે દરવાજા પર આંબા અથવા આસોપાલવનું તોરણ બાંધો. આ દિવસે સવારે સ્નાન કર્યા પછી દેવી દુર્ગાની મૂર્તિ અથવા ચિત્રને બાજોઠ કે આસન પર સ્વસ્તિક પ્રતીક બનાવીને સ્થાપિત કરવું. મા દુર્ગાની મૂર્તિની ડાબી બાજુ શ્રી ગણેશની મૂર્તિ સ્થાપિત કરો. તે પછી, દેવી માતાની સામે માટીના વાસણમાં જવ વાવો, જવને સમૃદ્ધિ અને સુખનું પ્રતીક માનવામાં આવે છે.

જો તમે દેવી માતાની પૂજા કરતી વખતે કોઈ મંત્ર જાણતા નથી, તો તમે દુર્ગા સપ્તશતીમાં આપેલા નવરણા મંત્રથી જ પૂજા કરી શકો છો ‘ઓમ ઐં હ્રીમ ક્લીમ ચામુંડાય વિચ્છે’ અને આ મંત્રનો પાઠ કરતી વખતે પૂજા સામગ્રી અર્પણ કરી શકો છો.

દેવીને શણગાર સામગ્રી અને નારિયેળ-ચુન્ની અર્પણ કરો. તમારા પૂજા સ્થાનની દક્ષિણ-પૂર્વ તરફ ઘીનો દીવો પ્રગટાવો અને ‘ઓમ દીપો જ્યોતિ: પરબ્રહ્મ દીપો જ્યોતિર્ જનાર્દનઃ’ બોલો. ‘દીપો હરતુ મે પાપમ પૂજા દીપ નમોસ્તુતે’ આ મંત્રનો પાઠ કરો અને આરતી કરો. દેવીની પૂજામાં શુદ્ધ દેશી ઘીનો અખંડ દીવો પ્રગટાવો.

આજથી ચૈત્રી નવરાત્રીનો પ્રારંભ થયો છે. 09 એપ્રિલે કલશ સ્થાપિત કરવા માટેનો શ્રેષ્ઠ સમય સવારે 11:57 થી 12:48 સુધીનો રહેશે. અભિજીત માટે આ શુભ સમય છે. શુભ કાર્યો અને કળશની સ્થાપના માટે અભિજીત મુહૂર્ત ખૂબ જ શુભ માનવામાં આવે છે. આ સિવાય આજે બીજો મુહૂર્ત સવારે 06.02 થી 10.16 સુધી રહેશે.

બ્રહ્મ મુહૂર્ત- સવારે 04:31 થી 05:17 સુધી
અભિજીત મુહૂર્ત- સવારે 11:57 થી 12:48 સુધી
વિજય મુહૂર્ત- બપોરે 02:30 થી 03:21 સુધી
સંધિકાળ મુહૂર્ત- સાંજે 06:42 થી 07:05 સુધી

અમૃત કાલ: રાત્રે 10:38 થી 12:04 સુધી
નિશિતા કાલ: રાત્રે 12:00 થી 12:45 સુધી
સર્વાર્થ સિદ્ધિ યોગ: સવારે 07:32 થી સાંજે 05:06 સુધી
અમૃત સિદ્ધિ યોગ: 07:32 AM થી 05:06 PM