એપ્રિલ મહિનો શરૂ થવાને હવો ત્રણ જ દિવસ બાકી રહ્યા છે. હિન્દુ કેલેન્ડરની વાત કરીએ એ મુજબ છઠ્ઠી એપ્રિલ, 2023થી વૈશાખ મહિનો શરૂ થશે. અત્રે ઉલ્લેખનીય છે કે એપ્રિલ મહિનો ખૂબ જ શુભ તિથિ સાથે શરૂ થઈ રહ્યો છે. 1 એપ્રિલ 2023ના રોજ કામદા એકાદશી છે અને આ જ મહિનાથી હવામાનમાં પણ પલટો જોવા મળશે અને ઉનાળાના દિવસો શરૂ થવા જઈ રહ્યા છે. ધાર્મિક દૃષ્ટિકોણથી વાત કરીએ તો આ મહિનામાં ઘણા ઉપવાસ, ઉત્સવો અને તહેવારો આવશે જેમ કે અક્ષય તૃતીયા, હનુમાન જયંતિ, બૈસાખી વગેરે વગેરે… આવો એક નજર નાખીએ એપ્રિલ મહિનાના ઉપવાસ અને તહેવારોની યાદી પર…
1 એપ્રિલ 2023 (શનિવાર) – કામદા એકાદશી
કામદા એકાદશી- હિન્દુ નવા વર્ષ વિક્રમ સંવત 2080ની આ પ્રથમ એકાદશી હશે. એવું કહેવાય છે કે આ દિવસે ભગવાન વિષ્ણુની પૂજા કરવાથી તમામ પાપ ધોવાઈ જાય છે અને વ્યક્તિને સ્વર્ગની પ્રાપ્તિ થાય છે.
3 એપ્રિલ 2023 (સોમવાર) – પ્રદોષ વ્રત (શુક્લ)
પ્રદોષ વ્રત ભગવાન શિવનો ખૂબ જ પ્રિય તહેવાર છે. ખાસ કરીને સોમ પ્રદોષ વ્રતને ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવે છે. આ વ્રતની અસરથી સાધકના રોગ, દોષ, દુ:ખ અને દરિદ્રતા દૂર થઈ જાય છે.
4 એપ્રિલ 2023 (બુધવાર) – મહાવીર જયંતિ
6 એપ્રિલ 2023 (ગુરુવાર) – હનુમાન જયંતિ, ચૈત્ર પૂર્ણિમા વ્રત
હનુમાનજીની જન્મજયંતિ દર વર્ષે ચૈત્ર પૂર્ણિમાના દિવસે ઉજવવામાં આવે છે, આ દિવસે ઘરોમાં બજરંગબલીની પૂજા, અનુષ્ઠાન, સુંદરકાંડના પાઠ વગેરેનું આયોજન કરવામાં આવે છે.
9 એપ્રિલ 2023 (રવિવાર) – વિકટ સંકષ્ટી ચતુર્થી
દર મહિનાના કૃષ્ણ પક્ષની ચતુર્થીના દિવસે સંકષ્ટી ચતુર્થીનું વ્રત રાખવામાં આવે છે. એવી માન્યતા છે કે વિકટ સંકષ્ટી ચતુર્થીના દિવસે ગણપતિની પૂજા કરનારના દરેક સંકટ દૂર થાય છે. ગણેશ મુશ્કેલીના સમયે સાધકનું રક્ષણ કરે છે.
13 એપ્રિલ 2023 (ગુરુવાર) – કાલાષ્ટમી
14 એપ્રિલ 2023 (શુક્રવાર) – મેષ સંક્રાંતિ, બૈસાખી, બિહુ, ખરમાસ સમાપ્તિ
જ્યારે સૂર્ય મેષ રાશિમાં પ્રવેશ કરે છે ત્યારે તેને મેષ સંક્રાંતિ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. આ દિવસે ખરમાસ પણ સમાપ્ત થાય છે. આ જ દિવસે બૈસાખીનો તહેવાર પણ ઉજવવામાં આવે છે. શીખ સમુદાયના લોકો બૈસાખીને નવા વર્ષ તરીકે અને આ બૈસાખી મુખ્યત્વે ખેતીના તહેવાર તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. આસામમાં આ જ તહેવારને બિહુ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે.
16 એપ્રિલ 2023 (રવિવાર) – વરુથિની એકાદશી
વૈશાખ માસના કૃષ્ણ પક્ષની એકાદશીએ વરુથિની એકાદશીનું વ્રત રાખવામાં આવે છે. આ દિવસે શ્રી હરિના ભૂંડ અવતારની પૂજા કરવાની વિધિ છે.
17 એપ્રિલ 2023 (સોમવાર) – પ્રદોષ વ્રત (કૃષ્ણ)
18 એપ્રિલ 2023 (મંગળવાર) – માસિક શિવરાત્રી
20 એપ્રિલ, 2023 (ગુરુવાર) – વૈશાખ અમાવસ્યા, સૂર્યગ્રહણ
વૈશાખની અમાવસ્યાના દિવસે જે લોકો સ્નાન કરીને દાન કરે છે તેમને પિતૃઓના આશીર્વાદ મળે છે. પિતૃઓની શાંતિ માટે આ દિવસે તર્પણ, પિંડદાન, શ્રાદ્ધ વગેરેની વિધિઓ કરવામાં આવે છે.
22 એપ્રિલ 2023 (શનિવાર) – અક્ષય તૃતીયા, પરશુરામ જયંતિ
હિંદુ ધર્મમાં અક્ષય તૃતીયાનું વિશેષ મહત્વ છે અને આ દિવસે શુભ મુહૂર્ત જોયા વિના કોઈ નવું કાર્ય શરૂ કરી શકાય છે. આ દિવસે અજ્ઞાત શુભ મુહૂર્ત છે. આ દિવસે સોનું, ચાંદી વગેરે વસ્તુઓ ઘરે લાવવાથી માતા લક્ષ્મીનો વાસ થાય છે.
23 એપ્રિલ 2023 (રવિવાર) – વિનાયક ચતુર્થી
25 એપ્રિલ 2023 (મંગળવાર) – સુરદાસ જયંતિ, રામાનુજ જયંતિ, શંકરાચાર્ય જયંતિ
27 એપ્રિલ 2023 (ગુરુવાર) – ગંગા સપ્તમી
29 એપ્રિલ 2023 (શનિવાર) – સીતા નવમી
