જાણો… RBI ગવર્નરની દ્રષ્ટિએ કોણ છે હાથી અને ઘોડા ? ઘોડાના ઉછળવાથી ડરી રહ્યા છે ગવર્નર…
નવી દિલ્હી : ભારતીય રિઝર્વ બેંકની(RBI)ત્રણ દિવસ લાંબી નાણાકીય નીતિ સમિતિની બેઠક પછી ગવર્નર શક્તિકાંત દાસે આ બેઠકમાં લેવાયેલા નિર્ણયની જાહેરાત કરી જેમાં રેપો રેટમાં કોઈ ફેરફાર કરવામાં આવ્યો ન હતો અને તેને 6.50 પર જાળવી રાખવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો હતો. પરંતુ આરબીઆઈ ગવર્નરના ભાષણ દરમિયાન તેમણે વારંવાર ‘ઘોડા’ શબ્દનો ઉલ્લેખ કર્યો. આ અગાઉની નાણાકીય નીતિની જાહેરાત કરતી વખતે તેમણે વારંવાર હાથીનો ઉલ્લેખ કર્યો છે. આવા સંજોગોમાં સવાલ ઉઠે છે કે આરબીઆઈના ગવર્નર વારંવાર હાથી અને ઘોડાનું નામ કેમ લઈ રહ્યા છે અને તેઓ આવું કહીને કોને સંબોધિત કરી રહ્યા છે?
હાથી-ઘોડો કોણ છે?
હાથી અને ઘોડા દ્વારા, આરબીઆઈના ગવર્નર શક્તિકાંત દાસનો અર્થ ફુગાવાનો ઊંચો દર છે. જે ફેબ્રુઆરી 2022 માં યુક્રેન રશિયાના યુદ્ધથી શરૂ થયો છે. ખાદ્યપદાર્થોની મોંઘવારીએ લોકોની મહેનતના પૈસા છીનવી લીધા છે. ફુગાવાને નિયંત્રિત કરવા માટે મે 2022 પછી, RBIએ તેના પોલિસી રેટ રેપો રેટને 4 ટકાથી વધારીને 6.50 ટકા કર્યો. આરબીઆઈના આ પગલા પછી ચાલુ વર્ષના જુલાઈ અને ઓગસ્ટમાં છૂટક ફુગાવાનો દર આરબીઆઈના ટોલરન્સ રેટ 4 ટકાથી નીચે રહ્યો છે. પરંતુ આરબીઆઈ ગવર્નરને આશંકા છે કે મોંઘવારીનો આ ઘોડો ફરી કૂદીને ભાગી શકે છે. જેના કારણે સાવચેત રહેવાની જરૂર છે.
RBI ગવર્નરે કોને ઘોડો કહ્યો?
આ અગાઉ, જ્યારે પણ ગવર્નર શક્તિકાંત દાસને મોંઘવારી ઘટ્યા પછી વ્યાજ દરમાં ઘટાડા અંગે પ્રશ્ન પૂછવામાં આવ્યો હતો, ત્યારે તેઓ તેમના જવાબમાં કહેતા હતા કે હાથી રૂમમાં છે. જે સેન્ટ્રલ બેંકની સામે સૌથી મહત્વપૂર્ણ મુદ્દો છે એક મોટો પડકાર છે. હાથી દ્વારા તેનો અર્થ ફુગાવાનો ઊંચો દર હતો. પરંતુ 9 ઓક્ટોબર, 2024 ના રોજ, જ્યારે આરબીઆઈ ગવર્નરે નાણાકીય નીતિ સમિતિની બેઠક પછી તેમનું નિવેદન વાંચ્યું ત્યારે તેમણે કહ્યું કે હવે મોંઘવારીને હાથી નહીં પણ ઘોડો કહેવા લાગ્યા છે.
ગર્વનર ઘોડાના કૂદકાથી કેમ ડરે છે?
મોનેટરી પોલિસીની જાહેરાત બાદ પ્રેસ કોન્ફરન્સમાં RBI ગવર્નરને જ્યારે આ અંગે સવાલ કરવામાં આવ્યો ત્યારે તેમણે કહ્યું કે, પહેલા મેં હાથીનો ઉપયોગ કર્યો હતો, હવે હું ઘોડાનો ઉપયોગ કરું છું અને યુદ્ધમાં હાથી અને ઘોડા બંનેનો ઉપયોગ થાય છે. આરબીઆઈ ગવર્નર હંમેશા કહેતા આવ્યા છે કે મોંઘવારી સામેની લડાઈ હજુ પૂરી થઈ નથી. અને આજે પણ તેમણે કહ્યું કે, મોંઘવારી ચોક્કસપણે ઘટી છે પરંતુ વૈશ્વિક તણાવને કારણે કોમોડિટી અને ખાદ્યપદાર્થોના ભાવમાં વધારો થવાનું જોખમ રહેલું છે. આરબીઆઈ ગવર્નરે કહ્યું, મોંઘવારી સામેની લડાઈમાં અત્યંત સાવધ રહેવાની જરૂર છે અને તેથી તેમણે કહ્યું કે ઘોડો ફરી કૂદી શકે છે.
