જામનગર: કેન્દ્રીય આયુષ પ્રધાન પ્રતાપ રાવ જાધવની ઉપસ્થિતિમાં આયુર્વેદ શિક્ષણ અને સંશોધન સંસ્થા (ITRA) જામનગરનો પ્રથમ દીક્ષાંત સમારોહ યોજાયો હતો. આ પ્રસંગે સંબોધતા તેમણે કહ્યું કે જામનગર માત્ર સાંસ્કૃતિક, આધ્યાત્મિક અને વ્યાપારી રીતે સમૃદ્ધ નથી પરંતુ આયુર્વેદ અને વિજ્ઞાનમાં શિક્ષણ, સંશોધન અને નવીનતાનું હૃદય પણ છે.
અહીં આયુર્વેદનું પ્રથમ સંશોધન કેન્દ્ર, પ્રથમ યુનિવર્સિટી, યોગ, નિસર્ગોપચાર અને ફાર્મસી સંસ્થાઓ અને હવે આયુર્વેદ સહિત પરંપરાગત દવાઓ માટે વિશ્વનું પ્રથમ WHO સહયોગ કેન્દ્ર પણ અસ્તિત્વમાં આવી રહ્યું છે. તેથી, ભારતમાં આયુર્વેદ અભ્યાસ, શિક્ષણ, સંશોધન અને દવાના ક્ષેત્રમાં આ ભૂમિનું એક અનોખું સ્થાન છે.
આગળ તેમણે જણાવ્યું કે વર્ષ 2020માં, ભારત સરકારે આ કેમ્પસની તમામ શૈક્ષણિક સંસ્થાઓને એકત્ર કરી અને ITRA ની સ્થાપના કરી હતી. અમારા માટે ખૂબ ગર્વની વાત છે કે આ સંસ્થા આયુષ ક્ષેત્રમાં રાષ્ટ્રીય મહત્વની પ્રથમ સંસ્થા તરીકે સ્થાપિત થઈ છે, જે ભારતમાં આયુર્વેદિક શિક્ષણ અને સંશોધનના ક્ષેત્રમાં એક નવો અધ્યાય ઉમેરે છે.
આપણ વાંચો: આયુર્વેદને લોકલ ટુ ગ્લોબલ બનાવવાના પ્રયાસોને કારણે જામનગરનું આઇ.ટી.આર.એ. બન્યું આરાધનાલય
આ ઉદ્ઘાટન સમયે, વિશ્વ આરોગ્ય સંગઠનના મહાનિર્દેશક, ડૉ. ટેડ્રોસ અને વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ જાહેરાત કરી હતી કે WHO હેઠળ ગ્લોબલ સેન્ટર ફોર ટ્રેડિશનલ મેડિસિન પણ અહીં સ્થાપિત કરવામાં આવશે. આ WHOનું પ્રથમ અને એકમાત્ર આઉટપોસ્ટેડ સેન્ટર છે જે પરંપરાગત દવાને સમર્પિત છે.
તેમણે માહિતી આપી કે આયુષ મંત્રાલયે અત્યાર સુધીમાં આંતરરાષ્ટ્રીય સહયોગની દિશામાં સરકારી સ્તરે 24 થી વધુ દેશો અને સંસ્થાકીય સ્તરે 50થી વધુ દેશો સાથે એમઓયુ પર હસ્તાક્ષર કર્યા છે.
ઉપરાંત, આ સહયોગ દ્વારા, સરકારે ભારતીય દૂતાવાસોમાં હાલમાં 38 દેશોમાં આયુષ ચેરની સ્થાપના, સંયુક્ત સંશોધન પ્રોજેક્ટ્સ, વિદ્યાર્થી અને ફેકલ્ટી વિનિમય કાર્યક્રમો તેમજ 42 આયુષ માહિતી કેન્દ્રોની સ્થાપના વિશે માહિતી આપી હતી.
વાંતારા સાથે સહયોગ હાથ ધરાશે
સભાને સંબોધતા આયુષ પ્રધાને કહ્યું કે પ્રાચીન સમયમાં જ્યારે આધુનિક દવા ઉપલબ્ધ નહોતી, ત્યારે ભારતની આયુર્વેદ અને પરંપરાગત તબીબી પરંપરા ફક્ત માનવ કલ્યાણ માટે જ નહીં પરંતુ પશુ ચિકિત્સા સુધી પણ વિસ્તરેલી હતી. હસ્ત આયુર્વેદ જેવા પુસ્તકો આનો પુરાવો છે.
આ ભાવનાને વિકસિત કરીને, અમે વિશ્વના સૌથી મોટા ‘વન્યજીવન પુનર્વસન કેન્દ્ર – વાંતારા’ સાથે સહયોગ કરવા તરફ આગળ વધી રહ્યા છીએ. પ્રસ્તાવિત સહયોગમાં પ્રાણી આયુર્વેદ પર સંશોધન, વન્યજીવન સંરક્ષણમાં આયુર્વેદનું યોગદાન, તાલીમ કાર્યક્રમો, સંયુક્ત પ્રકાશનો અને કેસ સ્ટડીનો સમાવેશ થાય છે.
234 વિદ્યાર્થીઓને ડિગ્રી એનાયત કરવામાં આવી
આ દીક્ષાંત સમારોહમાં કુલ 234 વિદ્યાર્થીઓને ડિગ્રી એનાયત કરવામાં આવી હતી, જેમાં 143 MD/MS ડોક્ટર, 35 M. ફાર્મ (આયુર્વેદ), 2 M.Sc. (ઔષધીય વનસ્પતિ), 33 ડિપ્લોમા (આયુર્વેદ ફાર્મસી), 18 ડિપ્લોમા (નેચરોપથી), અને 3 PG ડિપ્લોમા (Y.N.) વિદ્યાર્થીઓનો સમાવેશ થાય છે.
વિદેશથી આયુર્વેદનો અભ્યાસ કરતા વિદ્યાર્થીઓને પણ ડિગ્રી એનાયત કરવામાં આવી હતી. સમારોહમાં પાંચ શ્રેણીઓના ઉત્કૃષ્ટ વિદ્યાર્થીઓને મેડલ એનાયત કરવામાં આવ્યા હતા. આ સાથે, શ્રેષ્ઠ સંશોધન અને શ્રેષ્ઠ સંશોધન પ્રકાશન માટે બે વિશેષ મેડલ પણ એનાયત કરવામાં આવ્યા હતા.
બે રાષ્ટ્રીય સંસ્થાઓ સાથે એમઓયુ પર હસ્તાક્ષર
આ દીક્ષાંત સમારોહમાં, કુલ બે રાષ્ટ્રીય સંસ્થાઓ સાથે એમઓયુ પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા હતા. આમાં CSIR-નેશનલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ફોર ઇન્ટરડિસિપ્લિનરી સાયન્સ એન્ડ ટેકનોલોજી (ત્રિવેન્દ્રમ) અને ફાર્માકોપીયા કમિશન ફોર ઇન્ડિયન મેડિસિન એન્ડ હોમિયોપેથી (ગાઝિયાબાદ) સાથે સહયોગનો સમાવેશ થાય છે. આ ભાગીદારી દ્વારા, વિજ્ઞાન, ટેકનોલોજી અને તબીબી પ્રથાઓને જોડીને નવા સંશોધન અને જાહેર આરોગ્ય સંબંધિત કાર્ય કરવામાં આવશે.
