કેન્દ્રની મંજૂરી વિના AMCનો ખાતર બનાવતો પ્લાન્ટ ધૂળ ખાય છે, દર મહિને ₹૧૧ લાખનો ખોટનો ધંધો!

અમદાવાદ: મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશન (AMC) દ્વારા આઠ વર્ષ પહેલાં પીરાણા ખાતે રૂ. ૨૫ કરોડના ખર્ચે સ્થાપવામાં આવેલો ગેમા રેડિયેશન પ્લાન્ટ નિષ્ફળતાની આરે છે. આ પ્લાન્ટને ચાલુ રાખવા માટે AMC દર વર્ષે આશરે રૂ. ૧ કરોડનો ખર્ચ કરી રહી છે, પરંતુ પ્લાન્ટમાં માનવ કચરામાંથી બનેલા ખાતરનું એક કિલોગ્રામ પણ બજારમાં વેચી શકાયું નથી, કારણ કે તેના વેચાણ માટે કેન્દ્ર સરકાર તરફથી હજી સુધી મંજૂરી મળી નથી. પરિણામે, ખાતરનો સ્ટોક સતત વધી રહ્યો છે અને પ્લાન્ટ તેની ક્ષમતાના નજીવા ભાગ પર જ કાર્યરત છે. હવે AMC આ પ્લાન્ટને ચાલુ રાખવો કે બંધ કરવો તે અંગેનો નિર્ણય લેવાની તૈયારીમાં છે.

કેન્દ્રીય મંજૂરીના અભાવે પ્લાનિંગ ખોરવાયું

ભાભા એટોમિક રિસર્ચ સેન્ટર (BARC)ના સહયોગથી ૨૦૧૬માં સ્થાપિત કરાયેલો આ ૧૫૦૦ kCi ગેમા રેડિયેશન સ્લજ હાઇજીનાઇઝેશન પ્લાન્ટ શહેરના સુએજ ટ્રીટમેન્ટ પ્લાન્ટમાંથી નીકળતા સ્લજને રેડિયેશન દ્વારા જંતુઓ અને બીજનો નાશ કરીને કૃષિ-ગ્રેડ ખાતરમાં પરિવર્તિત કરવા માટે ડિઝાઇન કરવામાં આવ્યો હતો. આ વિચાર પાછળનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય દરરોજ ૧૦૦ ટન સુધીના સ્લજ પર પ્રક્રિયા કરીને કચરામાંથી આવક પેદા કરવાનું હતું.

જોકે, આ યોજના શરૂઆતથી જ અટકી પડી છે. આઠ વર્ષથી AMC માનવ મળમૂત્રમાંથી બનેલા ખાતરના વેચાણ માટે કેન્દ્રની મંજૂરીની રાહ જોઈ રહ્યું છે, જે કે હાલના રાષ્ટ્રીય નિયમો હેઠળ અસ્તિત્વમાં નથી. ત્રણ વર્ષ પહેલાં AMC અને BARC દ્વારા નવી ક્રશર ટેક્નોલોજી સાથે પ્લાન્ટને અપગ્રેડ કરીને લાઇસન્સની અરજી ફરીથી કરવામાં આવી હોવા છતાં, કોઈ મંજૂરી મળી શકી નથી.

૧૦૦ ટનની ક્ષમતા સામે માત્ર ૩ થી ૫ ટન ઉત્પાદન

મંજૂરીના અભાવે, પ્લાન્ટનું ઉત્પાદન તેની દૈનિક ૧૦૦ ટન ક્ષમતાની નજીક ક્યારેય પહોંચી શક્યું નથી. હાલમાં દરરોજ માત્ર ૩ થી ૫ ટન ખાતરનું ઉત્પાદન થાય છે, જેનો મોટો ભાગ વણવપરાયેલો રહે છે, કારણ કે AMCના પોતાના બગીચાઓ અને વાવેતરની પ્રવૃત્તિઓ મર્યાદિત માત્રામાં જ તેનો ઉપયોગ કરી શકે છે. બાકીનો સ્ટોક કાયદેસર રીતે વેચવાનો કોઈ માર્ગ ન હોવાથી, AMC પાસે માત્ર વધતો સ્ટોક અને નિકાલનો અભાવ જ રહ્યો છે.

આ પણ વાંચો…વિશ્વાસ નહીં થાય! AMC રસોડાના કચરામાંથી CNG ગેસ બનાવશે, નોન-વેજ કચરો પણ બનશે પશુઓનો આહાર!