આરકે ફિલ્મ્સ, ફિલ્મ હેરિટેજ ફાઉન્ડેશન, એનએફડીસી, એનએફએઆઈ અને સિનેમાએ સુપ્રસિદ્ધ રાજ કપૂરની ૧૦૦મી જન્મજયંતી પર સંયુક્ત રીતે ઉજવણીનું આયોજન કર્યું છે. તેનું શીર્ષક છે ‘રાજ કપૂર ૧૦૦ સેલિબ્રેટિંગ ધ સેન્ટેનરી ઑફ ધ ગ્રેટેસ્ટ શોમેન’. ત્રણ દિવસીય ઉત્સવ ૧૩મી ડિસેમ્બરથી શરૂ થશે અને ૧૫મી ડિસેમ્બર સુધી ચાલશે. આ અંતર્ગત રાજ કપૂરની ૧૦ ફિલ્મો ૪૦ શહેરો અને ૧૩૫ થિયેટરોમાં પ્રદર્શિત કરવામાં આવશે. સમગ્ર PVR-INOX અને સિનેપોલિસ સિનેમાઘરોમાં સ્ક્રિનિંગ થશે, જેથી પ્રેક્ષકો દેશભરનાં અત્યાધુનિક સ્થળોએ આ શ્રદ્ધાંજલિનો અનુભવ કરી શકે. ખાસ વાત એ છે કે દરેક સિનેમાઘરમાં ટિકિટની કિંમત માત્ર ₹૧૦૦ રાખવામાં આવી છે, જેથી દરેક લોકો આ જાદુઈ સફરનો ભાગ બની શકે.
રાજ કપૂર (૧૯૨૪-૧૯૮૮)ને ભારતીય સિનેમાના મહાન ફિલ્મ નિર્માતાઓમાંના એક ગણવામાં આવે છે, જેમણે વિશ્ર્વ સિનેમા પર અમીટ છાપ છોડી છે. ‘ધ ગ્રેટેસ્ટ શોમેન’ તરીકે જાણીતા રાજ કપૂરે ફિલ્મ નિર્માણ, અભિનય અને દિગ્દર્શનમાં એવું અદ્ભુત કામ કર્યું કે તે આજે પણ પ્રેરણા આપે છે.
પોતાના પિતા પૃથ્વીરાજ કપૂરના પગલે ચાલીને રાજ કપૂરે પોતાની અલગ ઓળખ બનાવી. તેમણે ઈન્કિલાબ (૧૯૩૫)માં બાળ કલાકાર તરીકે કામ કર્યું હતું. આ પછી, ૧૯૪૮ માં તેઓએ આર.કે. ફિલ્મ્સ સ્ટુડિયોની સ્થાપના કરી અને ઘણી ઐતિહાસિક ફિલ્મો બનાવી.
તેમની ફિલ્મોમાં આઝાદી પછીના ભારતના સામાન્ય માણસનાં સપનાં, ગામ અને શહેર વચ્ચેનો સંઘર્ષ અને ભાવનાત્મક વાર્તાઓ જીવંત થઈ. આવારા (૧૯૫૧), શ્રી ૪૨૦ (૧૯૫૫), સંગમ (૧૯૬૪) અને મેરા નામ જોકર (૧૯૭૦) જેવી ફિલ્મો આજે પણ સિનેમાપ્રેમીઓના હૃદયમાં જીવંત છે. તેમનું પ્રસિદ્ધ પાત્ર, ચાર્લી ચેપ્લિનથી પ્રેરિત ‘આવારા’, સમગ્ર વિશ્ર્વમાં, ખાસ કરીને સોવિયેત યુનિયનમાં લોકપ્રિય બન્યું હતું.
રાજ કપૂરને પદ્મ ભૂષણ (૧૯૭૧), દાદા સાહેબ ફાળકે પુરસ્કાર (૧૯૮૮) અને અનેક ફિલ્મફેર પુરસ્કારોથી નવાજવામાં આવ્યા હતા. આવારા અને બૂટ પોલિશ જેવી તેમની ફિલ્મો કાન્સ ફિલ્મ ફેસ્ટિવલમાં પણ દર્શાવવામાં આવી હતી અને જાગતે રહો એ કાર્લોવી વેરી ઇન્ટરનેશનલ ફિલ્મ ફેસ્ટિવલમાં ક્રિસ્ટલ ગ્લોબ જીત્યો હતો.
અભિનેતા અને ફિલ્મ નિર્માતા રણધીર કપૂર માને છે, ‘રાજ કપૂર માત્ર એક ફિલ્મ નિર્માતા ન હતા, તેઓ એક સ્વપ્નદ્રષ્ટા હતા જેમણે ભારતીય સિનેમાની ભાવનાત્મક પરંપરાને આકાર આપ્યો. તેમની વાર્તાઓ માત્ર ફિલ્મો નથી, પરંતુ ભાવનાત્મક સફર છે જે પેઢીઓને જોડે છે. આ ઉત્સવ તેમને અમારી નાની શ્રદ્ધાંજલિ છે.’
અભિનેતા રણબીર કપૂર કહે છે કે, ‘અમારી પેઢી એક એવા દિગ્ગજના ખભા પર ઊભી છે કે જેમની ફિલ્મો તેમના સમયની ભાવનાને પ્રતિબિંબિત કરે છે અને દાયકાઓ સુધી સામાન્ય માણસના અવાજને વ્યક્ત કરે છે, પ્રેરિત કરવાનું ચાલુ રાખે છે અને આ ઉત્સવ એ જાદુનું સન્માન કરવાની અને દરેકને તેના વારસાને મોટા પડદા પર જોવા માટે આમંત્રિત કરવાની અમારી રીત છે!’
(બોક્સ)
આ ઉત્સવમાં રાજ કપૂરની સૌથી પ્રખ્યાત ફિલ્મો પ્રદર્શિત કરવામાં આવશે, જેમાં નીચેનાનો સમાવેશ થાય છે:
આગ (૧૯૪૮), બરસાત (૧૯૪૯), આવારા (૧૯૫૧), શ્રી ૪૨૦ (૧૯૫૫), જાગતે રહો (૧૯૫૬), જીસ દેશ મે ગંગા બહતી હૈ (૧૯૬૦), સંગમ (૧૯૬૪), મેરા નામ જોકર (૧૯૭૦), બોબી (૧૯૭૩), રામ તેરી ગંગા મૈલી (૧૯૮૫)
તો આવો, ૨૦૨૪ની ૧૩મીથી ૧૫મી ડિસેમ્બર સુધી રાજ કપૂરના જાદુઈ સફરને ફરી જીવંત કરીએ અને ભારતના આ મહાન શોમેનના અદ્ભુત વારસાની ઉજવણી કરીએ.