આજથી ફાગણ મહિનો શરૂ થઈ રહ્યો છે, જાણો આ મહિનામાં આવનારા વ્રત અને તહેવારોની યાદી
ફાગણ એટલે કે ફાગણ મહિનો હિંદુ કેલેન્ડરનો છેલ્લો મહિનો છે. આ મહિનાની પૂર્ણિમાએ ફાગણની નક્ષત્ર હોવાને કારણે આ મહિનાનું નામ ફાગણ પડ્યું છે, જે ધીમે ધીમે અપ્રભંશ થઇને ફાગણ થઇ ગયું. આ મહિનો આનંદ અને ઉલ્લાસનો મહિનો કહેવાય છે. આ મહિનાથી ધીમે ધીમે ઉનાળો શરૂ થાય છે અને શિયાળો ઓછો થવા લાગે છે. વસંતના પ્રભાવથી આ મહિનામાં પ્રેમ અને સંબંધોમાં સુધારો થાય છે. આ મહિનાથી ખાવા-પીવાની આદતો અને જીવનશૈલીમાં બદલાવ આવવો જોઈએ. આ વખતે ફાગણ મહિનો 25 ફેબ્રુઆરી એટલે કે આજથી 25 માર્ચ સુધી ચાલશે. આપણે આ મહિનામાં આવનારા કેટલાક વ્રતો અને તહેવારોની યાદી જોઇએ.
મુખ્ય ઉપવાસ અને તહેવારોઃ-
ફાગણ શુક્લ અષ્ટમીના દિવસે માતા લક્ષ્મી અને માતા સીતાની પૂજા કરવાની પરંપરા છે. ફાગણ કૃષ્ણ ચતુર્દશી પર ભગવાન શિવની ઉપાસનાનો મહાન તહેવાર શિવરાત્રી પણ ઉજવવામાં આવે છે. ચંદ્રનો જન્મ ફાગણમાં જ થયો હતો, તેથી આ મહિનામાં ચંદ્રની પૂજા પણ કરવામાં આવે છે. પ્રેમ અને આધ્યાત્મિકતાનો તહેવાર હોળી પણ ફાગણમાં જ ઉજવવામાં આવે છે.
28 ફેબ્રુઆરી 2024 (બુધવાર) – દ્વિજપ્રિયા સંકષ્ટિ ચતુર્થી
માર્ચ 1, 2024 (શુક્રવાર) – યશોદા જયંતિ
3 માર્ચ 2024 (રવિવાર) – શબરી જયંતિ, ભાનુ સપ્તમી
4 માર્ચ 2024 (સોમવાર) – જાનકી જયંતિ
6 માર્ચ, 2024 (બુધવાર) – વિજયા એકાદશી
8 માર્ચ, 2024 (શુક્રવાર) – મહાશિવરાત્રી, પ્રદોષ વ્રત (કૃષ્ણ), માસિક શિવરાત્રી, પંચક શરૂ
10 માર્ચ, 2024 (રવિવાર)- ફાગણ અમાવસ્યા
માર્ચ 12, 2024 (મંગળવાર) – ફુલૈરા દૂજ, રામકૃષ્ણ જયંતિ
13 માર્ચ, 2024 (બુધવાર) – વિનાયક ચતુર્થી
20 માર્ચ 2024 (બુધવાર) – અમલકી એકાદશી
22 માર્ચ 2024 (શુક્રવાર) – પ્રદોષ વ્રત
24 માર્ચ, 2024 (રવિવાર) – હોલિકા દહન, ફાગણ પૂર્ણિમા વ્રત
25 માર્ચ, 2024 (સોમવાર) – હોળી (ધુળેટી), ચંદ્ર એકાદશી
કયા દેવની પૂજા કરવી?
ફાગણ મહિનામાં શ્રી કૃષ્ણની આરાધના કરવી વિશેષ ફળદાયી ગણાય છે. આ મહિનામાં બાળ કૃષ્ણ, યંગ કૃષ્ણ અને ગુરુ કૃષ્ણના ત્રણેય સ્વરૂપોની પૂજા કરી શકાય છે. બાળકો માટે બાલ કૃષ્ણની પૂજા કરો. યુવાનોએ પ્રેમ અને ખુશી માટે કૃષ્ણની પૂજા કરવી જોઈએ. જ્ઞાન અને ત્યાગ માટે ગુરુ કૃષ્ણની પૂજા કરો.
નિયમો અને સાવચેતીઓ આ મહિનામાં ઠંડા અથવા સામાન્ય પાણીથી સ્નાન કરવાનો પ્રયાસ કરો. ખોરાકમાં અનાજનો ઉપયોગ ઓછો કરો. બને તેટલા ફળ ખાઓ. રંગીન અને સુંદર કપડાં પહેરો. સુગંધનો ઉપયોગ કરી વાતાવરણ તાજગીભર્યું બનાવો. ભગવાન કૃષ્ણની નિયમિત પૂજા કરો. પૂજામાં ફૂલોનો ભરપૂર ઉપયોગ કરો. આ મહિનામાં માદક દ્રવ્યો અને માંસાહાર ટાળો.
