નવી દિલ્હી: દેશમાં એક સાથે ચૂંટણી કરાવવા માટે પૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ રામ નાથ કોવિંદની આગેવાની હેઠળની ઉચ્ચ સ્તરીય સમિતિની પ્રારંભિક બેઠક શનિવારે અહીં યોજાશે, જેમાં તેના ‘રોડમેપ’ અને હિતધારકો સાથે પરામર્શની પદ્ધતિઓ પર ચર્ચા કરવામાં આવશે. કોવિંદે તાજેતરમાં ઓડિશામાં પત્રકારોને જણાવ્યું હતું કે આ બેઠક 23 સપ્ટેમ્બરે યોજાશે.
લોકસભા, રાજ્ય વિધાનસભાઓ, મ્યુનિસિપલ સંસ્થાઓ અને પંચાયતોની ચૂંટણીઓ એકસાથે યોજવા અંગે ભલામણો કરવા માટે સરકારે 2 સપ્ટેમ્બરના રોજ આઠ સભ્યોની “ઉચ્ચ-સ્તરીય સમિતિ” ને સૂચના આપી હતી. અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું કે મીટિંગ પ્રારંભિક પ્રકૃતિની હશે અને સભ્યો સમિતિને આપવામાં આવેલી સત્તાઓના સંદર્ભમાં આગળના માર્ગ પર ચર્ચા કરશે. તેમણે કહ્યું કે સમિતિ હિતધારકો સાથે પરામર્શની પદ્ધતિઓ, વિષય પર સંશોધન અને દસ્તાવેજો તૈયાર કરવા અંગે પણ ચર્ચા કરશે.
ગૃહમંત્રી અમિત શાહ, રાજ્યસભામાં વિપક્ષના ભૂતપૂર્વ નેતા ગુલામ નબી આઝાદ અને નાણાં પંચના ભૂતપૂર્વ અધ્યક્ષ એન. કે. સિંહ સમિતિના સભ્યોમાં સામેલ છે. લોકસભામાં કોંગ્રેસના નેતા અધીર રંજન ચૌધરી પણ તેમાં સભ્ય હતા. પરંતુ તેમણે તાજેતરમાં ગૃહમંત્રી શાહને લખેલા પત્રમાં સમિતિનો ભાગ બનવાનો ઇનકાર કર્યો છે.
ચૌધરીએ પત્રમાં જણાવ્યું હતું કે, “મને તે સમિતિમાં સેવા આપવાનો ઇનકાર કરવામાં કોઈ ખચકાટ નથી, આ એક સંપૂર્ણ કપટ છે.” સરકારી સૂચનામાં કહેવામાં આવ્યું છે કે સમિતિ તરત જ કામ કરવાનું શરૂ કરશે અને શક્ય તેટલી વહેલી તકે ભલામણો કરશે, પરંતુ રિપોર્ટ સબમિટ કરવાની સમયમર્યાદા નક્કી કરવામાં આવી નથી. વિપક્ષી ગઠબંધન ‘ઈન્ડિયા’એ સરકારના આ નિર્ણયને દેશના સંઘીય માળખા માટે ખતરો ગણાવ્યો છે.
ઉચ્ચ સ્તરીય સમિતિના સભ્યોમાં લોકસભાના ભૂતપૂર્વ મહાસચિવ સુભાષ કશ્યપ, વરિષ્ઠ વકીલ હરીશ સાલ્વે અને ભૂતપૂર્વ વિજિલન્સ કમિશનર સંજય કોઠારીનો સમાવેશ થાય છે. કાયદા પ્રધાન અર્જુન રામ મેઘવાલ વિશેષ આમંત્રિત સભ્ય તરીકે સમિતિની બેઠકમાં હાજરી આપશે, જ્યારે કાયદા સચિવ નીતિન ચંદ્રા સમિતિના સચિવ હશે. આ સમિતિ એક સાથે ચૂંટણી યોજવાના હેતુથી બંધારણ, લોક પ્રતિનિધિત્વ અધિનિયમ અને અન્ય કાયદાઓ અથવા નિયમોમાં ચોક્કસ સુધારાની તપાસ કરશે અને ભલામણ કરશે.
બંધારણમાં કેટલાક સુધારા કરવા માટે રાજ્યની વિધાનસભાઓની ઓછામાં ઓછી 50 ટકા મંજૂરી જરૂરી છે. આ સમિતિ ત્રિશંકુ ગૃહ, અવિશ્વાસની દરખાસ્તની સ્વીકૃતિ અથવા જો એકસાથે ચૂંટણી યોજાય તો પક્ષપલટો જેવી પરિસ્થિતિઓ પર પણ તપાસ કરશે અને ભલામણો કરશે. સંસદની એક સમિતિએ તાજેતરમાં જણાવ્યું હતું કે એક સામાન્ય મતદાર યાદી ખર્ચ ઘટાડવામાં મદદ કરશે.