ઑક્ટોબર હિટને કારણે મુંબઈમાં વીજળીની માંગ વધી
કટોકટી કેવી રીતે દૂર કરવી ?
૧૨ ઑક્ટોબર, ૨૦૨૦ ના રોજ મુંબઈના ઘણા ભાગોમાં થોડા કલાકો માટે અચાનક પાવર ફેલ થઈ ગયો હતો. આવી કટોકટી ૨૨ ફેબ્રુઆરી, ૨૦૨૨ ના રોજ ફરી બની હતી. વાસ્તવમાં એમએમઆરમાં વીજળીની માંગ વધી અને જે ટ્રાન્સમિશન લાઇનમાંથી બહારથી વીજળી આવે છે તેના પરનો ભાર વધ્યો હતો, જેના કારણે પાવર ફેલ થયો હતો. આવી કટોકટીથી બચવા માટે ૧૯૮૧માં જ મુંબઈ માટે આઈલેન્ડ સિસ્ટમ શરૂ કરવામાં આવી હતી. આનો અર્થ એ થયો કે જો વીજળીની કટોકટી હોય તો મુંબઈની સપ્લાય ચેઈનને રાજ્યથી અલગ કરી દેવી જોઈએ.
મુંબઈ: ચોમાસું લગભગ પૂરું થઈ ગયું છે અને મુંબઈને પાણી પૂરું પાડતા તળાવો હજુ પણ ભરાઇ ગયા છે. આ ઉપરાંત ઑક્ટોબરમાં સૂર્યની ગરમી પણ મુંબઈગરાને વધુ પરેશાન કરી રહી છે. આવી સ્થિતિમાં ઑક્ટોબર મહિનામાં પહેલીવાર વીજળીના વપરાશે રેકોર્ડ તોડ્યો છે. શુક્રવારે મુંબઈમાં વીજળીની સૌથી વધુ માંગ લગભગ ૩૫૦૦ મેગાવોટ હતી. આ પહેલા ઑક્ટોબરમાં આવું ક્યારેય બન્યું ન હતું. સામાન્ય રીતે ઉનાળાની ઋતુમાં વીજળીની માંગ ચાર હજાર મેગાવોટ સુધી પહોંચી જાય છે. આ વર્ષે નવમી જૂને ૪,૧૨૧ મેગાવોટની વિક્રમી માંગ નોંધાઈ હતી. આ વખતે તળાવોમાં ૧૦૦ ટકા પાણી ન હોવાને કારણે હાઇડ્રોલિક પ્રોજેક્ટને મર્યાદિત પાણી આપવામાં આવી રહ્યું છે. આ ઉપરાંત કોલસાનો પુરવઠો પણ પહેલાની સરખામણીએ મર્યાદિત કરવામાં આવ્યો છે, જેના કારણે વીજ ઉત્પાદનની ક્ષમતામાં ઘટાડો થયો છે. જેના કારણે બહારથી વીજ પુરવઠાની માંગ વધી છે. નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે જો આ સ્થિતિ ચાલુ રહેશે તો આવતા વર્ષે અમારે પાવર કટનો સામનો કરવો પડી શકે છે. સામાન્ય રીતે સામાન્ય દિવસોમાં મુંબઈને લગભગ ૨૮૦૦ મેગાવોટ વીજળીની જરૂર પડે છે, શુક્રવારે પુરવઠો ૩,૪૭૦ મેગાવોટ નોંધાયેલ હતો.
સામાન્ય રીતે વરસાદની મોસમમાં મુંબઈમાં વીજળીની માંગ ૨૪૦૦થી ૨૬૦૦ મેગાવોટ હોય છે, પરંતુ આ વખતે તુલનાત્મક રીતે ઓછા વરસાદને કારણે ચોમાસાની સીઝનમાં વીજળીની સરેરાશ માંગ ત્રણ હજાર મેગાવોટની આસપાસ રહી હતી. ઑક્ટોબર મહિનામાં વીજળીની માંગ સતત વધી રહી છે. આ અઠવાડિયે વીજળીની સરેરાશ માંગ ૩૨૦૦ મેગાવોટની આસપાસ હતી. વીજળીની સતત માંગને જોતા કંપનીઓ હવે બહારના રાજ્યોમાંથી વીજળી ખરીદી રહી છે.