ટેરિફના વોરના ટાણે ભારત-અમેરિકા વચ્ચે થઈ મોટી ડીલ! ₹7,995 કરોડનો મેગા ડિફેન્સ સોદો
નવી દિલ્હી/વોશિંગ્ટન: વ્યાપારી તણાવ અને અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ દ્વારા ભારતીય માલસામાન પર 50 ટકા ઊંચા ટેરિફ લાદવા છતાં, ભારત અને અમેરિકા વચ્ચેના સંબંધોમાં વ્યૂહાત્મક ભાગીદારી સતત મજબૂત થઈ રહી છે. બંને દેશોએ ભારતીય નૌસેનાના અદ્યતન MH-60R ‘સીહૉક’ હેલિકોપ્ટર કાફલાની જાળવણી અને ટેકા માટે ₹7,995 કરોડનો એક મહત્વપૂર્ણ સંરક્ષણ કરાર કર્યો હતો. પાંચ વર્ષના ‘ફોલો-ઓન સપોર્ટ’ અને ‘ફોલો-ઓન સપ્લાય સપોર્ટ’ હેઠળ થયેલો આ સોદો માત્ર નૌસેનાની ઓપરેશનલ ક્ષમતા વધારશે એટલું જ નહીં, પણ વેપારી મતભેદો વચ્ચે પણ બંને દેશોની વ્યૂહાત્મક ભાગીદારીની ઊંડાઈનો સંકેત આપે છે.
આ કરાર, જે 2020માં લગભગ 2.4 બિલિયન ડોલરમાં ખરીદાયેલા 24 MH-60R હેલિકોપ્ટર માટે ‘પાંચ વર્ષનું કવચ’ પૂરું પાડશે, તેને નિષ્ણાતો હિંદ મહાસાગર ક્ષેત્રમાં ચીનના વધતા પ્રભાવ સામે ભારતની દરિયાઈ શક્તિને મજબૂત કરવાના એક મોટા પગલા તરીકે જોઈ રહ્યા છે. વ્યાપારી ટેરિફના પડકારો વચ્ચે આ સંરક્ષણ કરારનું થવું ખાસ મહત્વ ધરાવે છે. ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્રે ઓગસ્ટ 2025ના અંતમાં ભારત પર 50 ટકા ટેરિફ લાદ્યા હતા, જેમાં રશિયા પાસેથી તેલ આયાત ચાલુ રાખવા બદલ 25 ટકા ‘જવાબી’ અને વધારાના 25 ટકા ‘પેનલ્ટી’ ટેરિફનો સમાવેશ થાય છે.
આ પણ વાંચો: ટ્રમ્પના ઝીરો ટેરિફના દાવા વચ્ચે વિદેશ પ્રધાન કરી નાખી આ સ્પષ્ટતા
જોકે, સંરક્ષણ ક્ષેત્રમાં થયેલા આ નવા સોદાએ વેપારી તણાવ હળવો થવાના સંકેતો આપ્યા છે. વાણિજ્ય મંત્રાલયના અધિકારીઓએ સંકેત આપ્યો છે કે વર્ષના અંત સુધીમાં ભારત-અમેરિકા વચ્ચે એક વ્યાપક વેપાર કરાર થવાની સંભાવના છે. આ સંભવિત કરાર હેઠળ, ભારત અમેરિકન ઊર્જાની આયાત વધારી શકે છે, જ્યારે યુએસ ભારતીય કૃષિ ઉત્પાદનો (જેમ કે મકાઈ અને સોયાબીન) પર છૂટ આપી શકે છે, જેનાથી ટેરિફમાં 15-20 ટકા સુધીનો ઘટાડો થઈ શકે છે.
વ્યૂહાત્મક ભાગીદારીને મજબૂત કરવા ઉપરાંત, આ કરાર ભારતની ‘આત્મનિર્ભર ભારત’ વિઝનને પ્રોત્સાહન આપવા તરફનું પણ એક મોટું પગલું છે. સંરક્ષણ મંત્રાલયના જણાવ્યા અનુસાર, આ સહાયક પેકેજમાં ભારતમાં ‘ઈન્ટરમીડિયેટ લેવલ’ રિપેર સુવિધાઓ અને સમયાંતરે જાળવણી નિરીક્ષણ (Periodic Maintenance Inspection) સેટઅપની સ્થાપનાનો સમાવેશ થાય છે. ભારતમાં આ સુવિધાઓના વિકાસથી લાંબા ગાળે સ્વદેશી ક્ષમતાનું નિર્માણ થશે અને અમેરિકા પરની નિર્ભરતા ઘટશે.
