છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં જ સોનાએ રોકાણકારોને સમૃદ્ધ બનાવ્યા છે. સરકારી સોનાએ પોસ્ટ ઓફિસ સ્કીમ્સ અને બેંક એફડી કરતાં વધુ વળતર આપ્યું છે. અહીં આપણે આરબીઆઈના સોવરિન ગોલ્ડ બોન્ડ સ્કીમ (SGB) વિશે વાત કરી રહ્યા છીએ, જેનો એક હપ્તો પાકવા પહેલા જ મોટો નફો આપી ચૂક્યો છે. RBI એ 2017-18 માટે સોવરિન ગોલ્ડ બોન્ડ સિરીઝ 1 ની રિડેમ્પશન કિંમત જાહેર કરી છે.
આ સોનાની રિડેમ્પશન કિંમત રૂ. 7,165 પ્રતિ યુનિટ છે. આમ રોકાણકારોને પ્રતિ યુનિટ રૂ. 4,264નો ચોખ્ખો નફો થયો છે. SGBનો આ હપ્તો 20 નવેમ્બર 2017 ના રોજ ખરીદી માટે ખુલ્લો હતો, જ્યારે તે હેઠળ 1 ગ્રામ સોનાની કિંમત 2,901 રૂપિયા હતી. આનો અર્થ એ થયો કે 2017-18ની સોવરિન ગોલ્ડ બોન્ડ સિરીઝ 1માં રોકાણકારોને લગભગ 7 વર્ષમાં 147 ટકા અથવા લગભગ 2.5 ગણું વળતર મળ્યું છે. ઇન્ડિયન બુલિયન એન્ડ જ્વેલર્સ એસોસિએશન (IBJA) મુજબ 29 એપ્રિલથી 3 મે, 2024 સુધી રિડેમ્પશન કિંમત નક્કી કરવામાં આવી છે. આરબીઆઈના નિયમો અનુસાર, સોવરિન ગોલ્ડ બોન્ડમાં કોઈપણ રોકાણકાર સમય પહેલા સોનું વેચીને નફો લઇ શકે છે. આવી સ્થિતિમાં, આરબીઆઈ દ્વારા ગોલ્ડ બોન્ડના રિડેમ્પશન પ્રાઈસની જાહેરાત પછી, જો કોઈ હવે SGB હેઠળ સોનું વેચવા માંગે છે, તો તેને લગભગ 2.5 ગણા પૈસા મળશે. તેથી, જો કોઈએ આ સમયગાળા દરમિયાન સોવરિન ગોલ્ડ બોન્ડ 2017-18 સિરીઝ 1 માં રૂ. 1 લાખનું રોકાણ કર્યું હોય, તો તેને આજે રૂ. 2.47 લાખ મળ્યા હોત.
આરબીઆઈએ સોવરિન ગોલ્ડ બોન્ડ હેઠળ એક નિશ્ચિત વ્યાજ દર પણ રાખ્યો છે, જે વાર્ષિક 2.5 ટકા છે. દર છ મહિને વ્યાજ ચૂકવવામાં આવે છે. તેનો લોક-ઇન સમયગાળો 8 વર્ષ છે, પરંતુ રોકાણકારો માટે રિડેમ્પશનનો વિકલ્પ પણ ઉપલબ્ધ છે.
બોન્ડ્સ પરનું વ્યાજ આવકવેરા અધિનિયમ, 1961 (1961નું 43) ની જોગવાઈઓ અનુસાર કરપાત્ર છે. SGB ના રિડેમ્પશન પર ઉદ્ભવતા કેપિટલ ગેઈન ટેક્સમાંથી વ્યક્તિને મુક્તિ આપવામાં આવે છે. બોન્ડના ટ્રાન્સફર પર કોઈપણ વ્યક્તિને થતા લાંબા ગાળાના મૂડી લાભ પર ઈન્ડેક્સેશન નફો આપવામાં આવશે. આ બોન્ડ પર TDS લાગુ પડતો નથી.
