ખેડૂતો બાદ હવે મજૂરોએ પણ શરૂ કર્યું આંદોલન, જાણો શું છે તેમની માંગણીઓ
પંજાબના ખેડૂતો હરિયાણા બોર્ડર પર વિરોધ પ્રદર્શન કરી રહ્યા છે, ખેડૂતો દિલ્હીમાં પ્રવેશવા માંગે છે. આ દરમિયાન પંજાબના ભૂમિહીન મજૂરોએ પણ વિરોધ પ્રદર્શન શરૂ કર્યું છે. ભૂમિહીન મજૂરોએ ‘મજદૂર જોડો પૈદલ યાત્રા’ શરૂ કરી છે. આ માટે શ્રમિકો પગપાળા કે સાયકલ પર એક ગામથી બીજા ગામ જઈને સમર્થન એકત્ર કરી રહ્યા છે.
ભૂમિહીન ખેડૂતો અને મજૂરો મોટાભાગે દલિત સમુદાયમાંથી આવે છે. તેઓ જમીનના માલિકીના અધિકારો, ઘર, લોન માફી, વાજબી વેતન અને જાતિ આધારિત ભેદભાવને સમાપ્ત કરવાની માંગ કરી રહ્યા છે. પંજાબના પેન્ડુ મઝદૂર યુનિયન અને જમીન પ્રાપ્તિ સંઘર્ષ સમિતિ વગેરે યુનિયનો એકસાથે આવીને વિરોધ કરી રહ્યા છે.
‘મઝદૂર જોડો પૈદલ યાત્રા’ હાલમાં પંજાબના જલંધર, હોશિયારપુર અને મોગા જેવા જિલ્લાઓમાં ચાલી રહી છે. દરમિયાન, યુનિયનોએ 11 માર્ચે રાજ્યવ્યાપી ‘રેલ રોકો’ આંદોલનની જાહેરાત કરી છે. પેન્ડુ મઝદૂર યુનિયનના પ્રેસ સેક્રેટરી કાશ્મીર સિંહ ઘોશોરે જણાવ્યું હતું કે, “ભૂમિહીન અને દલિત મજૂરો અને અન્ય વંચિત વર્ગો પગપાળા અથવા તેમની સાયકલ પર વિરોધ પ્રદર્શનમાં જોડાઈ રહ્યા છે, તેમનો અવાજ ઉઠાવી રહ્યા છે. ઘણા એવા મુદ્દાઓ પર અવાજ ઉઠાવવામાં જેના પર સરકારો દ્વારા ધ્યાન આપવામાં આવ્યું ન હતું.”
કાશ્મીર સિંહ ઘોષરે કહ્યું, “અમારી મુખ્ય માંગણીઓમાં જમીનના અધિકાર અને ઘરની માલિકીનો સમાવેશ થાય છે. પંજાબ લેન્ડ સીલિંગ એક્ટ મુજબ, એક પરિવાર 17.5 એકરથી વધુ ખેતીની જમીન ધરાવી શકે નહીં. આમ, જમીન વિહોણામાં વહેંચવા માટે સરકારને વધારાની જમીન આપવી પડશે. પંજાબ સરકારની ‘મેરા ઘર, મેરે નામ’ યોજના હેઠળ, એવું વચન આપવામાં આવ્યું હતું કે ગામડાઓની ‘લાલ ડોરા’ હદમાં ક્લસ્ટર વસાહતોમાં રહેતા તમામ એસસી પરિવારોને તેમના મકાનોની માલિકી આપવામાં આવશે, પરંતુ આજ સુધી કઈ કામ કરવામાં આવ્યું નથી. માત્ર અમીરો જ નહીં, પરંતુ અમારા જેવા ગરીબોનો પણ જમીન અને મકાન પર સમાન અધિકાર છે.”
શ્રમિકોની અન્ય માંગણીઓમાં 1957માં અખિલ ભારતીય શ્રમ પરિષદમાં લેવાયેલા નિર્ણય મુજબ તેમના દૈનિક વેતનમાં લઘુત્તમ રૂ. 1,000નો વધારો, રવિવારે સાપ્તાહિક રજાનો અધિકાર, સરકારી, સહકારી વગેરે સહિતની તમામ લોન માફીનો સમાવેશ થાય છે. આ ઉપરાંત ખાનગી સંસ્થાઓ અને પંચાયતની એક તૃતીયાંશ જમીન પરના અધિકારો માટે પણ માંગણી કરવામાં આવી છે.
