ગીતા મહિમા ઃ પ્રભુની પ્રભુતા

• સારંગપ્રીત

ગત અંકમાં ભગવાનના મહિમાની વાત આરંભીને ભગવાન કૃષ્ણ હજી આગળ એ મહિમાને દૃઢ કરાવે છે.
ભગવાનની સાર્વભૌમ સત્તાનો જાણે શંખનાદ કરતા હોય તેમ શ્રીકૃષ્ણ ભગવાન કહે છે કે પરમાત્મા આ સમગ્ર જગતના આધાર છે. તેઓ જ સમગ્ર સૃષ્ટિના પ્રાણદાતા છે. તેઓ સદા અને સર્વત્ર વિદ્યમાન છે.

આ મહિમાના શબ્દો આજના માનવીમાં જિજ્ઞાસા પ્રેરીને તેને સંદેહના વમળમાં વિચારવા મજબૂર કરે છે કે આપણે તો ભગવાનને ક્યાંય જોયા નથી. જે કંઈ જોયું છે તે મંદિરોમાં રહેલી મૂર્તિઓ છે. તે શું ત્યાં ખરેખર ભગવાન છે ?
શું આ વિશ્વના રચયિતા ભગવાન મૂર્તિમાં છે ? સદીઓથી આ સવાલ માનવને સતાવી રહ્યો છે… કે, ખરેખર ભગવાન નામનું કોઈ તત્ત્વ છે ? જો છે તો મૂર્તિમાન છે કે અમૂર્ત ? શું તે મૂર્તિમાન હોઈ શકે?

‘ભગવાન મૂર્તિમાન નથી.’ આવી માન્યતા ધરાવતાં ચિત્તોડના એક સંબંધીએ મીરાંબાઈનો ખૂબ વિરોધ કર્યો, ખૂબ હેરાન-પરેશાન કર્યા. કારણ કે, મીરાંબાઈ સાથે શ્રીનાથજી, વૃંદાવનવિહારીજી અને દ્વારકાધીશજીની મૂર્તિઓ સાક્ષાત વાતચીત કરતી. પણ તે સંબંધીને આ બધુ ઢોંગ-ધતીંગ લાગતું કે, શું ભગવાન મૂર્તિમાં રહીને પ્રત્યક્ષ વાતચીત કરે! પણ મીરાંએ જ્યારે ભગવાન શ્રીકૃષ્ણની કર્મભૂમિ દ્વારિકાના રણછોડજીના નિજમંદિરમાં બે કીર્તનો ગાયાં ને કૃષ્ણમાં લીન થઈ ગયાં.

ત્યારે ન કેવળ તે સંબંધી, પણ આવી માન્યતા ધરાવતા સૌની આંખ ઉઘાડી દીધી અને પ્રતીતિ કરાવી કે ભગવાન મૂર્તિમાન છે.
આજની 21મી સદીમાં પણ પાસે એવા કેટલાંય પુરાવા છે કે, જેમાં એક નહીં, બે નહીં, પણ સેંકડોં લોકોની આંખો સમક્ષ ભગવાન મૂર્તિમાં પ્રત્યક્ષ રહીને તેઓને દર્શન આપ્યા હોય કે ભાવ પૂરા કર્યા હોય.

21મી સપ્ટેમ્બર 1995 ને દિવસે દિલ્હીમાં એક સામાન્ય માણસે વહેલી સવારે ગણપતિને દૂધની ચમચી ધરી અને આશ્ચર્ય સર્જાયું. દૂધ ગાયબ થઈ ગયું. ત્યાર પછી તો વીજળી વેગે આ સમાચાર સમગ્ર ભારતમાં ફેલાઈ ગયા. બપોર સુધીમાં તો સમગ્ર વિશ્વમાં સમાચાર ફેલાઈ ગયા.

ગણપતિની મૂર્તિ દ્વારા દૂધ પીવાના પ્રસંગોએ ચકચાર જગાવી દીધી હતી. બધાને એક સરખો અનુભવ થયો. દિલ્હીમાં રોજ કરતાં 30 ટકા વધારે દૂધ વેચાયું. ઈંગ્લેન્ડના એક ગેટ વે સ્ટોરમાંથી 14,200 લિટર દૂધ વેચાઈ ગયું. ગણેશજીએ દૂધ પીધું એ ચમત્કાર તો હતો જ, પરંતુ એક શાશ્વત સિદ્ધાંતની પ્રતીતિ પણ હતી.

આ જ વાત આપણાં શાસ્ત્રો પોકારી પોકારીને કહે છે. ભગવાન સ્વામિનારાયણ પોતાના વચનામૃતમાં શ્રીમદભાગવતના 11માં સ્કંધના 27મા અધ્યાયનો 12મો શ્ર્લોક ટાંકીને કહે છે કે, મારી અષ્ટ પ્રકારની જે પ્રતિમા તથા જે સંત તેને વિષે હું અખંડ નિવાસ કરીને રહું છું.

મહારાષ્ટ્રના પ્રસિદ્ધ સંત નામદેવને પણ આવો જ અનુભવ થયેલો. તેમણે જ્યારે પૂર્ણ શ્રદ્ધાથી ભગવાનને થાળ ધરાવ્યો ત્યારે ભગવાન મૂર્તિમાંથી પ્રગટ થઈ નિજહાથે તેમનો થાળ જમ્યા. એટલું નહીં પણ તેની સાથે રમ્યા ને ખૂબ સુખ આપેલું.
ગુજરાતના સુપ્રસિદ્ધ યાત્રાધામ શામળાજી મંદિરની મૂર્તિ 24 કિ.મી. દૂર આવેલા ટોડલા ગામના ખુશાલ ભટ્ટ (સદ્ગુરુ ગોપાળાનંદ સ્વામી) સાથે રોજ રમવા આવતી હતી તેના ઐતિહાસિક દસ્તાવેજ આજે પણ તેની ગવાહી પૂરતા રહે છે. આજે પણ દર વર્ષે ભગવાન મૂર્તિમાં રહીને વિવિધ મંદિરોમાં અન્નકૂટ આરોગે છે, એવા પ્રત્યક્ષ ઉદાહરણોના આપણે સાક્ષી છીએ.

જેમ ફક્ત સૂર્યનાં પ્રચંડ કિરણો જોવાથી અગ્નિ દૃશ્યમાન થતો નથી, પરંતુ આ જ કિરણોને બિલોરી કાચ દ્વારા કેન્દ્રિત કરવામાં આવે તો અગ્નિ દૃશ્યમાન થાય છે. ઈશાવાસ્ય ઉપનિષદ્ના પહેલા મંત્ર પ્રમાણે ‘ઇૃયળમળશ્ર્ન્રૂરુપર્ડૈ લમૃ….’ ભગવાન તો અણુ એ અણુમાં છે પણ આપણને દૃશ્યમાન થતા નથી. પણ જ્યારે આપણી શ્રદ્ધા મૂર્તિમાં કેન્દ્રિત થાય ત્યારે જ ભગવાન આપણની સામે દૃશ્યમાન થતા હોય છે.

ઇ.અ.ઙ. જ. સંસ્થાના પ્રમુખસ્વામી મહારાજ ઘણીવાર કહેતાં કે ભગવાન તો પ્રત્યક્ષ છે જ! તે ભક્તોના ભાવ અંગીકાર કરે છે. હા, સ્વામીશ્રીનું જીવન જ શ્રદ્ધાની મૂર્તિ હતું.

મંદિરોમાં પ્રતિષ્ઠિત આ મૂર્તિઓ આજે પણ સેંકડો ભક્તોના ભાવ પૂરા કરે છે, સંકલ્પો સિદ્ધ કરે છે ને પોતાના અભયહસ્ત દ્વારા દર્શનાર્થીઓને અભયદાન અર્પે છે. ભગવાનનો આવો મહિમા સમજીને આવી જ તીવ્ર શ્રદ્ધા દૃઢ કરીએ તો સમાધિ જેવું દુષ્કર સાધન પણ સહજતાથી

સિદ્ધ થઈ જાય છે. આપણે પણ જ્યારે કોઈ મંદિરમાં જઈએ ત્યારે ભગવાનની નયનરમ્ય મૂર્તિના દર્શન કરીએ અને અભયદાન પામીએ…. ખરેખર, પ્રભુની પ્રભુતા દરેક જગ્યા ઉપર છે અને છે જ….