મુખ્યપ્રધાને દુકાળ નિવારણ પગલાંની સમીક્ષા કરી: 68 તાલુકા અને 354 મહેસુલી મંડળો દુકાળગ્રસ્ત
(અમારા પ્રતિનિધિ તરફથી)
મુંબઈ: મુખ્યપ્રધાન એકનાથ શિંદેએ ગુરુવારે છત્રપતિ સંભાજીનગર વિભાગમાં દુષ્કાળ અને પાણીની અછતની સમીક્ષા કરી હતી. તેમણે એજન્સીઓને પીવાના પાણી, ઘાસચારાની ઉપલબ્ધતાના પગલાંને સર્વોચ્ચ અગ્રતા આપવા અને ચોમાસા પૂર્વેના દુકાળ નિવારણ સંબંધી પગલાંનો અમલ કરવાનો નિર્દેશ આપ્યો હતો.
વિભાગીય કમિશનરની કચેરીમાં વિભાગના તમામ જિલ્લાઓમાં દુકાળના પગલાં અંગે સમીક્ષા હાથ ધરવામાં આવી હતી. એકનાથ શિંદે સાથે ગ્રામીણ વિકાસ પ્રધાન ગિરીશ મહાજન, પાણી પુરવઠા પ્રધાન ગુલાબરાવ પાટીલ, આરોગ્ય પ્રધાન ડો. તાનાજી સાવંત, વિધાન પરિષદમાં વિરોધ પક્ષના નેતા અંબાદાસ દાનવે, હરિભાઉ બાગડે, રમેશ બોરનારે, સંજય શિરસાટ, મુખ્ય સચિવ ડો. નીતિન કરીર, વિભાગીય કમિશનર, કલેક્ટર, તેમજ જાલના, હિંગોલી, બીડ, લાતુર, ધારાશિવ, નાંદેડ, પરભણીના જિલ્લા કલેક્ટરોએ વીડિયો સિસ્ટમ દ્વારા ભાગ લીધો હતો.
ડિવિઝનલ કમિશનરે ડિવિઝનની સ્થિતિ રજૂ કરી હતી. આ વિભાગમાં 68 તાલુકા અને 354 મહેસુલી મંડળોનો દુકાળગ્રસ્ત તાલુકા અને મંડળો તરીકે સમાવેશ કરવામાં આવ્યો હોવાની માહિતી આપવામાં આવી હતી. આ તમામ વિસ્તારોમાં દુકાળની રાહતો લાગુ કરવામાં આવી છે. તેમાંથી 28 લાખ 72 હજાર 674 ખેતીની જમીન ધારકોને રૂ. 42.23 કરોડની મહેસૂલી છૂટ આપવામાં આવી છે. 8,78,415 ખેડૂતોને પાક લોન રિસ્ટ્રક્ચરિંગ માટે પાત્ર છે.
10,18,926 જમીન ધારકોની કુલ રૂ. 8,629 કરોડની લોનની વસૂલાત સ્થગિત કરવામાં આવી છે. તેમજ 8,39,755 ખાતાધારકોને રૂ. 477.60 કરોડના બાકી વીજ બિલોમાં રૂ. 310.15 કરોડની રાહત આપવામાં આવી છે. વિભાગના 5,07,961 વિદ્યાર્થીઓને પરીક્ષા ફીમાં રૂ. 23.09 કરોડની રાહત આપવામાં આવી છે. વિભાગમાં 2,06,460 કામો પ્રસ્તાવિત છે અને તેની કાર્યકારી ક્ષમતા 3,86,28,189 મેન ડે છે.
1289 ગામો, 512 વાડીઓમાં 1837 ટેન્કર દ્વારા પાણી પહોંચાડવામાં આવી રહ્યું છે. તેમજ 3181 કુવાઓ સંપાદિત કરવામાં આવ્યા છે. આ ઉપરાંત પાક વીમા અને વીજ પુરવઠો ખોરવાઈ ન જાય તે અંતર્ગત સહાયનું વિતરણ કરવામાં આવી રહ્યું હોવાની માહિતી આપવામાં આવી હતી. તમામ કલેક્ટરે તેમની સ્થિતિ વિશે માહિતી આપી હતી.
શિંદેએ કહ્યું કે કલેક્ટરે તેમના જિલ્લાના માંગણીવાળા ગામોને તાત્કાલિક પૂરતા ટેન્કર પૂરા પાડવા જોઈએ. જો દરખાસ્ત હોય તો ત્રણ દિવસમાં ટેન્કર ચાલુ કરી દેવા જોઈએ. હાલ પૂરતું પાણીની ગુણવત્તા ચકાસવી જોઈએ, ગામડાઓને પાણી પહોંચાડતી નળની પાણી પુરવઠા યોજનાઓના ઓવરડ્યુ બિલની વસૂલાત બાજુ પર રાખો, પરંતુ કોઈ પણ સંજોગોમાં પાણી પુરવઠા યોજનાઓને વીજ પુરવઠો બંધ ન કરવો જોઈએ.
ગામડાઓમાં ગ્રામ સેવક, તલાટીની બેઠકો યોજીને ગામવાર માંગણીઓ શોધો. ઘાસચારાની ખેતી માટે આપવામાં આવતી સબસીડીમાંથી ઘાસચારાનું ઉત્પાદન કરવામાં આવ્યું છે. આ ઘાસચારો પશુપાલન માટે ઉપલબ્ધ છે. તેની માહિતી પશુપાલકો સુધી પહોંચાડો. ભૂગર્ભજળના સ્તરમાં થતા ઘટાડાને ધ્યાનમાં લઈને જળ સંરક્ષણના પગલાં અમલમાં મૂકવા જોઈએ. ટેન્કરથી અસરગ્રસ્ત ગામોમાં કુવાઓ, બોરવેલ અને પાણીના સંરક્ષણના પગલાં ભરવા જોઈએ જેથી ભવિષ્યમાં ટેન્કરો દ્વારા પાણી પુરવઠાની જરૂર ન પડે.
‘કાદવ મુક્ત ડેમ, કાંપમુક્ત શિવાર’ અભિયાનને વેગ આપો આ અભિયાનને ચોમાસા પહેલા અમલમાં મુકો. તેના માટે એનજીઓની મદદ લો. કોઈપણ સંજોગોમાં પીવાના પાણી, ઘાસચારો, પશુઓને પાણી પીવડાવવાને સર્વોચ્ચ પ્રાધાન્ય આપો. કમોસમી વરસાદથી થયેલા નુકસાનનું આકલન કરો. ચોમાસા પહેલા કામ પૂર્ણ કરો. ખાતરી કરો કે ગામડાઓ વરસાદને કારણે સંપર્ક વિચ્છેદ ન થાય, અનાજ, દવાઓનો પૂરતો સ્ટોક હોય. અનધિકૃત, નિયમોની બહારના હોર્ડિંગ્સ કાપો, સંબંધિતો સામે ફોજદારી આરોપો દાખલ કરો. સત્તાવાર હોર્ડિંગ્સનું સ્ટ્રક્ચરલ ઓડિટ પણ કરો.
ખરીફ સિઝનમાં ખેડૂતોને બોગસ બિયારણનો પુરવઠો અટકાવવા માટે રાજ્ય આપત્તિ વ્યવસ્થાપન પ્રતિસાદ દળ, રાષ્ટ્રીય આપત્તિ વ્યવસ્થાપન પ્રતિસાદ દળ સાથે સંકલન કરો, વેચાણકર્તાઓ, સપ્લાયરો સામે કેસ દાખલ કરો. કલેક્ટર કક્ષાએ મોનિટરિંગ ટીમ બનાવવી. તેમણે વીજળી પડવાથી થતા મૃત્યુને રોકવા માટે લાઈટનિંગ પ્રોટેક્શન સિસ્ટમ લગાવવાનો નિર્દેશ આપ્યો હતો.