એક દેશ, એક ચૂંટણીથી ખર્ચમાં બચત: સંસદીય સમિતિના અધ્યક્ષનો દાવો…
વિધાનસભા અને લોકસભાની ચૂંટણીઓ અલગ-અલગ યોજાય છે, જેના કારણે આ ચૂંટણીઓ દરમિયાન આર્થિક વ્યવહારો સ્થગિત થઈ જાય છે, જે દેશના જીડીપીના 1.6 ટકાને અસર કરે છે.
(અમારા પ્રતિનિધિ તરફથી)
મુંબઈ: વિધાનસભા અને લોકસભાની ચૂંટણીઓ અલગ-અલગ યોજાય છે, આ ચૂંટણીઓ દરમિયાન આર્થિક વ્યવહારો ઠપ્પ થઈ જાય છે અને દેશના કુલ રાષ્ટ્રીય ઉત્પાદન (જીડીપી)ના 1.6 ટકાને અસર થાય છે. ‘એક રાષ્ટ્ર, એક ચૂંટણી’ પર નિયુક્ત સંયુક્ત સંસદીય સમિતિના અધ્યક્ષે શનિવારે એવો દાવો કર્યો હતો કે જો દેશમાં બધી ચૂંટણીઓ એકસાથે યોજાય તો કુલ રાષ્ટ્રીય ઉત્પાદનમાં 4.5 લાખ કરોડ રૂપિયાનો વધારો થશે.
મુંબઈની મુલાકાત દરમિયાન, સમિતિએ મહારાષ્ટ્ર સરકારના વરિષ્ઠ અધિકારીઓ, વિવિધ રાષ્ટ્રીય અને પ્રાદેશિક રાજકીય પક્ષોના પ્રતિનિધિઓ, ભારતીય રિઝર્વ બેંક અને વિવિધ બેંકો અને વીમા કંપનીઓ સાથે વ્યાપક પરામર્શ કર્યો હતો
આઝાદી પછી, 1952, 1957, 1962 અને 1967માં લોકસભા અને વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ એકસાથે યોજાઈ હતી, પરંતુ 1968 અને 1969માં ઘણી વિધાનસભાઓ સમય પહેલા વિસર્જન કરવામાં આવી હતી.
પછી ડિસેમ્બર 1970માં, લોકસભા પણ ભંગ કરવામાં આવી. તેથી એક દેશ, એક ચૂંટણીની પરંપરા તૂટી ગઈ હતી. આજે આપણે ‘એક રાષ્ટ્ર એક ચૂંટણી’ અંગે નાણાકીય સંસ્થાઓ સાથે ચર્ચા કરી. આ સંસ્થાઓએ લોકસભા, વિધાનસભા અને સ્થાનિક સંસ્થાઓની ચૂંટણીઓની આચારસંહિતા લોન મંજૂરી, વિતરણ અને નાણાકીય વ્યવહારોને કેવી રીતે અસર કરે છે તેની માહિતી પૂરી પાડી હતી. ચૌધરીએ માહિતી આપી હતી કે બેંકોએ અંદાજ લગાવ્યો છે કે જો બધી ચૂંટણીઓ એકસાથે યોજવામાં આવે તો દેશનું કુલ રાષ્ટ્રીય ઉત્પાદન 1.6 ટકા વધશે.
એક જ દિવસે ચૂંટણી નહીં
આ ચૂંટણીઓ એક જ દિવસે યોજાશે નહીં. એક દેશ, એક ચૂંટણી એટલે ચોક્કસ સમયગાળા પહેલાં ચૂંટણીઓ યોજવી. જો કેટલીક વિધાનસભાઓ ભંગ કરવામાં આવે અને રાષ્ટ્રપતિ શાસન લાદવામાં આવે, તો પણ બાકીના સમયગાળા માટે ચૂંટણીઓ યોજાઈ શકે છે. આ એક ચૂંટણી સુધારણા કાર્યક્રમ છે. નાણાકીય સંસ્થાઓ ફાયદા અને ગેરફાયદા અંગે માહિતી પ્રદાન કરે તે પછી, સમિતિ એક રાષ્ટ્ર, એક ચૂંટણી અંગે સંસદને ભલામણો કરશે. આ બેઠકમાં ભૂતપૂર્વ મુખ્ય પ્રધાન પૃથ્વીરાજ ચવ્હાણ, ભાજપના સંબિત પાત્રા, શિવસેના સાંસદ શ્રીકાંત શિંદે અને અન્ય 29 સભ્યો હાજર રહ્યા હતા.
સમિતિએ બેંકિંગ અને વીમા ક્ષેત્રની મુખ્ય સંસ્થાઓના પ્રતિનિધિઓ સાથે ચર્ચા કરી, જેમાં સ્ટેટ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા, બેંક ઓફ ઈન્ડિયા, સેન્ટ્રલ બેંક, યુનિયન બેંક, એલઆઈસી, જીઆઈસી અને નાબાર્ડનો સમાવેશ થાય છે. તેમણે કહ્યું હતું કે બેંકિંગ સંસ્કૃતિ પર સંયુક્ત ચૂંટણીઓની અસરને સમજવા માટે ભારતીય બેંક્સ એસોસિએશન દ્વારા એક વ્યાપક અભ્યાસ હાથ ધરવામાં આવશે અને તેના તારણો સમિતિ સમક્ષ રજૂ કરવામાં આવશે.
‘કેન્દ્રના હાથમાં અમર્યાદિત સત્તાઓ આવશે’
જો દોઢ વર્ષ બાકી હોય ત્યારે લોકસભા ભંગ થાય, તો દેશના તમામ રાજ્યોની ચૂંટણીઓ લોકસભાની ચૂંટણીઓ સાથે જ યોજવી પડશે. આ વિધાનસભાઓ સાથે અન્યાય હશે. ‘એક રાષ્ટ્ર, એક ચૂંટણી’ બિલ લોકસભામાં કેન્દ્રસ્થાને છે. રાજ્યના ભૂતપૂર્વ મુખ્ય પ્રધાન પૃથ્વીરાજ ચવ્હાણે સમિતિ સમક્ષ આ મુદ્દો ઉઠાવ્યો હતો કે આ બિલ કેન્દ્રના હાથમાં સત્તાનું અમર્યાદિત કેન્દ્રીકરણ તરફ દોરી જશે.