નવા સીમાંકનમાં બેઠકો વધશે છતાં રાજકીય પકડ અકબંધ! કેન્દ્ર સરકારે દક્ષિણ ભારતના રાજ્યોની ચિંતા દૂર કરી

નવી દિલ્હી: દેશમાં લોકસભા અને વિધાનસભાની બેઠકોના સીમાંકનની ચર્ચાઓ તેજ છે. આ સીમાંકનના આધારે લોકસભા અને વિધાનસભાની બેઠકો વધી જશે. આ ઉપરાંત, મહિલા અનામત પણ આના જ આધારે લાગુ કરવામાં આવશે. સીમાંકન માટે ભૌગોલિક ક્ષેત્રની સાથે વસ્તીને પણ આધાર માનવામાં આવતો રહ્યો છે અને તે મુજબ જ બેઠકોની ફાળવણી થતી રહી છે. પરંતુ છેલ્લાં કેટલાંક વર્ષોથી તમિલનાડુ, કર્ણાટક, કેરળ સહિત દક્ષિણ ભારતના તમામ રાજ્યો તરફથી ચિંતા વ્યક્ત કરવામાં આવી રહી છે કે તેમની બેઠકોનો ગુણોત્તર ઘટી શકે છે. હવે આ મામલે સરકારે વિચાર કર્યો છે.

દક્ષિણ ભારતના રાજ્યો તરફથી આ ચિંતા વ્યક્ત કરવામાં આવી રહી છે કે જો વસ્તીના ગુણોત્તરને આધાર માનીને બેઠકોની ફાળવણી કરવામાં આવશે, તો તેમને નુકસાન થશે. એટલું જ નહીં, ઉત્તર ભારત સાથે સરખામણી કરતાં દક્ષિણના ઘણા નેતાઓ કહેતા રહ્યા છે કે જો અમે પરિવાર નિયોજનને સારી રીતે લાગુ કર્યું અને વસ્તી પર નિયંત્રણ મેળવ્યું છે, તો તેના માટે સીમાંકનમાં બેઠકોનો ગુણોત્તર ઘટાડીને સજા ન મળવી જોઈએ.

અહેવાલો મળી રહ્યા છે કે, કેન્દ્ર સરકારે દક્ષિણ ભારતના રાજ્યોની આ ચિંતાઓ પર વિચાર કર્યો છે. સીમાંકન પછી બેઠકોની સંખ્યા ભલે વધશે, પરંતુ તેના ગુણોત્તરમાં કોઈ ફેરફાર કરવામાં આવશે નહીં. આનો અર્થ એ છે કે દક્ષિણના રાજ્યોની રાજકીય શક્તિ યથાવત્ રહેશે. સીમાંકનને લઈને જે પ્રસ્તાવો પર વિચાર ચાલી રહ્યો છે, તેમાંનો એક એ છે કે વિધાનસભાની બેઠકોને વસ્તી ગણતરીના આંકડાઓ અનુસાર વધારી દેવામાં આવે, પરંતુ રાજ્યસભાના સભ્યોની સંખ્યા હાલની જેમ જ રાખવામાં આવે.

મીડિયા અહેવાલો અનુસાર, આ પ્રસ્તાવ અંગે સરકારનું માનવું છે કે વિધાનસભાની બેઠકો વધારવી એ કોઈ પણ રાજ્યનો આંતરિક મામલો છે. આ ઉપરાંત, રાજ્યસભાની બેઠકો તો સંસદમાં તમામ રાજ્યોના પ્રતિનિધિત્વ માટે જ છે. આવી સ્થિતિમાં, લોકસભાની બેઠકોનો ગુણોત્તર યોગ્ય રાખવો પડશે, જેથી કોઈ પણ રાજ્યને વધુ પડતો ફાયદો થતો ન દેખાય અને કોઈ રાજ્ય નબળું પણ ન લાગે.

આના પર વિચાર કરતી વખતે અધિકારીઓએ કુલદીપ નૈયર વિરુદ્ધ ભારત સરકારના કેસનો પણ ઉલ્લેખ કર્યો છે. આ કેસમાં સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું હતું કે રાજ્યસભાનું મુખ્ય કાર્ય લોકસભા દ્વારા લેવાયેલા નિર્ણયોની ચકાસણી કરવાનું છે. તેનો એકમાત્ર અર્થ પ્રતિનિધિત્વ નથી. હાલમાં આ સંબંધમાં એક એક્ટ બનશે અને પછી સીમાંકન થશે. આ પહેલાં દેશમાં 1952, 1962, 1973 અને 2002માં સીમાંકન થઈ ચૂક્યા છે. ત્યારથી અત્યાર સુધી સીમાંકન થયું નથી અને આ દરમિયાન દેશની વસ્તી અને તેના ગુણોત્તરમાં મોટો બદલાવ આવ્યો છે. એક મહત્ત્વની બાબત એ છે કે છેલ્લા 23 વર્ષોમાં શહેરી વસ્તી ઘણી વધી ગઈ છે. આ અંગે પણ સરકાર વિચાર કરી રહી છે કે ગ્રામીણ વિસ્તારોનું પ્રતિનિધિત્વ પ્રભાવિત ન થાય.

આપણ વાંચો:  પાકિસ્તાનના પેશાવરમાં FC મુખ્યાલય પર આતંકી હુમલો…